မိုးေ၀မဂၢဇင္း သံႀကဳိးကြင္းဆက္မ်ား
တေလာက ဒီဗီြဘီ ႐ုပ္ျမင္သံၾကားအစီအစဥ္မွ ျပည္တြင္းသတင္းတပုဒ္တြင္ စာေရးဆရာႀကီး (ဦး) နတ္ႏြယ္ လူႀကီးေရာဂါျဖင့္ က်န္းမာေရးဆိုး၀ါးေနသည့္အတြက္ ေဆး႐ံုတက္ကုသမွဳ ခံယူေနေၾကာင္း သတင္းကို ထုတ္လႊင့္သြားတာ ၾကည့္႐ွဳလိုက္ရပါသည္။ ဆရာ့အား တက္ၾကြ႐ႊင္လန္းစြာ အားေပးစကား ေျပာၾကားေနေသာ မၾကာေသးမီကာလကမွ အက်ဥ္းရဲတိုက္မွ လြတ္ေျမာက္လာသည့္ အမ်ဳိးသား ဒီမိုကေရအဖဲြ ့ခ်ဳပ္ အတြင္းေရးမွဴး သတင္းစာဆရာ၊ စာေရးဆရာႀကီး ဦး၀င္းတင္ကိုလည္း ေတြ ့ျမင္လိုက္ ရသည္။
က်ေနာ့္စိတ္တြင္ တခုခုကို ခံစားရမိ၏။ စိုးရိမ္ပူပန္စိတ္လည္း ေၾကာင့္ေၾကာင့္ၾကၾက ျဖစ္မိသည္အမွန္။ ဆရာ့အသက္ပင္ လာမည့္ ေဖေဖာ္၀ါရီလ ဆိုလ်ွင္ ၇၇ ႏွစ္ပင္ ျပည့္ေတာ့မွာကို။ ဆရာက ၁၉၃၃ ခု ေဖေဖာ္၀ါရီ ၁ ရက္ ဖြား။ ဆရာ့အသက္ကို တြက္ဆမိရင္းမွ စိုးရိမ္စိတ္က ပိုၿပီး စိုးမိုးထိတ္လန္ ့မိျပန္သည္။ ျမန္မာ စာေပနယ္၊ ႏိုင္ငံေရးနယ္ပယ္မ်ားက ထင္ရွားတဲ့ စာေရးဆရာႀကီး စာေရးဆရာမႀကီးမ်ား၊ ေခါင္းေဆာင္ ႀကီးမ်ားကို လက္ခ်ဳိးေရတြက္ေနမိ၏။ အထူးသျဖင့္ ဆရာ့၏တဲြလက္ေဖာ္မ်ား ျဖစ္သည့္ ဆရာျမသန္းတင့္၊ ဆရာေက်ာ္ေအာင္၊ ဆရာေမာင္ေန၀င္း (ေနရီရီ)၊ ဆရာမင္းေက်ာ္တို ့မွာ ျမန္မာစာေပနယ္အတြက္ ႀကီးမား ေသာ ဆံုး႐ွဳံးမွဳမ်ားအျဖစ္ ဆံုးပါးကြယ္လြန္သြားၾကၿပီမဟုတ္လား။ နတ္ႏြယ္ဟု ဆိုလိုက္လ်ွင္ “ျမန္မာျပည္ ေျမာက္ပိုင္း” ဟူေသာ အမွတ္အသားတခုက ျမန္မာစာေပနယ္တြင္ ထူစိုက္ထားခဲ့ၿပီး ၀ိေသသျဖစ္ေနသည္မွာ ခိုင္ခိုင္မာမာ မဟုတ္လား။
ထိုေန ့က မိုးေ၀မဂၢဇင္း (၁၉၈၀-၉၀) ကာလမ်ားးကို ျပန္ေျပာင္းေအာက္ေမ့ေနမိသည္။ ၃၄ လမ္း၊ ၃၃ လမ္း မိုးေ၀မဂၢဇင္းတိုက္၊ အယ္ဒီတာမ်ား။ စာေရးဆရာမ်ား၊ ေရးေဖာ္ေရးဖက္မ်ား၊ ေရႊၾကည္ေအးလက္ဘက္ ရည္ဆိုင္၊ စာေပေလာကပံုႏွိပ္တိုက္၊ နဂါးနီထမင္းဆိုင္၊ ဘဂၤလီစုရွိ ၀င္းေရႊစင္ပံုႏိွပ္တိုက္၊ ညေနရီ ဗိုလ္တ ေထာင္ ၄၂ လမ္း၊ ၅၂ လမ္းႏွင့္ ပုဇြန္ေတာင္ ေရေက်ာ္လမ္းမမ်ား။ ေႏွာင္းအတိတ္ မိုးေ၀ဂီတသံစဥ္မ်ားက တလက္လက္ လြင့္ပ်ံလာသလား ထင္မွတ္ခံစားရမိသလိုပါပဲ။
က်ေနာ္ နိဒါန္းခ်ီေနသည့္ အေၾကာင္းမွာ ဆရာနတ္ႏြယ္ ေရးသားသကဲ့သုိ ့“မိမိႏွင့္ စာေရးဆရာမ်ား”၊ “ေတာအေၾကာင္းေတာင္အေၾကာင္း”၊ သို ့တည္းမဟုတ္ စာေရးဆရာ အယ္ဒီတာခ်ဳပ္တဦးျဖစ္သည့္ ဆရာ့ အေၾကာင္း အတဳၳပၸတိၱအက်ဥ္းမ်ဳိးမဟုတ္ပါ။ အလားတူစြာပင္ က်ေနာ္၏ စာေပသမိုင္း ျဖတ္သန္းမွဳပံုရိပ္မ်ားကို ဖဲြ ့သီရန္ ပလႅင္ခံေနျခင္းလည္း မဟုတ္ပါေခ်။ အညာေျမလတ္ ဧရာ၀တီအေနာက္ဘက္ကမ္းက သာမန္စာေပ ၀ါသနာရွင္လူငယ္တဦးအား ကဗ်ာဆရာေမာင္လြမ္းဏီအျဖစ္ ေမြးဖြားသန္ ့စင္ေပးခဲ့သည့္ စာေပဖခင္တဦးသို ့ စကားေၾကြး သမိုင္းေၾကြးဆပ္လိုရင္းအေၾကာင္းပါ။
က်ေနာ္ ၁၊ ၈၀ ျဖင့္ နရသိန္ ဘ၀တကၠသိုလ္ (၁၉၇၅ - ၁၉၇၉) မွ အေမ့အိမ္ကို ျပန္ေရာက္ပါသည္။ ေက်ာင္းလည္းဆက္မတက္ျဖစ္ေတာ့ပါ။ မိခင္ၾကီးက က်ေနာ္လုပ္ခ်င္သည့္ စာအုပ္ဆိုင္ေလးလုပ္ဖို ့ ေငြစ ေၾကးစေလး အနည္းအက်ဥ္း ထုတ္ေပးပါသည္။ က်ေနာ့္မိဘမ်ားက ၾကြယ္၀သူမ်ားမဟုတ္ပါ။ မဆင္းရဲေသာ္ လည္းႏြမ္းပါးသူမ်ားပါ။ သာမန္လက္လုပ္လက္စား လူတန္းစားမ်ဳိးပါ။ စာအုပ္ဆိုင္ေလးမွာထိုင္ရင္း နရသိန္မွာ ေလ့လာအားထုတ္ ႐ုန္းကန္ပ်ဳိးေထာင္ခဲ့ရသည့္ ကဗ်ာမ်ဳိးေစ့ေလးမ်ားကို က်ေနာ့္ “ေက်ာ္ေက်ာ္ စာေပ” စာအုပ္ဆိုင္နံရံမ်ားႏွင့္ ၀ါးၾကမ္းခင္းေပၚမွာ ေန ့တဓူ၀ က်ဲပက္ရင္း ကဗ်ာေမွာ္႐ံုေတာကို ရွာေဖြတူးဆြေနမိခဲ့ သည္။ မိုးေ၀သို ့ အင္တိုက္အားတိုက္ ကဗ်ာေတြေရးသားေပးပို ့ႏိုင္ေအာင္ ေစ့ေစာ္လွဳပ္ခတ္ေပးသူမွာ က်ေနာ့္ ငယ္ေပါင္းႀကီး စာေပဂ်ာနယ္ ကဗ်ာဆရာ ဗဟိန္းေအာင္ (ကြယ္လြန္) ပါ။ သူ၏ စာေပေက်းဇူးကိုလည္း ဘယ္ေသာအခါကမွ မေမ့မေလ်ာ့ခဲ့ပါ။ ဆိုရလ်ွင္ ၿပီးပါၿပီစာတန္းထိုးေတာ့ က်ေနာ့္ စာအုပ္ဆိုင္ေလးမွာ ေၾကြး လည္ပင္းနစ္ခဲ့သည္။ ဆိုင္ျပဳတ္သြားခဲ့သည္ဟု ေျပာရပါမည္။ ဤအ႐ွဳံးထဲမွ အျမတ္မွာ ဆရာနတ္ ႏွင့္ ဆရာေမာင္ေသြးသစ္တို ့ ျပန္လည္တာ၀န္ယူ ကိုင္တြယ္သည့္ မိုးေ၀ မဂၢဇင္းတြင္ က်ေနာ့္ကဗ်ာေလးျဖစ္သည့္ “ေရႊစက္ေတာ္ေႏြ” ကဗ်ာေလးကို ၈၂ ေဖေဖာ္၀ါရီလတြင္ ေရြးစာရင္း ေဖာ္ျပပါရွိခဲ့့ျခင္းပင္ျဖစ္ပါသည္။ ဤေနရာ၌ က်ေနာ္ ျဖည့္စြက္ေျပာဆိုခ်င္တာရွိပါ၏။ ဤစာတြင္ “စံုေထာက္ မဂၢဇင္းမွ မိုးေ၀မဂၢဇင္းသို ့ အမည္ေျပာင္းလဲခဲ့သည့္ (၁၉၆၈) မွ ဆရာနတ္ႏြယ္ ဦးစီးပဲ့နင္းခဲ့သည့္ (၁၉၆၉ - ၁၉၇၅) မိုးေ၀မဂၢဇင္း အေၾကာင္း၊ ဆရာညဳိသစ္၊ ဆရာသန္းအုန္း ဦးေဆာင္ေမာင္းႏွင္ခဲ့သည့္ (၁၉၇၆ - ၇၉) မိုးေ၀အေၾကာင္း၊ ဆရာနတ္၊ ဆရာကိုေသြးသစ္၊ ဆရာျမင့္ေမာင္ေမာင္၊ ဆရာလြင္စမ္းယဥ္၊ ဆရာတင္ေဆြမိုး၊ ဆရာ ေကာက္ႏြယ္ (ကေနာင္)၊ ကိုမ်ဳိး၀င္း (မဟာနႏၵာ)၊ ကိုသိန္းဦး (ယခု အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖဲြ ့ခ်ဳပ္ အုတ္တြင္း အမတ္ စသူတို ့၏ (၁၉၈၀ -၈၉) အဆက္ဆက္ မိုးေ၀မဂၢဇင္း မုန္တိုင္းထန္ ေရဆန္ေလဆန္ ျဖတ္သန္းခဲ့ သည္မ်ားကို အလ်င္းသင့္လ်ွင္ ဆက္လက္ေရးသားသြားလိုပါေသးသည္။ ထို ့ျပင္ မိုးေ၀ ကဗ်ာေခတ္ ရွိမရွိ ဆိုသည့္ ယေန ့တိုင္ အျငင္းပြားေနသည့္ စာေပ႐ွဴခင္းမ်ားကိုလည္း သုေတသန၊ မွတ္တမ္းမွတ္ရာ ရွိသင့္ သည့္ အခ်ိန္ကာလကိုလည္း ေရာက္ရွိၿပီဟု ယူဆမိပါသည္။ သီမွီလိုက္သည့္ အယ္ဒီတာမ်ား၊ စာေရးဆရာ မ်ား၊ ကဗ်ာဆရာမ်ား ျပည့္စံုေအာင္ ေရးၾကရန္ကိုလည္း တိုက္တြန္းလိုပါ၏။ သို ့ေသာ္ အထက္တြင္ က်ေနာ္ ဆိုညႊန္းခဲ့ သကဲ့သို ့ မိုးေ၀ စာေပမဂၢဇင္းသမိုင္းကို ခဏ ေတးမွတ္ထားၾကရေအာင္ပါ။
ေရြးခ်ယ္ထားသည့္ “ေရႊစက္ေတာ္ေႏြ” ကဗ်ာက ၈၂ ဇူလိုင္ထုတ္တြင္ အတြင္းကဗ်ာအျဖစ္ ေဖာ္ျပ ပါရွိခဲ့သည္။ က်ေနာ္၏ ပထမဆံုး ပံုႏွိပ္ေဖာ္ျပခံရသည့္ကဗ်ာျဖစ္ပါ၏။ က်ေနာ္ႏွင့္အတူ ဆရာလွသန္း၊ ဆရာကြန္စစ္ေကာင္း၊ က်န္ကဗ်ာဆရာတဦးကိုမူ မမွတ္မိေတာ့ပါ၊ ဆရာလွသန္းမွာ “ဒီပကၤရ” ကဗ်ာေရးသည့္ ဆရာၾကည္ေမာင္သန္းပါ။ ၈၀ မိုးေ၀ေခတ္ၿပိဳင္ ကဗ်ာလူငယ္ဆရာမ်ားအျဖစ္ ေမြးဖြားလာသူမ်ားကေတာ့ ေအာင္ေ၀း၊ ေက်ာ္စြာထက္၊ ခ်စ္ေလးျမတ္ (၀မ္းတြင္း)၊ ဒတၳ (ကိုေအာင္ဒင္၊ ယခု ဒါ႐ိုက္တာ ျမန္မာ့ျပည္ လြတ္ေျမာက္ေရးအဖဲြ ့၊ အေမရိကန္၊) စိုးအိမ္၊ ေမာင္ေဒါင္း၊ ေျမႏု၊ ပန္းလဳွိင္စိုး(က်ဳံေပ်ာ္)၊ ေမာင္ေနဦး(ေရဦး)၊ ေမာင္ခိုင္မြန္ (ပုလိပ္)၊ မင္းျမင့္ဇင္၊ ေမာင္ခိုင္မိုး (ၿမဳိ ့သစ္)၊ ၀င္းေဌးဦး(မင္းဘူး)၊ ေမာင္မုန္းမာန္ (ေတာင္တြင္း)၊ ဒႆေနမင္း (ေရတာရွည္)၊ နီေဇာ္(ပ်ဥ္းမနား) စသျဖင့္။ ႏွစ္ ၂၀ ေက်ာ္ခဲ့ၿပီဆိုေတာ့ တခ်ဳိ ့ က်န္ရွိသည့္ ျမန္မာ ျပည္ တနံတလ်ားက မိုးေ၀ ကဗ်ာဆရာမ်ားကိုလည္း ခ်န္လွပ္ထားျခင္းမဟုတ္ဘဲ က်ေနာ့္၏ ေမ့ေလ်ာ့ ညံ့ျဖင္း မွဳမ်ားအျဖစ္ မွတ္ယူေစလိုပါသည္။
ယင္းေနာက္ပိုင္း က်ေနာ့္ ကဗ်ာေလးမ်ား ၃ - ၄ ပုဒ္ေလာက္ ပါအၿပီး “ေၾကးနီရထား” ကဗ်ာျဖင့္ မိုးေ၀ ေရွ ့တန္း ကဗ်ာဆရာ ျဖစ္ခဲ့ပါသည္။ သို ့ေသာ္ က်ေနာ္ ပို ့တိုင္းေဖာ္ျပသည္ေတာ့မဟုတ္ပါ။ ဆရာနတ္က ဘယ္ေသာအခါမွ ပယ္ထားတယ္ဟု မေျပာပါ၊ “ေမာင္ရင့္ကဗ်ာ ဒီအပတ္ပို ့တာေတြ အားမရဘူးကြာ။ အား စိုက္စမ္းပါ၊ တလတလ ကဗ်ာေထာင္ေက်ာ္ထဲက ၁၀ စာရင္း၀င္ေနေအာင္ ႀကဳိးစားႏိုင္မွ ကဗ်ာဆရာ ျဖစ္မွာ ေပါ့၊” ဒါပဲ ေျပာပါသည္။ ကဗ်ာေရးသက္ေလးရလာသည္ႏွင့္အမွ် ဆရာနတ္မိသားစု၊ ကိုေသြးသစ္ မိသားစုတို ့ႏွင့္လည္း မိသားစု၀င္ေတြလို ျဖစ္လာခဲ့ပါသည္။ ဆရာနတ္၏သား မင္းထြန္းႏြယ္က မိုးေ၀တိုက္တြင္ အမွဳ ေဆာင္ အယ္ဒီတာ။ နယ္မွ ရန္ကုန္ေရာက္သည့္အခုိက္ ႀကဳိးၾကားရံခါ ဆရာနတ္အိမ္၊ မင္းထြန္းႏြယ္တို ့ အိမ္ မ်ားတြင္ အိပ္သည္။ တခါတရံ က်ေနာ့္ကဗ်ာေလးမ်ားကို ေ၀ဖန္ညႊန္ျပေပးသည့္ ကဗ်ာဆရာ ေအာင္ဇင္မင္း ႏွင့္ ဇနီး ကဗ်ာဆရာမဧဧသန္းတို ့ အိမ္မ်ားတြင္ နားခိုေမွးစက္ခဲ့သည့္ညမ်ား မေရတြက္ႏိုင္။ ေနာက္ပိုင္းေတာ့ လံုးလံုးလ်ားလ်ား ေရေက်ာ္ ဇီဇ၀ါလမ္းရွိ ကိုေသြးသစ္အိမ္သည္ က်ေနာ့္မိသားစုအိမ္လို ျဖစ္သြားပါေတာ့ သည္။
က်ေနာ္ေရးလိုသည့္ အေၾကာင္းရင္းခံကို ေရးပါေတာ့မည္။ အေၾကာင္းက ဒီလိုပါ။ ဆရာနတ္က “မိမိႏွင့္စာေရးဆရာမ်ား” စာအုပ္တြင္ “မိမိႏွင့္ ေမာ္ေသြးသစ္” စာမ်က္ႏွာ ၃၇၈ - ၄၀၇ တြင္ ဆရာနတ္ႏွင့္ ကိုေသြးတို ့ စတင္ဆံုစည္းမွဳ။ စာေပလွဳပ္ရွားမွဳမ်ား၊ စာေပေဟာေျပာပဲြခရီးမ်ား၊ မိုးေ၀မဂၢဇင္းအယ္ဒီတာ မ်ားဘ၀ ႐ုန္းကန္လွဳပ္ရွားခဲ့ရပံုမ်ား၊ အခက္အခဲ အက်ပ္အတည္းမ်ား၊ တိုက္ပဲြမ်ား၊ ထုတ္၀သူႏွင့္ ဆက္ဆံ ေရးမ်ား၊ မိုးေ၀ လက္ေျပာင္းလက္လဲႊ ျပဳခဲ့ရသည့္ အေျခအေနမ်ားကို အေသးစိတ္ ေရးျပထားပါသည္။
အေရးႀကီးလွသည့္အတြက္ ဆရာနတ္ေရးသည့္အထဲမွ စာပိုဒ္အခ်ဳိ ့ကို ေကာက္ႏုတ္ေဖာ္ျပလိုပါ သည္။
“ ေနာက္ဆံုးအႀကိမ္တြင္ကား အေတာ္ႀကီးပင္ အက်ပ္အတည္း ျဖစ္ၾကရသည္။ မဂၢဇင္းမထြက္ႏိုင္ပဲ ျဖစ္ေနသည္။ ပိုင္ရွင္ကလည္း မဂၢဇင္း ရပ္သြားမည္ကို စိုးရိမ္ေနသည္။ ရရန္ရွိသူ သံုးေလးဦးကလည္း သူတို ့ရရန္ရွိသည္မ်ားကို မရမွာစိုးရိမ္ေနၾကသည္။ မိမိတို ့ႏွစ္ေယာက္လည္း ၾကား၀င္ၿပီး အာမခံရင္းႏွင့္ ၾကား ညပ္ေနသည္။ ေနာက္ဆံုးတြင္ ထြက္ေပါက္ကုိ ရွာရင္းရွာရင္းႏွင့္ တဦးအေပၚတဦး မယံုသကၤာစရာမ်ား ျဖစ္လာသည္။ မိမိတို ့အေနႏွင့္လည္း တဦးႏွင့္ ပူးေပါင္းခဲ့လွ်င္ အျခားတဦးကို ထိခိုက္နစ္နာေစသလို ျဖစ္ေန သည္။ ေနာက္ဆံုးတြင္ မိမိတို ့ႏွစ္ေယာက္ အယ္ဒီတာ အျဖစ္မွ ႏုတ္ထြက္လိုက္ၾကသည္။ ဤကား အျဖစ္မွန္။ မွန္သည္ မွားသည္ ဟု မိမိ မေျပာလို။
သို ့ေသာ္ ျပႆနာတခု ျဖစ္လာသည္။ မိုးေ၀ကို တေယာက္က တာ၀န္ယူထုတ္ေ၀ေသာအခါ ေမာင္ေသြးသစ္က အယ္ဒီတာလုပ္သည္။ သည္အေၾကာင္းကို သူက မိမိကို တိုင္ပင္ျခင္းမရွိ။ အနားကပ္ၿပီးမွ အသိေပးျခင္းသာျပဳသည္။ သို ့ျဖင့္ မိမိက မိုးေ၀ႏွင့္ေရာ၊ ေမာင္ေသြးသစ္ႏွင့္ေရာ အဆက္ျဖတ္လိုက္သည္။”
(စာ - ၄၈၆ - ၄၈၇)။
အမွန္တကယ္ ျဖစ္စဥ္မွာ က်ေနာ့္ပေယာဂ မကင္းဟုဆိုရေခ်မည္။ ဆရာနတ္ႏွင့္ကိုေသြးတို ့ႏုတ္ထြက္ သြားၾကၿပီးေနာက္ ကိုမ်ဳိး၀င္း (မဟာနႏၵာ)က မိုးေ၀ကို ဆက္ထုတ္သည္။ အယ္ဒီတာခ်ဳပ္အျဖစ္ ဆရာတင္ ေဆြမိုးက တာ၀န္ယူသည္။ က်ေနာ္ကေတာ့ မိုးေ၀ရဲေဘာ္အျဖစ္ ဘယ္အယ္ဒီတာအေျပာင္းအလဲ ျဖစ္ျဖစ္ မိုးေ၀စာမ်က္ႏွာကိုေတာ့ အဆံုး႐ွဳံး မခံခ်င္၍ ဆက္ေရးသည္။ ဆရာနတ္တို ့က သေဘာေပါက္ၾက ပါသည္။ တဖန္ မည္သည့္အေၾကာင္းေၾကာင့္မသိပါ။ ဆရာတင္ေဆြမိုးလည္း မိုးေ၀အယ္ဒီတာခ်ဳပ္တာ၀န္မွ ႏုတ္ထြက္ သြားျပန္ပါသည္။ တေန ့ ကိုမ်ဳိး၀င္းက က်ေနာ့္ကိုေခၚ၍ မိုးေ၀အေျခအေနမ်ားကို ရွင္းျပ၏။ အထူးသျဖင့္ အယ္ဒီတာ အခက္အခဲေၾကာင့္ မိုးေ၀ ရပ္ရလ်ွင္ မသင့္ေတာ္ေၾကာင္း။ အယ္ဒီတာခ်ဳပ္ မထားေတာ့ပဲ တာ၀န္ခံအယ္ဒီတာ ထားရွိၿပီး လုပ္လွ်င္ေကာင္းမလား အၾကံေတာင္းသည္။ တာ၀န္ခံအယ္ဒီတာေနရာမွာ လည္း ကိုေသြးသစ္ကို ညွိႏွဳိင္းေပးပါလားဟု ဆိုလာသည္။ ဤတြင္ က်ေနာ္က အားတက္သေရာ ေခါင္းၿငိမ့္ မီးစိမ္းျပလိုက္သည္။ က်ေနာ္က ကိုေသြးတို ့ ေရေက်ာ္အိမ္မွာ အကြ်မ္းတ၀င္ ေနထိုင္ေနသူကိုး။ တပတ္ ဆယ္ရက္ေလာက္ ကိုေသြးႏွင့္ အျပန္အလွန္ ေဆြးေႏြးညွိႏွဳိင္းျဖစ္ၾကသည္။ ႏွစ္ဦးသားခံယူခ်က္တူညီမွဳက မိုးေ၀ကိုေတာ့ ဘယ္သူ ့လက္ထဲမွာမွ သမိုင္းအစဥ္အလာ အပ်က္ မခံႏိုင္။ က်ေနာ္တို ့ ႏွစ္ဦးက မိုးေ၀ကို ခ်စ္ခင္စံုမက္မွဳျဖင့္ ဆင္ကန္းေတာတိုး ျပဳမွဳခဲ့ျခင္းသာျဖစ္သည္။ အမွန္တကယ္ပင္ က်ေနာ္တို ့ႏွစ္ဦးက အေျခအေနအရပ္ရပ္ကို ဆရာနတ္ကိုရွင္းျပ အသိေပးသင့္သိမွာအမွန္ပါပဲ။ ကိုေသြးစိတ္ထဲ မည္သို ့ရွိမည္ ကိုေတာ့ က်ေနာ္မမွန္းဆတတ္ပါ။ က်ေနာ္ကေတာ့ ကိုယ့္ေဇာႏွင့္ကွိုယ္ ႐ိုး႐ိုးသားသား ေမ့ေလ်ာ့ခဲ့မွဳသာ ျဖစ္သည္။ တနည္းေျပာရလ်ွင္လည္း မိုးေ၀ကို သံေယာဇဥ္ႀကီးမားသည့္ ကိုေသြးကို စည္း႐ံုးခဲ့သည္မွာ က်ေနာ္။ ၾကံေဖာ္ၾကံဖက္ က်ေနာ္တို ့ႏွစ္ဦးအနက္တြင္မွ ကံကြက္ၾကား၍ ကိုေသြးခ်ည္း တာ၀န္ရွိသူ မဟုတ္ပါ။ က်ေနာ္က ပထမ တရားခံ ျဖစ္ေၾကာင္း ဆရာနတ္ကို ၀န္ခံေျဖာင့္ခ်က္ေပးလိုျခင္းႏွင့္အတူ ႐ို ့က်ဳိးေတာင္းပန္ လိုျခင္းလည္း ျဖစ္ပါသည္။
“မည္သို ့ပင္ဆိုေစ။
ေမာင္ေသြးသစ္သည္ မိုးေ၀မဂၢဇင္းမွ မဂၢဇင္း အတတ္ပညာမ်ား ရရွိခဲ့သည္ဆိုလွ်င္ မိမိသည္ စာေရး ဆရာ “မိုးေ၀” ထံမွ စာေပအတတ္ပညာမ်ား ရရွိခဲ့ပါသည္။ မိုးေ၀ႏွင့္ ကင္းရွင္းသည္ဟု မိမိတို ့ မည္သည့္အခါ တြင္မွ် ျငင္းႏုိင္ၾကမည္မဟုတ္ပါ။” ဟု ဆရာနတ္က ေရႊ၀တ္မွဳန္ မဂၢဇင္း၊ ဧၿပီ၊ ေမ၊ ဇြန္၊ ဇူလိုင္၊ ၾသဂုတ္၊ ၁၉၉၁) တြင္ ”မိမိႏွင့္ေမာင္ေသြးသစ္” အခန္းဆက္ကို ေရးသားခဲ့ပါသည္။
က်ေနာ့္အေနျဖင့္မူ ့ ့ ့
ဆရာနတ္ႏြယ္ႏွင့္ ဆရာေမာင္ေသြးသစ္တို ့ထံမွ မဂၢဇင္းအတတ္ပညာတခ်ဳိ ့ကို ရရွိခဲ့သကဲ့သို ့ စာေပသေဘာတရား၊ စာေပအတတ္ပညာတခ်ဳိ ့ကိုလည္း အေမြခံခဲ့ရပါသည္။ မည္သည့္အခါတြင္မွ် မိုးေ၀ႏွင့္ ေ၀းကြာေနရသည္ဟု ခံစားခ်က္မျဖစ္ေပၚခဲ့ဘူးပါေခ်။
ဆရာနတ္ က်န္းမာသက္ရွည္ပါေစ။
ေမာင္လြမ္းဏီ
၂၃-၉-၀၉မိုးေ၀မဂၢဇင္း သံႀကဳိးကြင္းဆက္မ်ား
တေလာက ဒီဗီြဘီ ႐ုပ္ျမင္သံၾကားအစီအစဥ္မွ ျပည္တြင္းသတင္းတပုဒ္တြင္ စာေရးဆရာႀကီး (ဦး) နတ္ႏြယ္ လူႀကီးေရာဂါျဖင့္ က်န္းမာေရးဆိုး၀ါးေနသည့္အတြက္ ေဆး႐ံုတက္ကုသမွဳ ခံယူေနေၾကာင္း သတင္းကို ထုတ္လႊင့္သြားတာ ၾကည့္႐ွဳလိုက္ရပါသည္။ ဆရာ့အား တက္ၾကြ႐ႊင္လန္းစြာ အားေပးစကား ေျပာၾကားေနေသာ မၾကာေသးမီကာလကမွ အက်ဥ္းရဲတိုက္မွ လြတ္ေျမာက္လာသည့္ အမ်ဳိးသား ဒီမိုကေရအဖဲြ ့ခ်ဳပ္ အတြင္းေရးမွဴး သတင္းစာဆရာ၊ စာေရးဆရာႀကီး ဦး၀င္းတင္ကိုလည္း ေတြ ့ျမင္လိုက္ ရသည္။
က်ေနာ့္စိတ္တြင္ တခုခုကို ခံစားရမိ၏။ စိုးရိမ္ပူပန္စိတ္လည္း ေၾကာင့္ေၾကာင့္ၾကၾက ျဖစ္မိသည္အမွန္။ ဆရာ့အသက္ပင္ လာမည့္ ေဖေဖာ္၀ါရီလ ဆိုလ်ွင္ ၇၇ ႏွစ္ပင္ ျပည့္ေတာ့မွာကို။ ဆရာက ၁၉၃၃ ခု ေဖေဖာ္၀ါရီ ၁ ရက္ ဖြား။ ဆရာ့အသက္ကို တြက္ဆမိရင္းမွ စိုးရိမ္စိတ္က ပိုၿပီး စိုးမိုးထိတ္လန္ ့မိျပန္သည္။ ျမန္မာ စာေပနယ္၊ ႏိုင္ငံေရးနယ္ပယ္မ်ားက ထင္ရွားတဲ့ စာေရးဆရာႀကီး စာေရးဆရာမႀကီးမ်ား၊ ေခါင္းေဆာင္ ႀကီးမ်ားကို လက္ခ်ဳိးေရတြက္ေနမိ၏။ အထူးသျဖင့္ ဆရာ့၏တဲြလက္ေဖာ္မ်ား ျဖစ္သည့္ ဆရာျမသန္းတင့္၊ ဆရာေက်ာ္ေအာင္၊ ဆရာေမာင္ေန၀င္း (ေနရီရီ)၊ ဆရာမင္းေက်ာ္တို ့မွာ ျမန္မာစာေပနယ္အတြက္ ႀကီးမား ေသာ ဆံုး႐ွဳံးမွဳမ်ားအျဖစ္ ဆံုးပါးကြယ္လြန္သြားၾကၿပီမဟုတ္လား။ နတ္ႏြယ္ဟု ဆိုလိုက္လ်ွင္ “ျမန္မာျပည္ ေျမာက္ပိုင္း” ဟူေသာ အမွတ္အသားတခုက ျမန္မာစာေပနယ္တြင္ ထူစိုက္ထားခဲ့ၿပီး ၀ိေသသျဖစ္ေနသည္မွာ ခိုင္ခိုင္မာမာ မဟုတ္လား။
ထိုေန ့က မိုးေ၀မဂၢဇင္း (၁၉၈၀-၉၀) ကာလမ်ားးကို ျပန္ေျပာင္းေအာက္ေမ့ေနမိသည္။ ၃၄ လမ္း၊ ၃၃ လမ္း မိုးေ၀မဂၢဇင္းတိုက္၊ အယ္ဒီတာမ်ား။ စာေရးဆရာမ်ား၊ ေရးေဖာ္ေရးဖက္မ်ား၊ ေရႊၾကည္ေအးလက္ဘက္ ရည္ဆိုင္၊ စာေပေလာကပံုႏွိပ္တိုက္၊ နဂါးနီထမင္းဆိုင္၊ ဘဂၤလီစုရွိ ၀င္းေရႊစင္ပံုႏိွပ္တိုက္၊ ညေနရီ ဗိုလ္တ ေထာင္ ၄၂ လမ္း၊ ၅၂ လမ္းႏွင့္ ပုဇြန္ေတာင္ ေရေက်ာ္လမ္းမမ်ား။ ေႏွာင္းအတိတ္ မိုးေ၀ဂီသံစဥ္မ်ားက တလက္လက္ လြင့္ပ်ံလာသလား ထင္မွတ္ခံစားရမိသလိုပါပဲ။
က်ေနာ္ နိဒါန္းခ်ီေနသည့္ အေၾကာင္းမွာ ဆရာနတ္ႏြယ္ ေရးသားသကဲ့သုိ ့“မိမိႏွင့္ စာေရးဆရာမ်ား”၊ “ေတာအေၾကာင္းေတာင္အေၾကာင္း”၊ သို ့တည္းမဟုတ္ စာေရးဆရာ အယ္ဒီတာခ်ဳပ္တဦးျဖစ္သည့္ ဆရာ့ အေၾကာင္း အတဳၳပၸတိၱအက်ဥ္းမ်ဳိးမဟုတ္ပါ။ အလားတူစြာပင္ က်ေနာ္၏ စာေပသမိုင္း ျဖတ္သန္းမွဳပံုရိပ္မ်ားကို ဖဲြ ့သီရန္ ပလႅင္ခံေနျခင္းလည္း မဟုတ္ပါေခ်။ အညာေျမလတ္ ဧရာ၀တီအေနာက္ဘက္ကမ္းက သာမန္စာေပ ၀ါသနာရွင္လူငယ္တဦးအား ကဗ်ာဆရာေမာင္လြမ္းဏီအျဖစ္ ေမြးဖြားသန္ ့စင္ေပးခဲ့သည့္ စာေပဖခင္တဦးသို ့ စကားေၾကြး သမိုင္းေၾကြးဆပ္လိုရင္းအေၾကာင္းပါ။
က်ေနာ္ ၁၊ ၈၀ ျဖင့္ နရသိန္ ဘ၀တကၠသိုလ္ (၁၉၇၅ - ၁၉၇၉) မွ အေမ့အိမ္ကို ျပန္ေရာက္ပါသည္။ ေက်ာင္းလည္းဆက္မတက္ျဖစ္ေတာ့ပါ။ မိခင္ၾကီးက က်ေနာ္လုပ္ခ်င္သည့္ စာအုပ္ဆိုင္ေလးလုပ္ဖို ့ ေငြစ ေၾကးစေလး အနည္းအက်ဥ္း ထုတ္ေပးပါသည္။ က်ေနာ့္မိဘမ်ားက ၾကြယ္၀သူမ်ားမဟုတ္ပါ။ မဆင္းရဲေသာ္ လည္းႏြမ္းပါးသူမ်ားပါ။ သာမန္လက္လုပ္လက္စား လူတန္းစားမ်ဳိးပါ။ စာအုပ္ဆိုင္ေလးမွာထိုင္ရင္း နရသိန္မွာ ေလ့လာအားထုတ္ ႐ုန္းကန္ပ်ဳိးေထာင္ခဲ့ရသည့္ ကဗ်ာမ်ဳိးေစ့ေလးမ်ားကို က်ေနာ့္ “ေက်ာ္ေက်ာ္ စာေပ” စာအုပ္ဆိုင္နံရံမ်ားႏွင့္ ၀ါးၾကမ္းခင္းေပၚမွာ ေန ့တဓူ၀ က်ဲပက္ရင္း ကဗ်ာေမွာ္႐ံုေတာကို ရွာေဖြတူးဆြေနမိခဲ့ သည္။ မိုးေ၀သို ့ အင္တိုက္အားတိုက္ ကဗ်ာေတြေရးသားေပးပို ့ႏိုင္ေအာင္ ေစ့ေစာ္လွဳပ္ခတ္ေပးသူမွာ က်ေနာ့္ ငယ္ေပါင္းႀကီး စာေပဂ်ာနယ္ ကဗ်ာဆရာ ဗဟိန္းေအာင္ (ကြယ္လြန္) ပါ။ သူ၏ စာေပေက်းဇူးကိုလည္း ဘယ္ေသာအခါကမွ မေမ့မေလ်ာ့ခဲ့ပါ။ ဆိုရလ်ွင္ ၿပီးပါၿပီစာတန္းထိုးေတာ့ က်ေနာ့္ စာအုပ္ဆိုင္ေလးမွာ ေၾကြး လည္ပင္းနစ္ခဲ့သည္။ ဆိုင္ျပဳတ္သြားခဲ့သည္ဟု ေျပာရပါမည္။ ဤအ႐ွဳံးထဲမွ အျမတ္မွာ ဆရာနတ္ ႏွင့္ ဆရာေမာင္ေသြးသစ္တို ့ ျပန္လည္တာ၀န္ယူ ကိုင္တြယ္သည့္ မိုးေ၀ မဂၢဇင္းတြင္ က်ေနာ့္ကဗ်ာေလးျဖစ္သည့္ “ေရႊစက္ေတာ္ေႏြ” ကဗ်ာေလးကို ၈၂ ေဖေဖာ္၀ါရီလတြင္ ေရြးစာရင္း ေဖာ္ျပပါရွိခဲ့့ျခင္းပင္ျဖစ္ပါသည္။ ဤေနရာ၌ က်ေနာ္ ျဖည့္စြက္ေျပာဆိုခ်င္တာရွိပါ၏။ ဤစာတြင္ “စံုေထာက္ မဂၢဇင္းမွ မိုးေ၀မဂၢဇင္းသို ့ အမည္ေျပာင္းလဲခဲ့သည့္ (၁၉၆၈) မွ ဆရာနတ္ႏြယ္ ဦးစီးပဲ့နင္းခဲ့သည့္ (၁၉၆၉ - ၁၉၇၅) မိုးေ၀မဂၢဇင္း အေၾကာင္း၊ ဆရာညဳိသစ္၊ ဆရာသန္းအုန္း ဦးေဆာင္ေမာင္းႏွင္ခဲ့သည့္ (၁၉၇၆ - ၇၉) မိုးေ၀အေၾကာင္း၊ ဆရာနတ္၊ ဆရာကိုေသြးသစ္၊ ဆရာျမင့္ေမာင္ေမာင္၊ ဆရာလြင္စမ္းယဥ္၊ ဆရာတင္ေဆြမိုး၊ ဆရာ ေကာက္ႏြယ္ (ကေနာင္)၊ ကိုမ်ဳိး၀င္း (မဟာနႏၵာ)၊ ကိုသိန္းဦး (ယခု အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖဲြ ့ခ်ဳပ္ အုတ္တြင္း အမတ္ စသူတို ့၏ (၁၉၈၀ -၈၉) အဆက္ဆက္ မိုးေ၀မဂၢဇင္း မုန္တိုင္းထန္ ေရဆန္ေလဆန္ ျဖတ္သန္းခဲ့ သည္မ်ားကို အလ်င္းသင့္လ်ွင္ ဆက္လက္ေရးသားသြားလိုပါေသးသည္။ ထို ့ျပင္ မိုးေ၀ ကဗ်ာေခတ္ ရွိမရွိ ဆိုသည့္ ယေန ့တိုင္ အျငင္းပြားေနသည့္ စာေပ႐ွဴခင္းမ်ားကိုလည္း သုေတသန၊ မွတ္တမ္းမွတ္ရာ ရွိသင့္ သည့္ အခ်ိန္ကာလကိုလည္း ေရာက္ရွိၿပီဟု ယူဆမိပါသည္။ သီမွီလိုက္သည့္ အယ္ဒီတာမ်ား၊ စာေရးဆရာ မ်ား၊ ကဗ်ာဆရာမ်ား ျပည့္စံုေအာင္ ေရးၾကရန္ကိုလည္း တိုက္တြန္းလိုပါ၏။ သို ့ေသာ္ အထက္တြင္ က်ေနာ္ ဆိုညႊန္းခဲ့ သကဲ့သို ့ မိုးေ၀ စာေပမဂၢဇင္းသမိုင္းကို ခဏ ေတးမွတ္ထားၾကရေအာင္ပါ။
ေရြးခ်ယ္ထားသည့္ “ေရႊစက္ေတာ္ေႏြ” ကဗ်ာက ၈၂ ဇူလိုင္ထုတ္တြင္ အတြင္းကဗ်ာအျဖစ္ ေဖာ္ျပ ပါရွိခဲ့သည္။ က်ေနာ္၏ ပထမဆံုး ပံုႏွိပ္ေဖာ္ျပခံရသည့္ကဗ်ာျဖစ္ပါ၏။ က်ေနာ္ႏွင့္အတူ ဆရာလွသန္း၊ ဆရာကြန္စစ္ေကာင္း၊ က်န္ကဗ်ာဆရာတဦးကိုမူ မမွတ္မိေတာ့ပါ၊ ဆရာလွသန္းမွာ “ဒီပကၤရ” ကဗ်ာေရးသည့္ ဆရာၾကည္ေမာင္သန္းပါ။ ၈၀ မိုးေ၀ေခတ္ၿပိဳင္ ကဗ်ာလူငယ္ဆရာမ်ားအျဖစ္ ေမြးဖြားလာသူမ်ားကေတာ့ ေအာင္ေ၀း၊ ေက်ာ္စြာထက္၊ ခ်စ္ေလးျမတ္ (၀မ္းတြင္း)၊ ဒတၳ (ကိုေအာင္ဒင္၊ ယခု ဒါ႐ိုက္တာ ျမန္မာ့ျပည္ လြတ္ေျမာက္ေရးအဖဲြ ့၊ အေမရိကန္၊) စိုးအိမ္၊ ေမာင္ေဒါင္း၊ ေျမႏု၊ ပန္းလဳွိင္စိုး(က်ဳံေပ်ာ္)၊ ေမာင္ေနဦး(ေရဦး)၊ ေမာင္ခိုင္မြန္ (ပုလိပ္)၊ မင္းျမင့္ဇင္၊ ေမာင္ခိုင္မိုး (ၿမဳိ ့သစ္)၊ ၀င္းေဌးဦး(မင္းဘူး)၊ ေမာင္မုန္းမာန္ (ေတာင္တြင္း)၊ ဒႆေနမင္း (ေရတာရွည္)၊ နီေဇာ္(ပ်ဥ္းမနား) စသျဖင့္။ ႏွစ္ ၂၀ ေက်ာ္ခဲ့ၿပီဆိုေတာ့ တခ်ဳိ ့ က်န္ရွိသည့္ ျမန္မာ ျပည္ တနံတလ်ားက မိုးေ၀ ကဗ်ာဆရာမ်ားကိုလည္း ခ်န္လွပ္ထားျခင္းမဟုတ္ဘဲ က်ေနာ့္၏ ေမ့ေလ်ာ့ ညံ့ျဖင္း မွဳမ်ားအျဖစ္ မွတ္ယူေစလိုပါသည္။
ယင္းေနာက္ပိုင္း က်ေနာ့္ ကဗ်ာေလးမ်ား ၃ - ၄ ပုဒ္ေလာက္ ပါအၿပီး “ေၾကးနီရထား” ကဗ်ာျဖင့္ မိုးေ၀ ေရွ ့တန္း ကဗ်ာဆရာ ျဖစ္ခဲ့ပါသည္။ သို ့ေသာ္ က်ေနာ္ ပို ့တိုင္းေဖာ္ျပသည္ေတာ့မဟုတ္ပါ။ ဆရာနတ္က ဘယ္ေသာအခါမွ ပယ္ထားတယ္ဟု မေျပာပါ၊ “ေမာင္ရင့္ကဗ်ာ ဒီအပတ္ပို ့တာေတြ အားမရဘူးကြာ။ အား စိုက္စမ္းပါ၊ တလတလ ကဗ်ာေထာင္ေက်ာ္ထဲက ၁၀ စာရင္း၀င္ေနေအာင္ ႀကဳိးစားႏိုင္မွ ကဗ်ာဆရာ ျဖစ္မွာ ေပါ့၊” ဒါပဲ ေျပာပါသည္။ ကဗ်ာေရးသက္ေလးရလာသည္ႏွင့္အမွ် ဆရာနတ္မိသားစု၊ ကိုေသြးသစ္ မိသားစုတို ့ႏွင့္လည္း မိသားစု၀င္ေတြလို ျဖစ္လာခဲ့ပါသည္။ ဆရာနတ္၏သား မင္းထြန္းႏြယ္က မိုးေ၀တိုက္တြင္ အမွဳ ေဆာင္ အယ္ဒီတာ။ နယ္မွ ရန္ကုန္ေရာက္သည့္အခုိက္ ႀကဳိးၾကားရံခါ ဆရာနတ္အိမ္၊ မင္းထြန္းႏြယ္တို ့ အိမ္ မ်ားတြင္ အိပ္သည္။ တခါတရံ က်ေနာ့္ကဗ်ာေလးမ်ားကို ေ၀ဖန္ညႊန္ျပေပးသည့္ ကဗ်ာဆရာ ေအာင္ဇင္မင္း ႏွင့္ ဇနီး ကဗ်ာဆရာမဧဧသန္းတို ့ အိမ္မ်ားတြင္ နားခိုေမွးစက္ခဲ့သည့္ညမ်ား မေရတြက္ႏိုင္။ ေနာက္ပိုင္းေတာ့ လံုးလံုးလ်ားလ်ား ေရေက်ာ္ ဇီဇ၀ါလမ္းရွိ ကိုေသြးသစ္အိမ္သည္ က်ေနာ့္မိသားစုအိမ္လို ျဖစ္သြားပါေတာ့ သည္။
က်ေနာ္ေရးလိုသည့္ အေၾကာင္းရင္းခံကို ေရးပါေတာ့မည္။ အေၾကာင္းက ဒီလိုပါ။ ဆရာနတ္က “မိမိႏွင့္စာေရးဆရာမ်ား” စာအုပ္တြင္ “မိမိႏွင့္ ေမာ္ေသြးသစ္” စာမ်က္ႏွာ ၃၇၈ - ၄၀၇ တြင္ ဆရာနတ္ႏွင့္ ကိုေသြးတို ့ စတင္ဆံုစည္းမွဳ။ စာေပလွဳပ္ရွားမွဳမ်ား၊ စာေပေဟာေျပာပဲြခရီးမ်ား၊ မိုးေ၀မဂၢဇင္းအယ္ဒီတာ မ်ားဘ၀ ႐ုန္းကန္လွဳပ္ရွားခဲ့ရပံုမ်ား၊ အခက္အခဲ အက်ပ္အတည္းမ်ား၊ တိုက္ပဲြမ်ား၊ ထုတ္၀သူႏွင့္ ဆက္ဆံ ေရးမ်ား၊ မိုးေ၀ လက္ေျပာင္းလက္လဲႊ ျပဳခဲ့ရသည့္ အေျခအေနမ်ားကို အေသးစိတ္ ေရးျပထားပါသည္။
အေရးႀကီးလွသည့္အတြက္ ဆရာနတ္ေရးသည့္အထဲမွ စာပိုဒ္အခ်ဳိ ့ကို ေကာက္ႏုတ္ေဖာ္ျပလိုပါ သည္။
“ ေနာက္ဆံုးအႀကိမ္တြင္ကား အေတာ္ႀကီးပင္ အက်ပ္အတည္း ျဖစ္ၾကရသည္။ မဂၢဇင္းမထြက္ႏိုင္ပဲ ျဖစ္ေနသည္။ ပိုင္ရွင္ကလည္း မဂၢဇင္း ရပ္သြားမည္ကို စိုးရိမ္ေနသည္။ ရရန္ရွိသူ သံုးေလးဦးကလည္း သူတို ့ရရန္ရွိသည္မ်ားကို မရမွာစိုးရိမ္ေနၾကသည္။ မိမိတို ့ႏွစ္ေယာက္လည္း ၾကား၀င္ၿပီး အာမခံရင္းႏွင့္ ၾကား ညပ္ေနသည္။ ေနာက္ဆံုးတြင္ ထြက္ေပါက္ကုိ ရွာရင္းရွာရင္းႏွင့္ တဦးအေပၚတဦး မယံုသကၤာစရာမ်ား ျဖစ္လာသည္။ မိမိတို ့အေနႏွင့္လည္း တဦးႏွင့္ ပူးေပါင္းခဲ့လွ်င္ အျခားတဦးကို ထိခိုက္နစ္နာေစသလို ျဖစ္ေန သည္။ ေနာက္ဆံုးတြင္ မိမိတို ့ႏွစ္ေယာက္ အယ္ဒီတာ အျဖစ္မွ ႏုတ္ထြက္လိုက္ၾကသည္။ ဤကား အျဖစ္မွန္။ မွန္သည္ မွားသည္ ဟု မိမိ မေျပာလို။
သို ့ေသာ္ ျပႆနာတခု ျဖစ္လာသည္။ မိုးေ၀ကို တေယာက္က တာ၀န္ယူထုတ္ေ၀ေသာအခါ ေမာင္ေသြးသစ္က အယ္ဒီတာလုပ္သည္။ သည္အေၾကာင္းကို သူက မိမိကို တိုင္ပင္ျခင္းမရွိ။ အနားကပ္ၿပီးမွ အသိေပးျခင္းသာျပဳသည္။ သို ့ျဖင့္ မိမိက မိုးေ၀ႏွင့္ေရာ၊ ေမာင္ေသြးသစ္ႏွင့္ေရာ အဆက္ျဖတ္လိုက္သည္။”
(စာ - ၄၈၆ - ၄၈၇)။
အမွန္တကယ္ ျဖစ္စဥ္မွာ က်ေနာ့္ပေယာဂ မကင္းဟုဆိုရေခ်မည္။ ဆရာနတ္ႏွင့္ကိုေသြးတို ့ႏုတ္ထြက္ သြားၾကၿပီးေနာက္ ကိုမ်ဳိး၀င္း (မဟာနႏၵာ)က မိုးေ၀ကို ဆက္ထုတ္သည္။ အယ္ဒီတာခ်ဳပ္အျဖစ္ ဆရာတင္ ေဆြမိုးက တာ၀န္ယူသည္။ က်ေနာ္ကေတာ့ မိုးေ၀ရဲေဘာ္အျဖစ္ ဘယ္အယ္ဒီတာအေျပာင္းအလဲ ျဖစ္ျဖစ္ မိုးေ၀စာမ်က္ႏွာကိုေတာ့ အဆံုး႐ွဳံး မခံခ်င္၍ ဆက္ေရးသည္။ ဆရာနတ္တို ့က သေဘာေပါက္ၾက ပါသည္။ တဖန္ မည္သည့္အေၾကာင္းေၾကာင့္မသိပါ။ ဆရာတင္ေဆြမိုးလည္း မိုးေ၀အယ္ဒီတာခ်ဳပ္တာ၀န္မွ ႏုတ္ထြက္ သြားျပန္ပါသည္။ တေန ့ ကိုမ်ဳိး၀င္းက က်ေနာ့္ကိုေခၚ၍ မိုးေ၀အေျခအေနမ်ားကို ရွင္းျပ၏။ အထူးသျဖင့္ အယ္ဒီတာ အခက္အခဲေၾကာင့္ မိုးေ၀ ရပ္ရလ်ွင္ မသင့္ေတာ္ေၾကာင္း။ အယ္ဒီတာခ်ဳပ္ မထားေတာ့ပဲ တာ၀န္ခံအယ္ဒီတာ ထားရွိၿပီး လုပ္လွ်င္ေကာင္းမလား အၾကံေတာင္းသည္။ တာ၀န္ခံအယ္ဒီတာေနရာမွာ လည္း ကိုေသြးသစ္ကို ညွိႏွဳိင္းေပးပါလားဟု ဆိုလာသည္။ ဤတြင္ က်ေနာ္က အားတက္သေရာ ေခါင္းၿငိမ့္ မီးစိမ္းျပလိုက္သည္။ က်ေနာ္က ကိုေသြးတို ့ ေရေက်ာ္အိမ္မွာ အကြ်မ္းတ၀င္ ေနထိုင္ေနသူကိုး။ တပတ္ ဆယ္ရက္ေလာက္ ကိုေသြးႏွင့္ အျပန္အလွန္ ေဆြးေႏြးညွိႏွဳိင္းျဖစ္ၾကသည္။ ႏွစ္ဦးသားခံယူခ်က္တူညီမွဳက မိုးေ၀ကိုေတာ့ ဘယ္သူ ့လက္ထဲမွာမွ သမိုင္းအစဥ္အလာ အပ်က္ မခံႏိုင္။ က်ေနာ္တို ့ ႏွစ္ဦးက မိုးေ၀ကို ခ်စ္ခင္စံုမက္မွဳျဖင့္ ဆင္ကန္းေတာတိုး ျပဳမွဳခဲ့ျခင္းသာျဖစ္သည္။ အမွန္တကယ္ပင္ က်ေနာ္တို ့ႏွစ္ဦးက အေျခအေနအရပ္ရပ္ကို ဆရာနတ္ကိုရွင္းျပ အသိေပးသင့္သိမွာအမွန္ပါပဲ။ ကိုေသြးစိတ္ထဲ မည္သို ့ရွိမည္ ကိုေတာ့ က်ေနာ္မမွန္းဆတတ္ပါ။ က်ေနာ္ကေတာ့ ကိုယ့္ေဇာႏွင့္ကွိုယ္ ႐ိုး႐ိုးသားသား ေမ့ေလ်ာ့ခဲ့မွဳသာ ျဖစ္သည္။ တနည္းေျပာရလ်ွင္လည္း မိုးေ၀ကို သံေယာဇဥ္ႀကီးမားသည့္ ကိုေသြးကို စည္း႐ံုးခဲ့သည္မွာ က်ေနာ္။ ၾကံေဖာ္ၾကံဖက္ က်ေနာ္တို ့ႏွစ္ဦးအနက္တြင္မွ ကံကြက္ၾကား၍ ကိုေသြးခ်ည္း တာ၀န္ရွိသူ မဟုတ္ပါ။ က်ေနာ္က ပထမ တရားခံ ျဖစ္ေၾကာင္း ဆရာနတ္ကို ၀န္ခံေျဖာင့္ခ်က္ေပးလိုျခင္းႏွင့္အတူ ႐ို ့က်ဳိးေတာင္းပန္ လိုျခင္းလည္း ျဖစ္ပါသည္။
“မည္သို ့ပင္ဆိုေစ။
ေမာင္ေသြးသစ္သည္ မိုးေ၀မဂၢဇင္းမွ မဂၢဇင္း အတတ္ပညာမ်ား ရရွိခဲ့သည္ဆိုလွ်င္ မိမိသည္ စာေရး ဆရာ “မိုးေ၀” ထံမွ စာေပအတတ္ပညာမ်ား ရရွိခဲ့ပါသည္။ မိုးေ၀ႏွင့္ ကင္းရွင္းသည္ဟု မိမိတို ့ မည္သည့္အခါ တြင္မွ် ျငင္းႏုိင္ၾကမည္မဟုတ္ပါ။” ဟု ဆရာနတ္က ေရႊ၀တ္မွဳန္ မဂၢဇင္း၊ ဧၿပီ၊ ေမ၊ ဇြန္၊ ဇူလိုင္၊ ၾသဂုတ္၊ ၁၉၉၁) တြင္ ”မိမိႏွင့္ေမာင္ေသြးသစ္” အခန္းဆက္ကို ေရးသားခဲ့ပါသည္။
က်ေနာ့္အေနျဖင့္မူ ့ ့ ့
ဆရာနတ္ႏြယ္ႏွင့္ ဆရာေမာင္ေသြးသစ္တို ့ထံမွ မဂၢဇင္းအတတ္ပညာတခ်ဳိ ့ကို ရရွိခဲ့သကဲ့သို ့ စာေပသေဘာတရား၊ စာေပအတတ္ပညာတခ်ဳိ ့ကိုလည္း အေမြခံခဲ့ရပါသည္။ မည္သည့္အခါတြင္မွ် မိုးေ၀ႏွင့္ ေ၀းကြာေနရသည္ဟု ခံစားခ်က္မျဖစ္ေပၚခဲ့ဘူးပါေခ်။
ဆရာနတ္ က်န္းမာသက္ရွည္ပါေစ။
ေမာင္လြမ္းဏီ
၂၃-၉-၀၉
No comments:
Post a Comment