ဒီဇင္ဘာ (၂၀) ရက္တမ္းခ်င္း (သို႔မဟုတ္) ရဲေဘာ္ရဲ႕ကဗ်ာ

ဒီဇင္ဘာ (၂၀) ရက္တမ္းခ်င္း (သို႔မဟုတ္) ရဲေဘာ္ရဲ႕ကဗ်ာ
ေမာင္ေလးေအာင္

တင္းတင္းကိုက္ထားတဲ့
ငါ့ရဲ႕ႏႈတ္ခမ္းဟာ
ျဗန္းကနဲ ကြဲထြက္
ေသြးအစက္စက္ စီးလိမ့္လာတယ္
ငါ အံႀကိတ္ၿပီး
လက္သီးကို တင္းတင္းဆုပ္မိတယ္
ဗိုလ္ေအာင္ေက်ာ္
ရဲေဘာ္ဟာ
ဒီေနရာမွာ က်ဆံုးသြားခဲ့တယ္။


ကတၱရာလမ္းကိုခြာ
ရာဇ၀င္႐ုပ္ေရးအရ
သုေတသနလုပ္ရင္
ရဲေဘာ္ရဲ႕
နီျမန္းတဲ့ ဂုဏ္ပုဒ္ကို ေတြ႔ရမယ္။

ဘယ္သူေတြ ျငင္းႏိုင္မလဲ
စီး၀င္ခဲ့တဲ့ ရဲေဘာ္ရဲ႕ေသြးေတြအေၾကာင္း။

သင္းတို႔တေတြက
ရဲေဘာ္ရဲ႕ဂုဏ္အထူးထူးကို
ေဖာ္က်ဴးဖို႔ ျငင္းဆန္ၾကတယ္။

ဘယ္သူေတြရွိဦးမလဲ
ရဲေဘာ္မုန္းခဲ့တဲ့သူေတြေပါ့
သင္းတို႔အမုန္းကို
ရဲေဘာ္က စိမ္းကားတဲ့ အျပံဳးနဲ႔
ျပံဳးမွာပဲ ယံုတယ္။

စပါတာကပ္(စ္)ရဲ႕ဂုဏ္ေရာင္
ကုန္းေဘာင္သူပုန္
ဂဠန္ဆရာစံ
ငုယင္ဗန္ထ႐ြိဳင္း
အတိုင္းမသိေသာ
ေခ်ေဂြဗားရား ... စေသာ
အာဇာနည္ေထာင္ေသာင္းတို႔ႏွင့္အတူ
ရဲေဘာ္ဟာ နီရဲ၀င္းလက္ခဲ့တယ္။

ျပည္သူခ်စ္တဲ့
အာဇာနည္အႏွစ္ဟာ
ႏုပ်ဳိစိမ္းလန္းေနမွာပဲ
မုခ်ယံုတယ္။

ဗိုလ္ေအာင္ေက်ာ္ ရဲေဘာ္
ဒီေနရာမွာ တို႔ဟာ
စာရြက္ေတြ အတူတူေ၀ခဲ့ဖူးတယ္။

ဗိုလ္ေအာင္ေက်ာ္ ရဲေဘာ္
ဒို႔ဟာ ဒီေနရာမွာ
ရဲေဘာ္ကို အႀကိမ္ႀကိမ္ ဂုဏ္ျပဳခဲ့ဖူးတယ္။

ရဲေဘာ္ရဲ႕အခန္းဆက္တိုက္ပြဲ
ရဲေဘာ္ရဲ႕ တရားတဲ့ တိုက္ပြဲေတြအေၾကာင္း
ဒီေနရာကိုလာၿပီး
ရဲေဘာ္ရဲ႕ စီးခဲ့တဲ့
နီရဲတဲ့ ေသြးစက္ေတြေပၚမွာ
ငါ့ရဲ ႔ ျဖဴေရာ္ေနတဲ့ မ်က္ရည္နဲ႔
သူရသတၱိမဲ့တဲ့ ႐ိႈက္သံနဲ႔
ဂုဏ္အခန္းခန္းကို
ညစ္ႏြမ္းေအာင္ ငါမလုပ္ဘူး။

ကဗ်ာတပုဒ္
ဟုတ္တယ္ ငါ့ရဲ႕ကဗ်ာတပုဒ္
ရဲေဘာ္ရဲ႕ဂုဏ္ပုဒ္ကို ေဖာ္ထုတ္ဖို႔
ႀကိဳးစားတဲ့ ကဗ်ာတပုဒ္။

လက္ခံပါ ရဲေဘာ္
ေအာ္ဟစ္ၿပီး ငါပန္ၾကားတယ္။

ျပန္ျငင္းပါရေစ
ဒီကဗ်ာဟာ ငါ့ရဲ႕ကဗ်ာမဟုတ္ဘူး။

ဖတ္ၾကည့္စမ္းေလ
စီးဆင္းခဲ့တဲ့ ေသြးစက္ေတြရယ္
ဘယ္သူ႔ေသြးလဲ
ရဲေဘာ္ရဲ႕ ပူေႏြးတဲ့ ေသြး
မခန္းေျခာက္ေသးတဲ့ ေသြးေတြ
အို ... ... ရဲေဘာ္ရဲ႕ေသြးအစက္စက္နဲ႔
ရဲရဲလက္လက္
သီယွက္ထားတဲ့
ရဲေဘာ္ရဲ႕ကဗ်ာပါလား။ ။

ေမာင္ေလးေအာင္

လူထုဦးလွ

ပဲခူးတုိင္း၊ ေညာင္ေလးပင္ျမဳိ႕နယ္၊ ပုစြန္ေျမာင္းရြာတြင္ အဖ ကုန္သည္ဦးပု၊ အမိ ေဒၚခုိင္တုိ႕က ၁၉၁၀ျပည္႕ ႏွစ္၊ ဇန္န၀ါရီလ ၁၉ ရက္၊ ဗုဒၶဟူးေန႕ နံနက္ ၇း၄၅ နာရီတြင္ ေမြးဖြားခဲ႕သည္။ ေမြးခ်င္း ၃ ေယာက္တြင္ အငယ္ဆုံး ျဖစ္သည္။ အမည္ရင္းမွာ ေမာင္လွျဖစ္ သည္။
ပုဇြန္ေျမာင္းရြာ ဆရာဦးေဖခုိင္ေက်ာင္းတြင္ ၄ တန္းထိ ပညာသင္ခဲ႕။
၁၉၂၆ - ေညာင္ေလးပင္ျမဳိ႕ အာ၊စီ၊အမ္ (ရုိမန္ကက္သလစ္ သာသနာျပဳ) ေက်ာင္းမွ ၇ တန္းေအာင္။
၁၉၃၀ - ရန္ကုန္အစုိးရ အထက္တန္းေက်ာင္းမွ ၁၀ တန္း ေအာင္၊ ဆယ္တန္းေအာင္ျပီး စာရင္းကုိင္စာေရး သင္တန္းတက္ခဲ႕၊ သင္တန္းတက္ရင္းမွ လူငယ္မ်ားၾကီးပြားေရးအသင္း သတင္းမ်ားကုိ သတင္းစာမ်ားသုိ႕ ေပးပုိ႕ ေရးသားခဲ႕။
၁၉၃၁ - ျမဴနီစီပယ္တြင္ ေဘာလုံးသမားတစ္ဦးအျဖစ္၊ ရာျပတ္အင္စပက္ေတာ္၀င္လုပ္ခဲ႕သည္။ လူငယ္မ်ား ၾကီးပြားေရးအသင္းသုိ႕ ၀င္ေရာက္ခဲ႕။ လူငယ္မ်ား ၾကီးပြားေရးအသင္းတုိက္ စာၾကည႕္တုိက္မွဴး။ လူငယ္မ်ားၾကီးပြား ေရးအသင္း ညေက်ာင္းဆရာ။

၁၉၃၂ - ''ၾကီးပြားေရးလမ္းညႊန္'' မဂၢဇင္းထုတ္ေ၀သည႕္အခါ စာစေရးခဲ႕။
၁၉၃၃ - ၾကီးပြားေရးမဂၢဇင္းကုိ ဦးစီးထုတ္ေ၀ခဲ႕။
၁၉၃၇ - စာေပႏွင႕္လူထုလူတန္းစား အဖြဲ႕အစည္းမ်ားတြင္ ပါ၀င္ခဲ႕။ စာေရးဆရာအသင္းအမႈေဆာင္။
၁၉၃၈ - မႏၱေလးအာဇာနည္ ၁၇ ဦး စ်ာပနသုိ႕ စာေရးဆရာအသင္း ကုိယ္စားလွယ္အျဖစ္ တက္ေရာက္ခဲ႕၊ ''ဆုိဗီ ယက္ရုရွား'' စာအုပ္ထြက္။
၁၉၃၉ - ႏုိ၀င္ဘာ ၁၃ ရက္တြင္ ေဒၚအမာႏွင႕္လက္ထပ္ခဲ႕။
၁၉၄၀ - ၾကီးပြားေရးမဂၢဇင္းကုိ မႏၱေလးသုိ႕ေျပာင္းေရႊ႕ထုတ္ေ၀။ စစ္အတြင္း၌ မဂၢဇင္းရပ္ဆုိင္းထားျပီး ကုိယ္ပုိင္ စာအုပ္မ်ား ရုိက္ႏွိပ္ထုတ္ေ၀ခဲ႕သည္။ ထုိကာလအထိ ''ၾကီးပြားေရးေမာင္လွ'' ''ၾကီးပြားေရးအယ္ဒီတာေမာင္လွ'' ကေလာင္အမည္မ်ားကုိအသုံးျပဳခဲ႕၊''ထိပ္ဆုံးသုိ႕'' စာအုပ္ထြက္ခဲ႕။
၁၉၄၂-၄၄ - ဒုတိယကမၻာစစ္ၾကီးအတြင္း ကပုိင္ရြာသုိ႕ ေခတၱေျပာင္းေရႊ႕ေနထုိင္ျပီး စာအုပ္ထုတ္ေ၀ေရးလုပ္ငန္း မ်ား ဆက္လက္လုပ္ေဆာင္ခဲ႕သည္။
၁၉၄၂-တြင္ ''ရႊံ႕ ႏွင႕္စစ္သား'' ''ပန္းႏွင႕္ စစ္သား'' စာအုပ္မ်ားထြက္ခဲ႕။
၁၉၄၃ - ဂ်ပန္ေခတ္စာေရးဆရာအသင္း အေ၀းေရာက္အမႈေဆာင္။ အာရွလူငယ္အသင္း ခရုိင္ဥကၠဌ။
၁၉၄၅ - အထက္ဗမာႏုိင္ငံ ဖ႕ဆ႕ပ႕လ အဖြဲ႕၀ါဒျဖန္႕ခ်ိေရးမွဴး။ ''လူထုဂ်ာနယ္'' ၁၅ ရက္တစ္ၾကိမ္ထုတ္ ထုတ္ေ၀။
၁၉၆၀ - ေမ ၁၀ တြင္ လူထုသတင္းစာ ျပန္ထြက္ခဲ႕။ ''စစ္, အခ်စ္ႏွင႕္ေထာင္'' စာအုပ္ထြက္။ အဂၤလန္၊ ျပင္သစ္ ႏွင႕္ အေနာက္ဂ်ာမနီသုိ႕ သြားေရာက္ခဲ႕။
၁၉၆၂ - ''ကရင္ပုံျပင္မ်ား'' စထြက္။ အင္ဒုိနီးရွားႏုိင္ငံသုိ႕ သြားေရာက္ခဲ႕ ''ဂ်ပန္ျပည္ တစ္ေခါက္'' စာအုပ္ထြက္။
၁၉၆၃ - ''ရခုိင္ေက်းလက္ပုံျပင္မ်ား'' စထြက္။ (ယင္းစာအုပ္ျဖင႕္ ၁၉၆၃-ခုႏွစ္ စာေပဗိမာန္ အႏုပညာဆုိင္ရာစာ ေပဆု ကေလးသူငယ္ဆုိင္ရာစာေပ ဒုတိယဆုရ)။ ''အင္ဒုိနီးရွား အေနာက္မွအေရွ႕သုိ႕'' စာအုပ္ထြက္။ ''သတင္းစာ မ်ားသည္ သမုိင္းကုိ ေျပာေနၾကသည္'' စထြက္။
၁၉၆၄ - ''မြန္ပုံျပင္'' စထြက္။ ''စာေပႏွီးေႏွာဖလွယ္ပြဲ'' စာတမ္းမ်ား (အျခား ၇-ဦးႏွင႕္ပူးတြဲ)ထြက္။
၁၉၆၅ - ''ျမန္မာပုံျပင္မ်ား'' စထြက္။ ''ေသာင္းေျပာင္းေထြလာ ေရးခ်င္ရာရာ'' ထြက္။
၁၉၆၇ - လူထုသတင္းစာ ရပ္စဲခံရသည္။ '' နာဂေတာင္တန္းတေစ႕တေစာင္း'' စာအုပ္ထြက္။
၁၉၆၈ - ''သတင္းစာမ်ားေျပာျပတဲ႕ စစ္တြင္း ျမန္မာျပည္'' (၄-တြဲ) ထြက္။ ''လီဆူးပုံျပင္မ်ား'' စာအုပ္ထြက္။
၁၉၆၉ - ''သတင္းစာမ်ား ေျပာျပတဲ႕ စစ္ျပီးစ ျမန္မာျပည္'' (ပ-တြဲ) ထြက္။
၁၉၇၀ - ''ရ၀မ္ပုံျပင္မ်ား''၊ ''ကြၽန္ေတာ္ျဗဴရုိကရက္''၊ ကြၽန္ေတာ္ စတီး ပြဲစား'' စာအုပ္မ်ားထြက္။
၁၉၇၁ - ''လုိင္းေနာက္နာဂပုံျပင္မ်ား'' ထြက္။ ''ကြၽန္ေတာ္သတင္းေထာက္'' စာအုပ္ထြက္။
၁၉၇၂ - ''ကြၽန္ေတာ္ျမင္းသမား''၊ ကြၽန္ေတာ္ေလွသူၾကီး'' စာအုပ္ထြက္။
၁၉၇၅ - ''စားစရာဆန္''၊ ကြၽန္ေတာ္သံလြင္ေဖာင္စီး'' စာအုပ္မ်ားထြက္။
၁၉၇၇ - ''အရက္သမားအမွားတစ္ေထာင္'' ထြက္။
၁၉၈၂ ၾသဂုတ္ ၇ ရက္ေန႕ နံနက္ ၈း၁၅နာရီတြင္ မႏၱေလးျမိဳ႕ ၌ ကြယ္လြန္ခဲ႕သည္။
ထင္ရွားသည္႕စာအုပ္အခ်ဳိ႕
(၁) ေထာင္ႏွင္႕လူသား (စာေပဗိမာန္ဆုရ)
(၂) စစ္, အခ်စ္ႏွင္႕ေထာင္
(၃) စစ္ျပီးစက ေထာင္တံခါး
(၄) အာလုံးေကာင္းၾကရဲ႕လား
(၅) ေလွာင္ခ်ဳိင႕္တြင္းမွ ငွက္ငယ္မ်ား (ယူနက္စကုိဆုရ)
(၆) ကြၽန္ေတာ္ ျဗဴရုိကရက္
(၇) ကြၽန္ေတာ္ စတီးပြဲစား
(၈) ကြၽန္ေတာ္ သတင္းေထာက္
(၉) ကြၽန္ေတာ္ ျမင္းသမား
(၁၀) ကြၽန္ေတာ္ ေလွသူၾကီး
(၁၁) ကြၽန္ေတာ္ သံလြင္ေဖာင္စီး

စာေပဆုိင္ရာစာအုပ္
(၁) သူ႕စာမ်ားကေျပာတဲ႕သိပၸံေမာင္၀အေၾကာင္း
(၂) ကြၽန္ေတာ္ဖတ္တာေဟာေျပာေတြထဲက
(၃) လူ႕မိတ္ေဆြစာအုပ္ (စုေပါင္း)
(၄) သခင္ကုိယ္ေတာ္မႈိင္းနိဒါန္း (စုေပါင္း)

သတင္းဆုိင္ရာ
(၁) သတင္းစာမ်ားေျပာျပတဲ႕စစ္တြင္းဗမာျပည္ (၄-တြဲ)
(၂) သတင္းစာမ်ားေျပာျပတဲ႕စစ္ျပီးစျမန္မာျပည္
(၃) သတင္းစာမ်ားသည္ သမုိင္းကုိ ေျပာေနၾကသည္

ခရီးသြားစာေပ
(၁) ဂ်ပန္ျပည္တစ္ေခါက္
(၂) အင္ဒုိနီးရွားအေရွ႕မွအေနာက္သုိ႕
(၃) နာဂေတာင္တန္းတေစ႕တေစာင္း

ပုံျပင္
(၁) ျမန္မာ (၂) ရွမ္း (၃) ခ်င္း (၄) ကခ်င္ (၅) ကယား
(၆) ပေလာင္ (၇) ရခုိင္ (၈) နာဂ (၉) မြန္
(၁၀) လီဆူးပုံျပင္မ်ားအျပင္
(၁၁) ကာလီဒါသသဘ၀အေတြ႕အၾကံဳ ပုံျပင္ (၃-တြဲ)
(၁၂) ေရာမပုံျပင္ (၁၃) ဟိႏၵဴပုံျပင္ (၁၄) အီတလီပုံျပင္
(၁၅) ကမၻာပုံျပင္မ်ား

၀တၱဳ
(၁) မနီးတဲ႕ဘ၀ခရီး
(၂) ရဲေဘာ္ႏွင႕္ ေမာင္ၾကီးႏွမ

ၾကီးပြားေရး
(၁) ထိပ္ဆုံးသုိ႕
(၂) လူတစ္လုံး

ဖူးခ်စ္က သင္တို႔ကို ခ်စ္ခဲ့တယ္

ဖူးခ်စ္က သင္တို႔ကို ခ်စ္ခဲ့တယ္
ေမာင္ေလးေအာင္

တိုက္ရဲ၀ံ့ျခင္း၊ ေသရဲျခင္းပဲ
ေသရဲ၀ံ့ျခင္း၊ ျမင့္ျမတ္ျခင္းပဲ
တိုက္ရဲေသရဲ၊ ရဲရင့္စြဲသည္
ရဲေဘာ္၏ႏွလံုးသား အနီေရာင္။

နီေသာႏွလံုးသား၊ ေမတၱာပြား၍
သင္လူသားတို႔ကို ခ်စ္ခဲ့သည္။

နီေမာင္းဆြတ္ဆြတ္၊ ရင္သည္းပြတ္မွ
သင္လြတ္လပ္ျခင္းကို ခ်စ္ခဲ့သည္။

လြတ္လပ္ေရးအတြက္
ေသြးကိုပူေဇာ္၊ တိုက္ေသေပ်ာ္သည္
ရဲေဘာ္အသက္ စြန္႔ခဲ့သတည္း။

ဖူးခ်စ္ …
ျပည္သစ္ရည္စူး၊ ႏွလံုးဦးမွာ
ေသြးလူးလိမ္းက်ံ၊ စေတးခံသည္
ေတာ္လွန္ခဲ့ေသာ ပန္းတပြင့္။

ပန္းနီတပြင့္၊ ေျမမွာသင့္လည္း
ေမႊးရင့္ထံုဆဲ ၾကိဳင္ဆဲ လႈိင္ဆဲပါတကား။

အမိေျမကို
ေျခက်ဴးမခံ၊ အံုၾကြလွန္သည္
ခ်က္ျပည္သစ္၏ ၾကယ္နီ။

ဘီယာတျမံဳ႕
ေပါင္မုန္႕တဖဲ့၊ မလွယ္ခဲ့ဘူး
ေသြးနဲ႔လဲတဲ့သူရဲေကာင္း။

ခ်က္ျပည္သူတို႔
ေတြးယူေစ့စစ္၊ အားအင္သစ္ေလာ့
ဖူးခ်စ္က သင္တို႔ကို ခ်စ္ခဲ့တယ္။

သူ႔ကိုခ်စ္ရင္
ျပည္သစ္ပန္းဖူး၊ နီနီဦးကို
ဖူးခ်စ္ဂူမွာ၊ ရဲရဲပြင့္လိုက္စမ္းသာ …။

ေမာင္ေလးေအာင္ (မိုးေ၀ မဂၢဇင္း - ၁၉၆၈)

ႏွစ္သစ္မွာ အေမႏွင့္ စကားေျပာျခင္း

တႏွစ္ေဟာင္းလို ့
အသစ္ေျပာင္းေတာ့မယ္
သားတို ့မွာ
အသက္တႏွစ္သာ ပိုႀကီး
အေမ့ရဲ ့ ဒုကၡမီးကို
မၿငိမ္းသတ္ေပးႏိုင္ေသးတာ
ခြင့္လႊတ္ပါ အေမ ။

ႏွစ္သစ္ကို
ျဖစ္ေစခ်င္တဲ့ ဆႏၵေတြနဲ ့ခ်ည္ေႏွာင္ထား
မိုးတြင္းဖားေတြလို သံစံုေအာ္ျမည္ၾက
အဲဒီ ေအာ္သံေတြနဲ ့ ေက်နပ္
ဒီလိုပဲ ေနတတ္ခဲ့ၾကတာ
၀မ္းနည္းစရာမဟုတ္လား အေမ ။

ပေယာဂ ကုဆရာတေယာက္ရဲ ့
တတြတ္တြတ္ ေရရြတ္သံလိုမ်ိဳး
အျမွဳပ္ထြက္မတတ္ စကားသံစည္ေ၀ၾက
အံ့ဖြယ္လိလိ
အင္တာနက္နဲ ့ယူဂ်ီ လုပ္ၾက
အတြင္းမွာေတာ့
တေယာက္ ၿပီး တေယာက္
အက်ဥ္းေထာင္ေတြထဲေရာက္ကုန္ၿပီ
မငိုပါနဲ ့ အေမ ။

ႏွစ္ကသာ သစ္လာတာပါ
အေတြးအေခၚ အက်င့္စရိုက္
အလိုက္အထိုက္ ေမ်ာပါမႈေတြ
ေျပာစရာစကား ရွားပါးလြန္းတယ္
အသစ္ထဲမွာ အသစ္ရွာရ
ေမာလြန္းလွတယ္ အေမ ။

သားတို ့မွာေတာ့
နာက်ည္းစိတ္ေတြနဲ ့သာ
တိုက္ပြဲကို အရွိန္အဟုန္ျမွင့္လို ့
ႏွစ္သစ္ထဲ တိုး၀င္ခဲ့ၾကေပါ့ အေမ ။
၂၀၀၉ ၁၂ ၃၁