၀မ္းနည္းေၾကကြဲျခင္း
ရိုးမ(၃) သတင္းဌာန၏ အယ္ဒီတာခ်ဳပ္
ကဗ်ာဆရာ ကိုၿငိမ္းလူ (၄၃ ႏွစ္)သည္
၂၉ ဧၿပီ ၂၀၁၀ တြင္ ကြယ္လြန္ေၾကာင္း
ၾကားသိရပါသျဖင့္ အာဟာရစာေစာင္ ၀ိုင္း
ေတာ္သားမ်ားမွ က်န္ရစ္သူမိသားစုႏွင့္ ထပ္
တူထပ္မွ် ၀မ္းနည္းေၾကကြဲရပါသည္။
အာဟာရစာေစာင္၀ိုင္းေတာ္သားမ်ား
တိုက်ိဳ ၊ ဂ်ပန္ ။
အစိမ္းခြဲ …ခြဲရက္တယ္
ရဲေဘာ္ႀကီးေရ …..
ရက္ရက္စက္စက္ပါပဲ
ငါတို ့့့့့့့ရင္ကို …. အစိမ္းခြဲ …. ခြဲရက္တယ္ ။
အံုနဲ ့က်င္းနဲ ့
ပက္စက္လြန္းတဲ့ စနစ္ဆိုးကို
ကေလာင္လက္နဲ ့
ခင္ဗ်ား …. ရိုက္ခ်ိဳးခဲ့တယ္ ။
အဲဒီကေလာင္လက္နဲ ့ပဲ
ကမၻာေျမအတြက္ ပန္းေတြ ပြင့္ေစခဲ့တယ္ မဟုတ္လား ။
ရဲေဘာ္ႀကီးေရ ….
မိုးေအာက္ေျမျပင္ တခြင္လံုးမွာ
ေၾကကြဲမႈေတြနဲ ့အံု ့ဆိုင္း
ခင္ဗ်ား ခ်စ္တဲ့ ရိုးမေတြေတာင္မွ
ခါတိုင္းထက္ပိုၿပီး ညိဳ ့ညိဳ ့မိႈင္းမိႈင္း
မလန္းဆန္းႏိုင္ၾကေတာ့ဘူး ။
ရဲေဘာ္ႀကီးေရ ….
ေတာ္လွန္ေရးခရီးလမ္းတ၀က္မွာ
ခင္ဗ်ား .. ခ်န္ထားရစ္တဲ့
ယံုၾကည္ခ်က္အလံ
မယိုင္မလဲ (က်ေနာ္တို ့)
ဆက္လက္ကိုင္ဆြဲ တိုက္ပြဲေတြႏႊဲၾကမယ္၊ ။
ရဲေဘာ္ႀကီးေရ …
အခုေတာ့ … ႏႈတ္မဆက္ပဲ
ရုတ္တရက္ ထြက္ခြါသြားတဲ့ ရဲေဘာ္ႀကီးအတြက္
ခ်ယ္ရီပင္ေအာက္က
ပိေတာက္ခ်စ္သူ တေယာက္မွာေတာ့
ေၾကကြဲမႈေတြနဲ ့ ကမၻာပ်က္လို ့ …။
ရဲရင့္သက္ဇြဲ
၂၉ ဧၿပီ ၂၀၁၀
Thursday, April 29, 2010
Thursday, April 22, 2010
“ပိေတာက္ပန္း”
(၁)
စစ္ဖိနပ္ေတြႄကီးစိုးတဲ့
ေခတ္ေတြမွာ
ကၽက္သေရအလွေတြနဲ႔တင့္ဆန္း
၀ါထိန္ထိန္ပိေတာက္ပန္းကို
အသေရ ညိႈးႏြမ္းေအာင္ မႁပဳစားႏိုင္ႂကဘူး ။
(၂)
‘အတာေရေလး .... ေအးပါတယ္ဆို’ ကအစ
‘တူးပို႔တူးပို႔ ေတးသံသာ’အဆံုး
ငါတို႔ေခတ္ရဲ႔ ဂႏၲ၀င္
သႄကၤန္မိုး ေတးသီခၽင္းသံစၪ္မၽား
‘အိုး .... ကေလးလႈပ္ပါၪီးး’ထဲ
ႁမဳတ္ခၽည္ ေပၚခၽည္ ....။
ေရကူး၀တ္စံု သာသာ
မလံု႔တလံုေတြႂကားထဲမွာ
ႁမဳတ္ခၽည္ ေပၚခၽည္ ....။
မတရား ရက္စက္ ဖိႏွိပ္မႈမၽား ေအာက္မွာ
ႁမဳတ္ခၽည္ ေပၚခၽည္ ။
အာဏာရွင္တို ့လက္ထက္သႄကၤန္တိုင္းဟာ
ပၽက္စီးခၽင္တိုင္း ပၽက္စီး
ညီအကိုတို႔ေရ ....
ယၪ္ေကၽးမႈတခုကို .... (ဒင္းတို ့)
စနစ္တကၽ ဖၽက္စီးႁပေနတယ္ ....။
(၃)
ကပ္ဆိုးမၽား
တေရြ႔ေရြ႔နဲ႔ တေႁဖးေႁဖးမၽားလာ
ဘုရားသခင္ရဲ႔ဗၽာဒိတ္ေတာ္လာ
ကမၻာကိုေဆးေႂကာမယ့္ ေန႔ရက္ေတြဟာ
အလုအယက္ ေရာက္ရွိလာႂကႃပီပဲ ....။
အေႂကာက္တရားနဲ႔ ေခၽာက္ခၽားေနတဲ့
လူတစုရဲ႔ လက္မွာ
စြန္းထင္းေပကၽန္ေနတဲ့
အႁပစ္မဲ့ ႁပည္သူရဲ႔ေသြး
အတာေရႏဲ႔ ေဆးလဲမရ
ဘာေရနဲ႔မွ ေဆးလို႔မရ
ပၽက္စီး ဆံုးရႈံး ဘ၀တုန္းရတဲ့
အသက္ေတြအတြက္
‘အလွည့္ကၽရင္ မႏြဲ႔ႂကစတမ္းေပါ့ကြာ’
၀ါထိန္ထိန္ပိေတာက္ပန္းက ေႁပာတဲ့အသံ
ေခတ္တေခတ္လံုး ပဲ့တင္ရိုက္ခတ္လို႔ ....။
ရဲရင့္သက္ဇြဲ
ဧႃပီ၊ ၂၀၁၀
စစ္ဖိနပ္ေတြႄကီးစိုးတဲ့
ေခတ္ေတြမွာ
ကၽက္သေရအလွေတြနဲ႔တင့္ဆန္း
၀ါထိန္ထိန္ပိေတာက္ပန္းကို
အသေရ ညိႈးႏြမ္းေအာင္ မႁပဳစားႏိုင္ႂကဘူး ။
(၂)
‘အတာေရေလး .... ေအးပါတယ္ဆို’ ကအစ
‘တူးပို႔တူးပို႔ ေတးသံသာ’အဆံုး
ငါတို႔ေခတ္ရဲ႔ ဂႏၲ၀င္
သႄကၤန္မိုး ေတးသီခၽင္းသံစၪ္မၽား
‘အိုး .... ကေလးလႈပ္ပါၪီးး’ထဲ
ႁမဳတ္ခၽည္ ေပၚခၽည္ ....။
ေရကူး၀တ္စံု သာသာ
မလံု႔တလံုေတြႂကားထဲမွာ
ႁမဳတ္ခၽည္ ေပၚခၽည္ ....။
မတရား ရက္စက္ ဖိႏွိပ္မႈမၽား ေအာက္မွာ
ႁမဳတ္ခၽည္ ေပၚခၽည္ ။
အာဏာရွင္တို ့လက္ထက္သႄကၤန္တိုင္းဟာ
ပၽက္စီးခၽင္တိုင္း ပၽက္စီး
ညီအကိုတို႔ေရ ....
ယၪ္ေကၽးမႈတခုကို .... (ဒင္းတို ့)
စနစ္တကၽ ဖၽက္စီးႁပေနတယ္ ....။
(၃)
ကပ္ဆိုးမၽား
တေရြ႔ေရြ႔နဲ႔ တေႁဖးေႁဖးမၽားလာ
ဘုရားသခင္ရဲ႔ဗၽာဒိတ္ေတာ္လာ
ကမၻာကိုေဆးေႂကာမယ့္ ေန႔ရက္ေတြဟာ
အလုအယက္ ေရာက္ရွိလာႂကႃပီပဲ ....။
အေႂကာက္တရားနဲ႔ ေခၽာက္ခၽားေနတဲ့
လူတစုရဲ႔ လက္မွာ
စြန္းထင္းေပကၽန္ေနတဲ့
အႁပစ္မဲ့ ႁပည္သူရဲ႔ေသြး
အတာေရႏဲ႔ ေဆးလဲမရ
ဘာေရနဲ႔မွ ေဆးလို႔မရ
ပၽက္စီး ဆံုးရႈံး ဘ၀တုန္းရတဲ့
အသက္ေတြအတြက္
‘အလွည့္ကၽရင္ မႏြဲ႔ႂကစတမ္းေပါ့ကြာ’
၀ါထိန္ထိန္ပိေတာက္ပန္းက ေႁပာတဲ့အသံ
ေခတ္တေခတ္လံုး ပဲ့တင္ရိုက္ခတ္လို႔ ....။
ရဲရင့္သက္ဇြဲ
ဧႃပီ၊ ၂၀၁၀
Saturday, April 03, 2010
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ အေျခခံရပ္တည္ခ်က္
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုျကည္၏ အေျခခံရပ္တည္ခ်က္
ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုျကည္က မိမိရဲ့ အေျခခံနိုင္ငံေရးရပ္တည္ခ်က္နဲ့ ဝါဒသေဘာ ထားကို ၂၀၀၉ ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလအတြင္းမွာ ျပင္ပသို့ အမွာစကားပါးလိုက္ရာမွာ ေအာက္ေဖာ္ျပပါ မိန့္ခြန္းသံုးခု အတိုင္း ျဖစ္တယ္လို့ ေျပာလိုက္ပါတယ္။ အဲဒီ မိန့္ခြန္း/ေဆာင္းပါးေတြကေတာ့ --
၁။ "လြတ္လပ္မႈကိုဘဲ က်မတို့လိုခ်င္တယ္" Parade မဂၢဇင္း၊ မတ္လ ၉ ရက္ ၂၀၀၃
၂။ "က်မတို့လြတ္လပ္မႈကိုျမွင့္တင္ဖို့ သင္တို့ရဲ့လြတ္လပ္မႈကိုအသံုးခ်ျကပါ" New York Times သတင္းစာ၊ ေဖေဖာ္ဝါရီ ၄ ရက္ ၁၉၉၇ (ဝါရွင္တန္ျမို့ေတာ္ အေမရိကန္တကၠသိုလ္ဂုဏ္ထူးေဆာင္ပါရဂူဘြဲ့လက္ခံမိန့္ခြန္း)
၃။ ေနရူးဆု လက္ခံမိန့္ခြန္း၊ နယူးေဒလီ၊ အိႏၵိယနိုင္ငံ၊ ၁၉၉၃
(၁)
လြတ္လပ္မႈကိုဘဲ က်မတို႔လိုခ်င္တယ္
ျမန္မာႏိုင္ငံတဝန္း ခရီးသြားလာရင္း က်မက လူေတြကို ဘာလို႔ဒီမိုကေရစီ လိုခ်င္တာလဲလို႔ ေမးၾကည့္မိပါတယ္။ မၾကာခဏဆိုသလို အၾကားရဆံုးအေျဖကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ က်မတို႔ လြတ္ေျမာက္ခ်င္လို႔ဆိုတာပါပဲ။ သူတို႔ အက်ယ္ ခ်ဲ့ျပီးမေျပာရဘဲ သူတို႔ဘာေျပာတယ္ဆိုတာ က်မနားလည္ပါတယ္။ သူတို႔ရဲ့ကံၾကမၼာကို သူတို႔ကုိယ္တိုင္ ပံုေဖာ္ ဆံုးျဖတ္ခြင့္မရွိဘဲ ဖိႏွိပ္ခံေနရတာကေန လြတ္ေျမာက္ခ်င္ၾကပါတယ္။ လက္နက္အင္အားေပၚအေျချပုတဲ့ အမိန္႔ေတြနဲ႔ ထင္ရာစုိင္းမႈေတြေအာက္ ေရာက္ေနရတဲ့၊ သူတို႔ရဲ့ နိစၥဓူဝျကံုေတြ႔ေနရတဲ့ အျဖစ္ေတြကို မလိုခ်င္ၾကေတာ့ပါဘူး။
လူငယ္ေတြကို က်မက လြတ္လပ္ျခင္းဆိုတာဘာလဲလို႔ ေမးၾကည့္တဲ့အခါ သူတို႔က သူတို႔စိတ္ထဲရွိတာေတြကို ရွိတဲ့အတိုင္း ရင္ဖြင့္ေျပာျပခ်င္တာလို႔ဆိုပါတယ္။ သူတို႔အသိဉာဏ္ပညာစိန္ေခၚမႈကို ျဖည့္ဆည္းမေပးႏိုင္တဲ့ ပညာ ေရးစနစ္အေပၚ မေက်နပ္ခ်က္ေတြကို သူတို႔ ထုတ္ေဖာ္ေျပာလိုၾကပါတယ္။ ေဝဖန္၊ ေဆြးေႏြး၊ ျငင္းခံုႏိုင္သူေတြျဖစ္ျပီး စုရံုး၊ သီဆို၊ ေအာ္ဟစ္၊ ၾသဘာေပးႏိုင္ဖို႔ ေထာင္ေသာင္းသိန္းမကစုေဝးႏိုင္သူေတြ ျဖစ္လိုၾကပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံက လူငယ္ေတြဟာ က်ယ္ျပန္႔လြန္းတဲ့ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ေတြနဲ႔ အံမခန္းမႈေတြျပည့္ေနတဲ့ လူငယ္ဘဝရဲ့ ႏိုးၾကားတက္ျကြတဲ့ အရြယ္ေတြကို အျပည့္အဝပိုင္ဆိုင္ခ်င္တယ္။ မေရရာမႈေတြ၊ ျကီးက်ယ္မႈေတြနဲ႔ စိတ္ကူးယဥ္မႈေတြ၊ ေတာက္ပခမ္းနား မႈနဲ႔ ဖီလာဆန္႔က်င္မႈေတြ ၾကမ္းတမ္းခက္ထန္မႈနဲ႔သိမ္ေမြ႔မႈေတြ တန္းစီျပည့္ေနတဲ့ လူငယ္ဘာဝကို အျပည့္အဝရယူလို ၾကပါတယ္။
ျမန္မာအမ်ိဳးသမီးေတြအေနနဲ႔ေရာ ဘာေတြအလိုရွိပါသလဲ။ ကုန္ေစ်းႏႈန္းျကီးျမင့္မႈရဲ့ ဖိစီးမႈဒဏ္ေၾကာင့္ အား ဆုတ္ျငီးေငြ႔ေလာက္ေအာင္ အိမ္မႈထိန္းသိမ္းေနရတဲ့ဘဝက လြတ္ေျမာက္ခ်င္ၾကပါတယ္။ လြတ္လပ္စြာေတြးေတာ ၾကံဆမိလို႔ ခင္ပြန္းျဖစ္သူ အျပစ္ေပးအေရးယူခံရမလား ဒါမွမဟုတ္ ကေလးေတြမ်ား ဘဝရဲ့အခြင့္အလမ္းေတြ ဆံုးပါး သြားမလားဆိုတဲ့ စိုးရိမ္ေၾကာင့္ၾကမႈေတြက ကင္းလြတ္ခ်င္ၾကပါတယ္။ မိသားစုကို ေထာက္ပံ့ႏိုင္ေအာင္ ခႏၶာကုိယ္ ရင္းေနရတဲ့ဘဝက လြတ္ေျမာက္ဖို႔ ေတာင့္တေနၾကတဲ့အမ်ိဳးသမီးေတြလည္း ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား (အမ်ားျကီးကို) ရွိပါ တယ္။
က်မ ေတြ႔ဆံုခဲ့တဲ့ လယ္သမားယာသမားေတြဆိုရင္ သူတို႔ဆႏၵအတိုင္း စိုက္ပ်ိဳးထြန္ယက္ခ်င္ၾကတယ္။ မေတာ္ မတရားေစ်းႏိွမ္ခံရျပီး အစိုးရကို မေရာင္းမေနရ ျခိမ္းေျခာက္ခံရတာမ်ိဳးေတြက ကင္းလြတ္ျပီး သူတို႔ထြက္ကုန္ေတြကို ကုိယ့္ဆႏၵနဲ႔ကိုယ္ ေစ်းကြက္တင္ေရာင္းခ်လိုၾကပါတယ္။ သူတို႔ဟာ နိစၥဓူဝ ေျမနဲ႔ဖက္ျပိီး ဘဝကို ရုန္းကန္ရပ္တည္သူ ေတြပါ။ ဒီလိုၾကမ္းတမ္းတဲ့ဘဝေတြအေပၚမွာ က်ိဳးေၾကာင္းမဆီေလ်ာ္တဲ့အမိန္႔ေတြနဲ႔ နားလည္ရခက္တဲ့ အာဏာပိုင္ ေတြေၾကာင့္ ေနာက္ထပ္ဝန္ထုပ္ဝန္ပိုး မလိုခ်င္ၾကေတာ့ပါဘူး။
ဒါနဲ႔ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္အဖြဲ႔ဝင္ က်မတို႔ေရာ လို႔ေမးစရာရွိပါတယ္။ ဘာလို႔ က်မတို႔တေတြ တိုင္းျပည္ လြတ္ေျမာက္ဖို႔ ခက္ခက္ခဲခဲလုပ္ကုိင္ေနပါသလဲ။ ဒီလိုလုပ္ကိုင္ေနတာဟာ ဒီမိုကေရစီအေပၚ မေရမရာနဲ႔ အေကာင္း ျမင္ေမွ်ာ္လင့္ျပီး ထင္ရာလုပ္ကိုင္ေနတာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒီမိုကေရစီဆိုတာ သူရဲ့ေတာက္ပမႈကို ၾကာရွည္ထိန္းႏိုင္ ေအာင္ အျမဲတေစအေရာင္တင္ေပးရတဲ့ ရတနာတပါးျဖစ္တယ္ဆိုတာ က်မတို႔သိပါတယ္။ ပ်က္စီးဆံုးရႈံးတာ၊ အခိုးခံရ တာေတြမျဖစ္ေအာင္ ကာကြယ္ဖို႔ ဒီမိုကေရစီကို မ်က္ျခည္မျပတ္ ေစာင့္ၾကပ္ၾကည့္ရႈေနရပါလိမ့္မယ္။
လြတ္လပ္တဲ့ျမန္မာျပည္ကသာ လူ႔ဂုဏ္သိကၡာကို တန္ဖိုးထားေလးစားတဲ့ႏိုင္ငံ တည္ေထာင္ႏိုင္မွာမို႔ လြတ္ ေျမာက္ေရးအတြက္ကို က်မတို႔တေတြ ပင္ပင္ပန္းပန္ျကိုးစားေနၾကတာျဖစ္ပါတယ္။
တိုင္းျပည္တဝွန္းလွည့္လည္သြားတဲ့အခါ လူေတြက က်မ ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္နဲ႔ ေနရတဲ့အခ်ိန္ေတြ၊ ပထမ အျကိမ္ ေျခာက္ႏွစ္နဲ႔ ဒုတိယအျကိမ္ ဆယ့္ကိုးလေနရတာမွာ ဘယ္လိုခံစားရသလဲလို႔ ေမးၾကပါတယ္။ မိသားစု မိတ္ေဆြအေပါင္းအသင္းေတြနဲ႔ ခြဲခြာျပီး က်မဘယ္လိုေနခဲ့သလဲေပါ့။ ဒီအာဏာရွင္ႏိုင္ငံမွာ ယံုၾကည္ခ်က္အတြက္ အက်ဥ္းခ်ခံရသူကသာ အမွန္တကယ္လြတ္လပ္သူျဖစ္ေနတာ ဂြက်လွတယ္လို႔ က်မျပာခ်င္ပါတယ္။ မွန္ပါတယ္။ က်မတို႔ဟာ က်မတို႔ရဲ့သာမန္ဘဝလြတ္လပ္ခြင့္ေတြကို ေပးဆပ္ထားရတယ္။ ဒါေပမဲ့ လူသားဘဝရဲ့ တန္ဖိုးအရွိဆံုး ျဖစ္တဲ့ ယံုၾကည္ခ်က္အမွန္တရားအေပၚ က်မတို႔ ၾကံ့ၾကံ့ခံရပ္ေနခဲ့ၾကပါတယ္။
ဒီမွာ ျပည္သူလူထုအတြက္ က်မ အလိုခ်င္ဆံုးကေတာ့ စစ္မွန္တဲ့လြတ္လပ္ခြင့္ေအာက္မွာ လံုလံုျခုံျခံုေနရဖို့နဲ့ စစ္မွန္တဲ့လံုျခံုမႈေအာက္မွာ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ေနႏိုင္ဖို႔ပါပဲ။ ေၾကာက္ရြံ႔မႈရဲ့ ႏံုးခ်ည့္ေသးသိမ္ေစတဲ့ အေႏွာင္အဖြဲ႔ေတြ ကိုဖယ္ရွားျပီး ျမန္မာျပည္သူေတြဟာ လြတ္လပ္တဲ့လူသားေတြအျဖစ္ ေခါင္းေမာ့ဂုဏ္ယူႏိုင္သူေတြ ျဖစ္လာမွာကို က်မ ေတြ႔ျမင္လိုပါတယ္။ က်မတို႔အားလံုးအတြက္ ပိုျပီးေပ်ာ္ဖို႔ေကာင္းတဲ့၊ လံုျခံုမႈလည္းပိုရွိတဲ့ လူ႔ေဘာင္ဘဝ တည္ ေဆာက္ဖို႔ စည္းစည္းလံုးလံုး ေပ်ာ္ေပ်ာ္ရႊင္ရႊင္ ျကိုးပမ္းၾကတာကို က်မေတြ႔ျမင္လိုပါတယ္။
အထူးသျဖင့္ လူငယ္ေတြဟာ ကုိယ့္ကုိယ္ကိုယံုၾကည္မႈအျပည့္နဲ႔ အနာဂတ္ကိုတက္လွမ္းျပီး တန္ဖိုးရွိတဲ့ စိတ္ဓာတ္ေတြ ျမင့္ျမင့္မားမားနဲ့ စိန္ေခၚမႈအားလံုးကိုရင္ဆိုင္တာ က်မေတြ႔ျမင္လိုပါတယ္။ "ဒီတိုင္းျပည္ဟာ ဒီေျမကို ခ်စ္သူ၊ ဒီေျမမွာေန၊ ဒီေျမမွာေသခဲ့သူအားလံုးအတြက္ ထိုက္တန္တဲ့တိုင္းျပည္အျဖစ္ ဘိုးဘြားအေမြအႏွစ္အတြက္ ဂုဏ္ယူရျပီ" လို႔လည္း က်မေျပာျပခ်င္ပါတယ္။ ဒါေတြဟာ စိတ္ကူးယဥ္အိပ္မက္ေတြမဟုတ္ပါဘူး။ ဒါေတြဟာ ျပည္သူ လူထုရဲ့ဆႏၵသာ ေနာက္ဆံုးမွာေအာင္ပြဲမုခ်ရရမယ္ ဆိုတဲ့ခိုင္မာတဲ့ယံုၾကည္မႈနဲ႔ က်မတို႔အားလံုး ႏွစ္နဲ႔ခ်ီျကိုးပမ္း လုပ္ေဆာင္ေနတာေတြရဲ့ ပကတိဦးတည္ရာပဲျဖစ္ပါတယ္။
(ဝါရွင္တန္ပို႔စ္ သတင္းစာႏွင့္တြဲထြက္သည့္ ၂၀၀၃ ခုႏွစ္ မတ္လ ၉ ရက္ေန႔ထုတ္ Parade သတင္းစံုမဂၢဇင္းတြင္ ျမန္မာ့ဒီမုိကေရစီေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ေရးသားသည့္ All We Want is Our Freedom ေဆာင္းပါးကို ထိုက္သူႏုိင္ ဘာသာျပန္ဆိုတင္ျပထားသည္။)
(၂)
က်မတို့လြတ္လပ္မႈကို ျမွင့္တင္ဖို့ သင္တို့ရဲ့လြတ္လပ္မႈကိုအသံုးခ်ျကပါ
က်မတို့ ျမန္မာနိုင္ငံမွာ ဒီမိုကေရစီအေရးျကိုးပမ္းေဆာင္ရြက္ေနသူေတြဟာ ဖိႏိွပ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္မႈမ်ားလြန္းတဲ့ လူ႕အဖြဲ့ အစည္းမွာ သူ့ကၽြန္အျဖစ္ ေအးေအးေဆးေဆးေနမယ့္အစား အေျခခံလူ့အခြင့္အေရးအတြက္ ရပ္တည္တိုက္ပြဲဝင္ဖို့ ကိုယ့္ဘဝကိုယ္ ေရြးခ်ယ္ျကပါတယ္။ က်မတို႔ရဲ့ ေတာ္လွန္ေရးဟာ တရားမွ်တမႈနဲ့ စာနာ နားလည္မႈအေပၚ အရင္းခံ တဲ့ ယံုၾကည္မႈ ရိွမွသာလွ်င္ ျဖစ္မယ့္္ အၾကမ္းမဖက္လႈပ္ရွားမႈတရပ္သာျဖစ္ပါတယ္။
လူဆိုတာ မိမိေကာင္းစားေရးကိုသာအဓိကထားတဲ့ စီးပြားေရးအက်ိဳးအျမတ္ကိုသာ ေရွးရႈတတ္သူ သတၱဝါသာ ျဖစ္တယ္လို႔ တခ်ိဳ႕က ဆိုေကာင္းဆိုပါလိမ့္မယ္။ ဒါေပမယ့္ မိမိယံုၾကည္ခ်က္နဲ့ စိတ္ဓာတ္ခြန္အားေတြကို စြဲကိုင္ၿပီး ျပင္းထန္လွတဲ့ အျပစ္ေပးအေရးယူမႈေတြကို ရဲရဲဝံ့ဝံ့ရင္ဆိုင္ဖို့ ျပင္ဆင္ထားတဲ့ အမ်ိဳးသား၊ အမ်ုိးသမီးေတြလည္း ဒုနဲ့ ေဒး ရိွေသးတယ္ဆိုတာကိုျကည့္ယင္ အဲဒီအဆိုဟာ ေသးသိမ္က်ဥ္းေျမာင္းလွတယ္ဆိုတာ သိပါလိမ့္မယ္။ ဒီလိုအမ်ိဳး ေကာင္းသမီး၊ အမ်ုိးေကာင္းသားေတြ က်မတို႔ႏိုင္ငံမွာ ေျမာက္မ်ားစြာရိွေနေသးတာေျကာင့္ က်မလြန္စြာ အားတက္မိ ပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ေက်ာင္းသား၊ ေက်ာင္းသူေတြရဲ့ တက္တက္ျကြျကြပါ၀င္လႈပ္ရွားမႈေတြေျကာင့္ ေတာ္လွန္ေျပာင္း လဲမႈေတြ ေပၚေပါက္လာတတ္တ့ဲ ႏိုင္ငံေရးယဥ္ေက်းမႈတရပ္ရွိတယ္လို့ အမ်ားကလက္ခံထားၾကပါတယ္။ ရန္ကုန္ တကၠသိုလ္ကေန သူတို႔ရဲ့နိုင္ငံေရးဘဝကို အစျပုခဲ့တဲ့ က်မအေဖ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း အပါအဝင္ ငယ္ရြယ္နုနယ္တ့ဲ ေခါင္းေဆာင္မ်ားေၾကာင့္ က်မတို႔ႏိုင္ငံရဲ႕ လြတ္လပ္ေရးျကိုးပမ္းလႈပ္ရွားမႈဟာ ေအာင္ပြဲခံခဲ့ရပါတယ္။
ဒီလို ထူးထူးျခားျခား ရဲရင့္တက္ျကြတဲ့ ဆန္႕က်င္အာခံလိုစိတ္ေတြနဲ့ ၾသဇာတိကၠမျကီးမားလွတ့ဲ အတိုက္အခံ အဖြဲ့အစည္းမ်ုိးကို ဘယ္လိုအာဏာရွင္အစိုးရမဆို ပစ္မွတ္ထားေခ်မႈန္းမွာ အေသအခ်ာပါဘဲ။ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္ကတည္း က အာဏာရလာတ့ဲ ျမန္မာစစ္အစိုးရကေတာ့ အာဏာရျပီးသိတ္မျကာခင္ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ ေက်ာင္းသားသမဂၢ အေဆာက္အဦးကို ဖ်က္ဆီးခဲဲ့တဲ့အျပင္ ေက်ာင္းသားေတြ အသင္းအပင္းဖြဲ့စည္းခြင့္ကိုပါ တရားမ၀င္ေၾကာင္း ဆံုးျဖတ္ ခဲ့ပါတယ္။
၁၉၈၈ ခုႏွစ္မွာေတာ့ အရပ္သားအေရၿခံဳထားတ့ဲ စစ္အစိုးရတပိုင္း ျမန္မာ့ဆိုရွယ္လစ္လမ္းစဥ္ပါတီရဲ႕ အုပ္ခ်ုပ္မႈ ကို ျမန္မာျပည္သူေတြ ဆန္႕က်င္အာခံခဲ့ပါေတာ့တယ္။ တတိုင္းတျပည္လံုးမွာျဖစ္ပြားေနတဲ့ ဆႏၵျပပြဲေတြကို ထိပ္ဆံုးကေန ဦးေဆာင္ေနတဲ့သူေတြကေတာ့ ေက်ာင္းသား ေက်ာင္းသူေတြျဖစ္ျပီး သူတို႔ရဲ႕ အဓိကေတာင္းဆိုခ်က္ ေတြထဲက တခုကေတာ့ ေက်ာင္းသားသမဂၢဖြဲ့စည္းခြင့္ဘဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီအတြက္ စစ္အာဏာရွင္ေတြတံု့ျပန္လိုက္တဲ့အေျဖကေတာ့ သူတို့ကို ပစ္သတ္လိုက္ျကတာပါဘဲ။ ရွစ္ႏွစ္ေက်ာ္ ျကာလာတ့ဲအထိ ျမန္မာျပည္ကေက်ာင္းသား ေက်ာင္းသူေတြဟာ မိမိတို့အက်ုိးျဖည့္ဆီးေပးျပီး မိမိတို့ အမွန္တကယ္ လိုခ်င္ေတာင့္တလွတဲ့ ေက်ာင္းသားအဖြဲ့အစည္းမ်ုိးကို မတည္ေထာင္ႏိုင္ေသးပါဘူး။
အခု သိပ္မၾကာလွေသးတဲ့ ဒီဇင္ဘာလကေတာင္မွ ေက်ာင္းသားသမဂၢဖြဲ႕စည္းေရးကိုေတာင္းဆိုတဲ့ ေက်ာင္းသား ဆႏၵျပပြဲတရပ္ ေပၚေပါက္ခဲ့ျပီး အဲဒီဆႏၵျပပဲြေတာင္းဆိုခ်က္ေတြ လ်စ္လ်ူရႈခံခဲ့ရပါတယ္။ အဲဒီဆႏၵျပပဲြမွာ ပါ၀င္သူေတြ ကို အင္အားသံုးျဖိဳခြဲဲခဲ့ျပီး က်မရဲ့ပါတီျဖစ္တ့ဲ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ့ခ်ုပ္က လူငယ္ပါတီဝင္ေတြကို အဆိုပါဆႏၵျပပြဲ စီစဥ္ရာမွာ ပါဝင္တယ္ဆိုတဲ့စြပ္စြဲခ်က္နဲ႕ ဖမ္းခဲ့ပါတယ္။ က်မကိုလည္း ေက်ာင္းသားေတြနဲ ့ ေတြ့ဆံုေဆြးေႏြးခဲ့တယ္ ဆိုၿပီး စြပ္စဲြခဲ့ပါေသးတယ္။
ႏိုင္ငံေရးသမားေတြနဲ့ ေက်ာင္းသားေတြ ေတြဆံုေဆြးေႏြးတာဟာ အစိုးရကို ပုန္ကန္ျခားနားတယ္လို့ အမွန္ တကယ္သာ ယူဆေနမယ္ဆိုယင္ က်မတို႔ႏိုင္ငံမွာ ဝမ္းနည္းစိတ္မေကာင္းစရာေတြ ထပ္ျပီးေပါ္ေပါက္လာေတာ့မွာ ျဖစ္ ပါတယ္။ က်မပါတီဟာ ေက်ာင္းသားေတြရဲ့ေမွ်ာ္မွန္းခ်က္ေတြကို စာနာေထာက္ခံေျကာင္း ဘယ္တံုးကမွာ လွ်ုိ့ဝွက္ မထားခဲ့ပါဘူး။ က်မတို့ဟာ မတူညီတဲ့မ်ုိးဆက္ေတြအျကား နီးစပ္ေအာင္ ျကိုးပမ္းေနျပီး ဒီလုိျကိုးပမ္းျခင္းအားျဖင့္ က်မတုိ့ရဲ့ရည္ရြယ္ခ်က္ေတြနဲ့ အားထုတ္မႈေတြ ဆက္လက္ရွင္သန္တည္တန့္ၿပီး က်မတို့တုိင္းျပည္ရဲ့ အေသြးအသား ထဲ ေပါင္းစည္းယွက္ႏြယ္သြားေအာင္ ျဖစ္ပါတယ္။
က်မတို႔ဟာ ကိုယ့္ထက္အဆမတန္သာလြန္တဲ့အင္အားေတြကို အံတုယင္း၊ စစ္အာဏာနဲ႕ အစိုးရဗ်ဴရိုကရက္ ယႏၱရား ေပါင္းစည္းထားတ့ဲအားကို ဆန္႕က်င္အာခံယင္း တခါတေလမွာ သံသယေတြ ဝင္လာတတ္ပါတယ္။ ဘယ္လို သံသယမ်ုိးလဲဆိုေတာ့ လက္ရိွအမိန့္အာဏာေတြဟာ အျမဲတမ္းမပ်က္မသုဥ္း တည္ရိွမယ့္အရာေတြဘဲလုိ့ ယံုျကည္ ေနသူေတြရဲ႕ သံသယေတြပါဘဲ။ လက္ရိွအေျခအေနကိုဘဲ လက္ခံလိုက္တာဟာ အသင့္ေလွ်ာ္ဆံုးျဖစ္မယ္လို႔ နားလည္ယံုျကည္ထားသူေတြ အမ်ားျကီးရွိေနတာ အံ့ၾသစရာပါဘဲ။
က်မတို႔ဟာ ေျပာင္းလဲဖို႔လိုတ့ဲကိစၥေတြကို ေျပာင္းလဲဖို႔စြမ္းအားအေပၚ ယံုျကည္မႈရွိေပမဲ့ အာဏာရွင္စနစ္ကေန လစ္ဘရယ္ဒီမိုကေရစီကို ကူးေျပာင္းဖို့သြားတဲ့ ခရီးလမ္းဟာ လြယ္လိမ့္မယ္၊ ဒါမွမဟုတ္ ဒီမိုကေရစီအစိုးရလက္ထက္ မွာ က်မတို႔ရဲ့ျပႆနာေတြအားလံုး ေျပေပ်ာက္သြားလိမ့္မယ္လို့ ဘယ္တုန္းကမွ ထင္ေယာင္မွားခဲ့တာမ်ုိး မရိွပါဘူး။ ေရွ႕မွာ က်မတို႔အတြက္ ႀကီးမားလွတဲ့စိန္ေခၚမႈေတြ ေစာင့္ေနတယ္ဆိုတာ က်မတို႔သိသလို တည္ၿငိမ္တဲ့ ဒီမိုကေရစီ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းတရပ္တည္ေထာင္ဖို႔အတြက္ က်မတို႔ရဲ႕လႈပ္ရွားရုန္းကန္မႈဟာ က်မတို႔ရဲ႕ ဘဝသက္တမ္းမက ၾကာျမင့္ ေကာင္း ၾကာျမင့္လိမ့္မယ္ဆိုတာ ႀကိဳတင္မွန္းဆထားပါတယ္။
ဒါေပမဲ့ ဒီလို လႈပ္ရွားရုန္းကန္ရာမွာ က်မတို႔ဟာ အထီးက်န္မဟုတ္ဘူးဆိုတာ နားလည္ပါတယ္။ လြတ္လပ္မႈနဲ့ တရားမွ်တမႈ ရွာေဖြရာမွာ က်မတို႔ကိုဂရုဏာသက္သူေတြ ကမၻာနဲ့အဝွန္း ရွိေနပါတယ္။ လူမ်ုိး၊ ဘာသာ၊ အသား အေရာင္မေရြး ေနရာတိုင္းက ခံစားေတြးေတာတတ္တဲ့ လူသားေတြအေနနဲ့ အဓိပၸာယ္ရိွတ့ဲျဖစ္တည္မႈကို လိုလား ေတာင့္တတာဟာ ရုပ္ဝတၳဳပစၥည္းတပ္မက္မႈသက္သက္ထက္ အဆေပါင္းမ်ားစြြာသာလြန္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရးအခြင့္ အေရးေတြ အျပည့္အဝရွိတ့ဲလူ႔အဖြဲ႕အစည္းမွာ ေနထိုင္ခြင့္ရေနတဲ့ ကံေကာင္းလွသူေတြအေနနဲ႕ ဆင္းရဲဒုကၡေတြ ျပည့္ႏွက္ေနတဲ့ က်မတို႔ကမၻာျကီးရဲ့ အျခားေနရာေတြက ကံမေကာင္းအေၾကာင္းမလွသူေတြကိုကူညီဖို႔ အင္မတန္ လိုအပ္လွပါတယ္။
က်မတို့လႈပ္ရွားရုန္းကန္မႈရဲ့ တစိတ္တပိုင္းကေတာ့ ႏိုင္ငံတကာအသိုင္းအဝိုင္းအေနနဲ႕ က်မတို့ ဆင္းရဲမဲြေတေန ရတာဟာ လံုေလာက္တဲ့ရင္းျမစ္နဲ့ ရင္းႏွီးျမႇုပ္ႏွံမႈေတြ ရွားပါးလြန္းလို႔မဟုတ္ဘဲ အုပ္ခ်ဳပ္မႈေကာင္းေကာင္း ေပၚထြန္းေစ တဲ့ အေျခခံအေဆာက္အအံုေတြနဲ့ အေလ့အက်င့္ေတြ နည္းပါးလြန္းလို႔သာျဖစ္တယ္ ဆိုတာကို သိျမင္နားလည္ေစျခင္း ပါဘဲ။
ဖိႏိွပ္လြန္းတဲ့အစိုးရေတြနဲ႕ ဆက္ဆံဖို့ ေနာက္တြြန့္စိုးရြံ့ျခင္းမရိွတဲ့ ႏိုင္ငံစံုစီးပြားေရးလုပ္ငန္းျကီးေတြ အမ်ားအျပား ရိွေနပါတယ္။ သူတို႔အေနနဲ႕ ျမန္မာ့စီးပြားေရးမွာ ပါဝင္ပတ္သက္ဖို့ လာေရာက္ရတာဟာ ဒီမိုကေရစီလုပ္ငန္းစဥ္ကို အကူအညီျဖစ္ေစဖို႔သာျဖစ္တယ္လို႔ အေၾကာင္းျပေလ့ရိွပါတယ္။
ဒါေပမဲ့ ႏိုင္ငံေရးအာဏာနဲ႕ စီးပြားေရးကို လက္ဝါးျကီးအုပ္၊ ခ်မ္းသာျပီးသားလူတစုကိုသာ ပိုမိုခ်မ္းသာေစတဲ့ ရင္းႏွီးျမွုပ္ႏွံမႈေတြဟာ ဒီမိုကေရစီစနစ္အတြက္ အေျခခံအုတ္ျမစ္ေတြျဖစ္တဲ့ လြတ္လပ္မႈနဲ႕ တရားမွ်တမႈကို ေဖာ္ ေဆာင္ေပးနိုင္မွာ မဟုတ္ပါဘူး။
ဒါေျကာင့္ အေတြးအေခၚလြတ္လပ္မႈနဲ႕ လူသားဆန္တဲ့စိတ္ကူးစံေတြကို ျမႇင့္တင္ေပးႏိုင္မယ့္ စြမ္းအားျဖန့္က်က္ဖုိ့ စိတ္ဝင္စားသူ ဘယ္သူမဆို ျမန္မာစစ္အစိုးရနဲ့ စီးပြားေရးလုပ္ေဆာင္ေနတဲ့ ကုမၸဏီေတြကို ျပတ္ျပတ္သားသား ဆန္႔က်င္ရပ္တည္သြားပါလို့ တိုက္တြန္းခ်င္ပါတယ္။ ေက်းဇူးျပု၍ က်မတို့ရဲ့လြတ္လပ္မႈကို ျမွင့္တင္ဖို့ ရွင္တို့ ရဲ့လြတ္လပ္မႈကို အသံုးခ်ေပးပါလို့ ေတာင္းပန္ပါရေစ။
(ဝါရွင္တန္ျမို့ေတာ္ အေမရိကန္တကၠသိုလ္ ဂုဏ္ထူးေဆာင္ပါရဂူဘြဲ့လက္ခံမိန့္ခြန္းကုိ အေျခခံသည့္ New York Times ႏွင့္ International Herald Tribune သတင္းစာေဆာင္းပါး၊ ေဖေဖာ္ဝါရီ ၄ ရက္ ၁၉၉၇)
(၃)
ဂ်ာဝါဟာလားလ္ေန႐ူး ဆုခ်ီးျမႇင့္ပြဲသို႔ ေပးပို႔သည့္
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ ဆုလက္ခံမိန္႔ခြန္း
နယူးေဒလီ၊ အိႏၵိယႏိုင္ငံ၊ ၁၉၉၃
သမတႀကီး၊ ဒုသမတႀကီး၊ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္၊ ေန႐ူးဆုေကာ္မတီဝင္မ်ား၊ သံတမန္မ်ား၊ ဂုဏ္သေရရွိဧည့္သည္ေတာ္မ်ားႏွင့္ မိတ္ေဆြမ်ားရွင့္
ဒီဆုေပးပြဲ အခါသမယဟာ ခံစားခ်က္အမ်ဳိးမ်ဳိးကို ေပၚေပါက္ေစပါတယ္။ က်မကို အိႏၵိယႏိုင္ငံက လူေပါင္း မ်ားစြာနဲ႔ သံေယာဇဥ္တြယ္မိေစတဲ့၊ အားေကာင္းတဲ့ ခ်စ္ၾကည္ရင္းႏွီးမႈေႏွာင္ႀကိဳးေတြ ဘံုႏိုင္ငံေရးစိတ္ကူးစံေတြရွိပါ တယ္။ က်မဘဝမွာ အိႏၵိယႏိုင္ငံအေၾကာင္း၊ "ပန္ဒစ္ႀကီး" လို႔ က်မတို႔မိသားစုကအျမဲေခၚတဲ့ ပန္ဒစ္ေန႐ူးအေၾကာင္း ရင္းႏွီးကၽြမ္းဝင္ မျဖစ္ခဲ့တဲ့အခ်ိန္ကာလဆိုတာ မရွိခဲ့ပါဘူး။ သူ႔ကိုအမွတ္တရနဲ႔ထူေထာင္ထားတဲ့ ႏိုင္ငံတကာနားလည္ မႈဆုတံဆိပ္ ခ်ီးျမႇင့္ခံရတာဟာ က်မအတြက္ ဂုဏ္ယူဝမ္းသာစရာျဖစ္ပါတယ္။
တဖက္ကၾကည့္ရင္ ဒီဆုကို က်မ လူတဦးခ်င္းအေနနဲ႔ရတာမဟုတ္ဘဲ ျမန္မာႏိုင္ငံဒီမိုကေရစီလႈပ္ရွားမႈရဲ႕ ကိုယ္စားလွယ္တေယာက္အျဖစ္ ရတာကို ေကာင္းေကာင္းသေဘာေပါက္ပါတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ က်မမွာ လူသားပီသ တဲ့ ေမတၱာက႐ုဏာစိတ္နဲ႔ ေက်းဇူးတင္ဝမ္းေျမာက္စိတ္ ျပည့္လွ်မ္းသြားမိပါတယ္။ ကမၻာတလႊားမွာ လူ႔ဂုဏ္သိကၡာ တိုးတက္ျမင့္မားေရးအတြက္ ထူးထူးခၽြန္ခၽြန္အက်ဳိးေဆာင္ခဲ့သူေတြကို ခ်ီးျမႇင့္တဲ့ ဘြဲ႔ထူးဂုဏ္ထူးေတြလက္ခံဖို႔ က်မ အေရြးခ်ယ္ခံရတိုင္း အဲသလိုစိတ္မ်ဳိး ျဖစ္ေပၚတတ္ပါတယ္။ က်မရဲ႕တိုင္းျပည္မွာေတာ့ ႏိုင္ငံတကာအသိအမွတ္ျပဳ ေစာင့္ေရွာက္မခံရဘဲ က်မတို႔ျပည္သူလူထုကို လံုျခံဳၿပီးသိကၡာရွိတဲ့ဘဝရပ္တည္မႈ အာမခံခ်က္ေပးမယ့္ အေျခခံမူေတြ ရပိုင္ခြင့္ေတြရဖို႔အတြက္ မိမိတို႔ရဲ႕ဘဝနဲ႔ မိမိတို႔ရဲ႕လြတ္လပ္မႈသာမက မိမိတို႔အသက္ေတြေတာင္ စြန္႔လႊတ္စြန္႔စားေနသူ အမ်ဳိးသား အမ်ဳိးသမီးေတြ အမ်ားႀကီးရွိေနပါတယ္။ ဒီသတၱိေျပာင္တဲ့ အမ်ဳိးသား အမ်ဳိးသမီးေတြရဲ႕တိုက္ပြဲကို မီးေမာင္းထိုးျပဖို႔ အခြင့္အလမ္းရတဲ့အတြက္ က်မေက်းဇူးတင္ပါတယ္။ လူသားႏြယ္တရပ္လံုးအတြင္းမွာ သူတို႔တေတြ ကိုယ္စား ႏိုင္ငံတကာနားလည္မႈဆိုင္ရာေန႐ူးအမွတ္တရဆု လက္ခံခြင့္ရတဲ့အတြက္လည္း က်မေက်းဇူးတင္ပါတယ္။
က်မဟာ လြတ္လပ္တဲ့ ဒီမိုကေရစီျမန္မာႏိုင္ငံ ေပၚထြန္းေရးအတြက္ အင္မတန္႔ကို စြန္႔လႊတ္စေတးခဲ့သူေတြကို ဦးၫြတ္ဂုဏ္ျပဳခ်င္တဲ့ဆႏၵ ျပင္းျပေနသလို အိႏၵိယႏိုင္ငံနဲ႔ က်မရဲ႕ေႏွာင္ႀကိဳးေတြကို တဖန္ျပန္ထူေထာင္ အေခ်ာကိုင္ဖို႔ လည္း ဆႏၵျပင္းျပေနတဲ့အတြက္ ဒီကေန႔ လူကိုယ္တိုင္လာေရာက္ၿပီး ဆုလက္ခံခ်င္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အေျခအေန မေပးလို႔ မျဖစ္ႏိုင္တဲ့အတြက္ က်မရဲ႕ကိုယ္စားအျဖစ္ အင္မတန္ခ်စ္ခင္တဲ့ မိသားစုမိတ္ေဆြလည္းျဖစ္၊ "ဂုဏ္ထူး ေဆာင္" ေဒၚေလးလည္းျဖစ္သူကို ထိုက္ထိုက္တန္တန္ေရြးခ်ယ္ခဲ့ပါတယ္။ သူမဟာ ကုလသမဂၢအတြင္းေရးမႉး႐ံုးရဲ႕ ပထမဆံုးျမန္မာလူမ်ဳိး ႐ံုးအဖြဲ႔ဝင္ျဖစ္ၿပီး ႏိုင္ငံတကာနားလည္ေရးအတြက္ ထက္ထက္သန္သန္ေဆာ္ၾသခဲ့ လက္ေတြ႔ က်င့္သံုးခဲ့သူျဖစ္ပါတယ္။ သူမဟာ က်မကိုယ္စား ဆုခ်ီးျမႇင့္ပြဲနဲ႔ထိုက္သင့္တဲ့ ဂုဏ္ၾကက္သေရအျပည့္နဲ႔ ဆု လက္ခံမယ္ ဆိုတာ က်မယံုၾကည္ပါတယ္။
ႏိုင္ငံတကာနားလည္မႈရွိေရးအတြက္ ပန္ဒစ္ေန႐ူးရဲ႕ အက်ဳိးျပဳခ်က္ေတြက သူ႔ဘဝတသက္တာအတြင္း ကမၻာ့ ဇာတ္ခံုေပၚမွာ သူပါဝင္ကျပခဲ့တဲ့အခန္းထက္ ေက်ာ္လြန္ၿပီး ေထြျပားတဲ့ယဥ္ေက်းမႈဓေလ့ေတြၾကား၊ အမ်ဳိးမ်ဳိးအဖံုဖံု ေသာ သေဘာတရားဝါဒေရးရာေတြၾကား ကြာဟခ်က္ကို က်ဥ္းေျမာင္းေလ်ာ့က်ေစခဲ့ပါတယ္။ ႐ုပ္ဝတၳဳစြမ္းပကား ပိုလို႔ ပိုလို႔တြင္က်ယ္လာတဲ့ကမၻာႀကီးမွာ တေလာကလံုးဆိုင္ရာ လူသားတန္ဖိုးစံေတြ ထူေထာင္ႏိုင္ဖို႔ တိုက္ပြဲဝင္႐ုန္းကန္ေန ၾကတဲ့ ျပည္သူလူအမ်ားကို ေန႐ူးဝိညာဥ္က အားေပးအက်ဳိးျပဳေနပါတယ္။
က်မအခ်ဳပ္အေႏွာင္ခံေနရတဲ့ ႏွစ္ကာလေတြအတြင္းမွာ မဟတၱမဂန္ဒီနဲ႔ ပန္ဒစ္ေန႐ူးတို႔ရဲ႕ စကားေတြ စာေတြ ဟာ အစဥ္တစိုက္ စိတ္ဓာတ္ျမႇင့္တင္ အားေပးေနခဲ့ပါတယ္။ ဒီႀကီးက်ယ္ျမင့္ျမတ္လွတဲ့ အိႏၵိယအမ်ဳိးသားႏွစ္ေယာက္ ကို က်မအေလးစားအၾကည္ညိဳဆံုး ေရွ႕ေဆာင္လမ္းျပေတြ၊ ဆရာသမားေတြ၊ မိတ္ေဆြေတြစာရင္းထဲ ထည့္ထားပါ တယ္။ က်မ ျပင္ပကမၻာနဲ႔ အဆက္ျဖတ္ခံခဲ့ရတဲ့ ေျခာက္ႏွစ္တာကာလတေလွ်ာက္လံုး က်မအိမ္ေရွ႕ခန္းမမွာ ပန္ဒစ္ ႀကီးကိုယ္တိုင္ေရးအထုပၸတၱိထဲက ထာဝရရွင္သန္ေနမယ့္စကားေတြကို ေကာက္ႏႈတ္ၿပီး ပိတ္ကားခ်ပ္ေပၚ ေရးကူး ခ်ိတ္ဆြဲထားပါတယ္။ ဒီစကားေတြဟာ က်မအေပၚ နက္နက္႐ႈိင္း႐ႈိင္း စြဲထင္ေနတဲ့အတြက္ အဲဒီထဲကတပိုဒ္ကို ကိုးကားပါရေစ။
တရားဥပေဒစိုးမိုးေရး ႏွင့္ ၿငိမ္ဝပ္ပိျပားေရးတို႔သည္ အိႏၵိယႏိုင္ငံကို ၿဗိတိသွ်အုပ္စိုးမႈ၏ ဂုဏ္ယူဖြယ္ေအာင္ျမင္ခ်က္မ်ားထဲ ပါဝင္ သည္ဟု က်ေနာ္တို႔ကို သင္ၾကားခဲ့သည္။ က်ေနာ္၏ကိုယ္ပိုင္အသိစိတ္အရ ယင္းတရားဥပေဒစိုးမိုးေရးႏွင့္ ၿငိမ္ဝပ္ပိျပားေရးကို လံုးဝလိုလားေထာက္ခံပါသည္။ က်ေနာ္သည္ စည္းကမ္းရွိရွိေနထိုင္ျခင္းကို ႏွစ္သက္ၿပီး မင္းမဲ့ဝါဒ၊ စည္းကမ္းမဲ့ ဗ႐ုတ္သုကၡျဖစ္မႈႏွင့္ စြမ္းေဆာင္ရည္မဲ့မႈကို မႏွစ္ၿခိဳက္ပါ။ သို႔ရာတြင္ ခါးသီးေသာအေတြ႔အၾကံဳေၾကာင့္ ျပည္သူလူထုအေပၚ ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရမ်ားက ခ်မွတ္သည့္ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးႏွင့္ ၿငိမ္ဝပ္ပိျပားေရး၏ တန္ဖိုးကို က်ေနာ္သံသယျဖစ္မိပါသည္။ တခါတရံတြင္ ယင္းတန္ဖိုး အတြက္ ေပးေဆာင္ရသည့္ စရိတ္မွာ လြန္က်ဴးလွၿပီး တရားဥပေဒစိုးမိုးေရး ဟူသည္မွာ ႀကီးစိုးလႊမ္းမိုးေနသည့္ ဂုိဏ္းတရပ္၏ ဆႏၵ သေဘာထားသာျဖစ္ၿပီး ၿငိမ္ဝပ္ပိျပားေရး ဟူသည္မွာလည္း အေသြးအသားထဲအထိ စိမ့္ဝင္ေနသည့္ ေၾကာက္ရြံ႕မႈ၏လြန္႔တုန္႔ခ်က္ reflex သာျဖစ္သည္။ တခါတရံတြင္ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးႏွင့္ၿငိမ္ဝပ္ပိျပားေရး ဟုေခၚဆိုၾကသည့္အရာမွာ လက္ေတြ႔တြင္ တရား ဥပေဒႏွင့္ၿငိမ္ဝပ္ပိျပားျခင္း ကင္းမဲ့မႈဟု ပို၍သင့္ေတာ္စြာေခၚေဝၚႏိုင္ေပသည္။ အျပန္႔အႏွ႔ံျဖစ္ေနသည့္ ေၾကာက္ရြ႕ံမႈအေပၚ အေျခခံ ထားေသာ မည္သည့္ေအာင္ျမင္မႈမဆို ႏွစ္လိုဖြယ္ရာျဖစ္ႏိုင္ရန္ခဲယဥ္းလွၿပီး ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရ၏ အၾကပ္ကိုင္ၿခိမ္းေျခာက္မႈယႏၱရား ေပၚ အေျခခံထားကာ ယင္းယႏၱရားႏွင့္ ခြဲျခားမတည္ရွိႏိုင္ေသာ 'ၿငိမ္ဝပ္ပိျပားေရး' ဆိုသည္မွာလည္း အရပ္ဖက္အုပ္စုိးမႈထက္ စစ္ဖက္သိမ္းပိုက္စိုးမိုးမႈႏွင့္ ပိုတူေနပါသည္။ ကဗ်ာဆရာႀကီး ကဠဏ၏ သက္တမ္းေထာင္ခ်ီရွိၿပီျဖစ္သည့္ ရာဇတရံဂဏိ အမည္ရွိ ကက္ရွ္မီးယားရာဇဝင္ဇာတ္ေတာ္ႀကီးထဲတြင္ မင္းႏွင့္ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရတို႔က ေစာင့္ထိန္းရန္တာဝန္ရွိေသာ ဓမၼ (မွန္ေသာတရား) ႏွင့္ အဘယ (အေၾကာက္အရြံ႕မဲ့မႈ) တို႔ကို တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးႏွင့္ၿငိမ္ဝပ္ပိျပားေရး အဓိပၸာယ္ျဖင့္ ထပ္တလဲလဲသံုးႏႈန္းထားသည္ကို ေတြ႔ရွိရသည္။ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရး ဆိုသည္မွာ တရားဥပေဒ မည္ကာမတၱထက္သာလြန္သလို ၿငိမ္ဝပ္ပိျပားေရး ဆိုသည္မွာ လည္း ျပည္သူျပည္သားမ်ားအေနျဖင့္ အေၾကာက္အရြံ႕မဲ့ျခင္းကို ဆိုလိုခဲ့သည္။ ေၾကာက္ရြံ႕ထိတ္လန္႔ေနေသာ ျပည္သူလူထုအေပၚ 'ၿငိမ္ဝပ္ပိျပားမႈ' သက္ေရာက္ေစျခင္းထက္ အေၾကာက္အရြံ႕မဲ့မႈကို ပ်ဳိးေထာင္စိမ့္ဝင္ေစသည့္စိတ္ကူးက အမ်ားႀကီးပို၍ ႏွစ္လိုဖြယ္ပါ တကား။
အဲဒီအပိုဒ္မွာ ပန္ဒစ္ေန႐ူး ေဖာ္ျပထားတဲ့ ခံစားခ်က္ေတြဟာ က်မရဲ႕ခံစားခ်က္ေတြနဲ႔ လံုးဝတထပ္တည္း ျဖစ္ပါ တယ္။ သူနဲ႔က်မ တူညီတာေတြ အမ်ားႀကီးရွိတယ္လို႔ မၾကာခဏဆိုသလို က်မခံစားမိၿပီး အေမနဲ႔အတူ အိႏၵိယမွာ က်မေနတဲ့ကာလေတြတံုးက ပန္ဒစ္ႀကီးနဲ႔ ပိုရင္းႏွီးေအာင္လုပ္ႏိုင္တဲ့အခြင့္အလမ္း မယူမိခဲ့တာကို ေနာင္တရမိပါ တယ္။ အဲဒီတံုးကေတာ့ သူ႔ကို က်မမိဖေတြရဲ႕ မိတ္ေဆြတေယာက္အျဖစ္ေလာက္ဘဲ သေဘာထားမိခဲ့ၿပီး တေန႔က်ရင္ က်မကိုယ္တိုင္ရဲ႕မိတ္ေဆြအျဖစ္ သေဘာထားမိမွာကို တခါမွ မစဥ္းစားမိခဲ့ပါဘူး။
ပန္ဒစ္ေန႐ူးဟာ လူမ်ဳိးေရးနဲ႔ အသားအေရာင္တံတိုင္းေတြ မ်ဳိးဆက္တံတိုင္းေတြကို သူ႔ရဲ႕ ေႏြးေထြးတဲ့ လူသား ဆန္မႈ ေမတၱာက႐ုဏာဓာတ္နဲ႔ မၾကာခဏျဖတ္ေက်ာ္ခဲ့ပါတယ္။ က်မအေဖဟာ ျမန္မာျပည္လြတ္လပ္ေရးအတြက္ လန္ဒန္ကိုသြားေဆြးေႏြးတဲ့အခါ ေဒလီမွာခဏနားၿပီး ပန္ဒစ္ေန႐ူးနဲ႔တျခားအိႏၵိယေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ ေဆြးေႏြးခဲ့ပါ တယ္။ ပန္ဒစ္ႀကီးဟာ သူ႔ထက္ (၂၆)ႏွစ္ငယ္တဲ့ က်မအေဖအေပၚ ဖခင္စိတ္ ခ်က္ခ်င္းျပခဲ့ပါတယ္။ အေဖ့ရဲ႕ ႏြမ္း ဖတ္ဖတ္ ပါးလွပ္လွပ္ ခ်ည္ယူနီေဖာင္းကို ၾကင္နာတဲ့မ်က္လံုးနဲ႔ ေဝဖန္ပိုင္းျခားၿပီး အဲဒီအဝတ္အစားနဲ႔ အလုပ္ျဖစ္မွာ မဟုတ္ဘူးလို႔ ဆံုးျဖတ္ခဲ့ပါတယ္။ ပန္ဒစ္ႀကီးက အပ္ခ်ဳပ္ဆရာေတြကို ပံုစံက်က် ထူထူထဲထဲ သိုးေမႊးယူနီေဖာင္း ေလး-ငါးထည္ အျမန္ခ်ဳပ္ေပးဖို႔ စီစဥ္ခဲ့ပါတယ္။ အဂၤလန္ႏိုင္ငံဟာ အဲဒီတံုးက တသက္မွာမၾကံဳဖူးေအာင္ေအးတဲ့ ေဆာင္း ရာသီကိုေတြ႔ေနရတာ ၾကားရတဲ့အတြက္ ပန္ဒစ္ႀကီးက အေပၚဝတ္႐ံုအေႏြးထည္ႀကီး (ဂရိတ္ကုတ္) တထည္ကိုလည္း တေနရာကဆြဲေပးခဲ့ပါတယ္။ က်မအေဖရဲ႕ လူသိမ်ားတဲ့ဓာတ္ပံုတပံုမွာ သူ႔အတြက္အေတာ္ေလးႀကီးေနတဲ့ အဲဒီ ဂရိတ္ကုတ္ႀကီးထဲ ျမဳပ္ဝင္ေနတာကို ျပထားပါတယ္။
၁၉၆၀ မွာ က်မအေမ အိႏၵိယႏိုင္ငံဆိုင္ရာသံအမတ္ ခန္႔အပ္ခံရတဲ့အခါ ပန္ဒစ္ေန႐ူးက ရင္းရင္းႏွီးႏွီး ေႏြးေႏြး ေထြးေထြး ေစာင့္ေရွာက္ခဲ့ပါတယ္။ အမ်ားျပည္သူပြဲလမ္းသဘင္ေတြမွာဆိုရင္လည္း အေမ့ကိုတမင္ေရြးၿပီး ေနေကာင္း က်န္းမာလား ေမးေလ့ရွိခဲ့ပါတယ္။ ဒီလို လူသားဆန္တဲ့ေႏြးေထြးမႈအမူအရာမ်ဳိးေတြနဲ႔ ပန္ဒစ္ေန႐ူးဟာ လူမ်ဳိးမေရြး ဘာသာမေရြး ျပည္သူျပည္သားေတြရဲ႕ စိတ္ႏွလံုးကို ရယူႏိုင္ခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ သူ႔ရဲ႕ဒီမုိကေရစီ ယံုၾကည္ ခ်က္ ႏိုင္ငံတကာ့ဝါဒယံုၾကည္ခ်က္ေတြကို လက္မခံသူေတြကေတာင္ သူ႔ဉာဏ္ပညာနဲ႔ ႐ိုးေျဖာင့္မႈေၾကာင့္ ေလးစား သြားၾကပါတယ္။
ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံေရးစနစ္ဟာ က်မတို႔ရဲ႕ ေျခာက္ပစ္မကင္းကမၻာႀကီးကို ဖိစီးႏွိပ္စက္ေနတဲ့ ျပႆနာတပံုတေခါင္း အတြက္ အေကာင္းဆံုးေျဖရွင္းခ်က္ေတြ ေပးစြမ္းႏိုင္တယ္လို႔ ယံုၾကည္ၾကတဲ့ က်မတို႔အဖို႔ ပန္ဒစ္ေန႐ူးနဲ႔ အိႏၵိယႏိုင္ငံ တို႔ရဲ႕ေအာင္ျမင္မႈေတြက အင္မတန္႔ကို အားျဖစ္ေစပါတယ္။ ဒီအိႏၵိယတိုက္ငယ္ဟာ လူမ်ဳိးေတြ၊ ဘာသာစကားေတြနဲ႔ အယူဝါဒေတြ အမ်ားႀကီးရွိေနတဲ့တိုက္ငယ္ျဖစ္တယ္၊ ဒီႏိုင္ငံဟာ တုန္လႈပ္ေျခာက္ျခားစရာေကာင္းလွတဲ့ လူမ်ဳိးေရး-ဘာသာေရးအဓိက႐ုဏ္း၊ အစြန္းေရာက္ဝါဒနဲ႔ အၾကမ္းဖက္မႈေတြေၾကာင့္ အေနအထားေတြ ဖ႐ိုဖရဲျဖစ္သြားၿပီး လပိုင္း အတြင္းမွာ ကံၾကမၼာနဲ႔ခ်ိန္းဆိုခ်က္အတိုင္း ရင္ေကာ့ေခါင္းေမာ့ၿပီး ေရွ႕တက္လွမ္းသြားခဲ့တဲ့ ႏိုင္ငံျဖစ္တယ္၊ လူသားရဲ႕ ဝမ္းတြင္းပါဂုဏ္သိကၡာကို ေလးစားၿပီး လြတ္လပ္ဖို႔နဲ႔ ကိုယ့္ဖာသာကိုယ္အုပ္ခ်ဳပ္ဖို႔ ထိုက္တန္တဲ့သတၱဝါအျဖစ္ တန္ဖိုးထားတဲ့စနစ္က မထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္တဲ့ျပႆနာမရွိဘူး ဆိုတာကို ဒီ ကမၻာ့အႀကီးဆံုးဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံႀကီးက အေကာင္းဆံုးသက္ေသျပေနပါတယ္။ က်မတို႔ႏိုင္ငံလည္း မေဝးေတာ့တဲ့တေန႔မွာ ျပည္သူလူထုရဲ႕ဆႏၵသေဘာထား က ေရွ႕ေဆာင္လမ္းျပၿပီး ဓမၼ နဲ႔ အဘယ တို႔စိုးမိုးတဲ့ ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံ ျဖစ္လာလိမ့္မယ္လို႔ ျမန္မာျပည္သူအမ်ားတကာ့ အမ်ားစုႀကီးက ႏွစ္ႏွစ္ကာကာေမွ်ာ္လင့္ေနပါတယ္။
အိႏၵိယႏိုင္ငံနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံတို႔ဟာ နယ္ေျမခ်င္းစပ္ေန႐ံုမကပါဘူး။ ျမန္မာ့ယဥ္ေက်းမႈရဲ႕ ေက်ာ႐ိုးျဖစ္တဲ့ ဗုဒၶ ဘာသာဟာ အိႏၵိယေျမေပၚက ထြက္ေပၚလာတာျဖစ္ပါတယ္။ က်မတို႔ေခတ္ကာလရဲ႕ ဧရာမနည္းပညာတုိးတက္မႈ ေတြေၾကာင့္ ကမၻာႀကီးဟာ ပိုၿပီးေသးငယ္လာေပမဲ့ ပို႐ႈပ္ေထြးၿပီး အင္မတန္အႏၱရာယ္ႀကီးႏိုင္စရာ ျဖစ္လာပါတယ္။ ဒီလိုကမၻာႀကီးမွာ ဗုဒၶဝါဒကသင္ၾကားေပးတဲ့ ေမတၱာ၊ က႐ုဏာ၊ သည္းခံခြင့္လႊတ္မႈ နဲ႔ မိမိကိုယ္မိမိထိန္းခ်ဳပ္မႈတို႔ဟာ တန္ဖိုးရွိလွတဲ့ အရည္အေသြးေတြျဖစ္ပါတယ္။ လူမ်ဳိးအားလံုး လူအားလံုးကို ဘံုလူသားႏြယ္ျဖစ္မႈက စည္းေႏွာင္ထား တာကို အသိအမွတ္ျပဳဖို႔၊ တေယာက္ကိုတေယာက္ ပိုနားလည္ေစတဲ့ အရည္အေသြးေတြကို ေျမေတာင္ေျမႇာက္ေပးဖို႔ တခါမွမၾကံဳဖူးေအာင္ကို လိုအပ္ေနပါၿပီ။ သူတို႔ရဲ႕အေျမာ္အျမင္က်ယ္ေျပာမႈနဲ႔ တစိမ္းတရံစာႏွလံုးသားေတြကို သိမ္းက်ဳံးယူႏိုင္ခဲ့တဲ့ မဟတၱမဂႏၵီ နဲ႔ ပန္ဒစ္ေန႐ူးတို႔လို ႀကီးက်ယ္ျမင့္မားမႈ တခါမွမၾကံဳဖူးေအာင္ကို လိုအပ္ေနပါၿပီ။
ဒီကေန႔ အိႏၵိယႏိုင္ငံဟာ သူ႔ရဲ႕ႀကီးျမတ္တဲ့ေခါင္းေဆာင္ႀကီးေတြရဲ႕ အစဥ္အလာအတိုင္း ဆက္လက္ေလွ်ာက္ လွမ္းေနပါတယ္။ က်မရဲ႕ႏွလံုးသားနဲ႔ အင္မတန္႔ကိုရင္းႏွီးလွတဲ့ ဒီႏိုင္ငံကေန ႏိုင္ငံတကာ့နားလည္မႈဆိုင္ရာဆု လက္ခံ ယူဖို႔ ေရြးခ်ယ္ခံရတာဟာ တကယ့္ကိုဂုဏ္ယူစရာျဖစ္ပါတယ္။
သမတႀကီးနဲ႔ ေန႐ူးဆုေကာ္မတီဝင္မ်ားရွင့္၊ က်မရဲ႕တိုင္းျပည္၊ က်မရဲ႕ျပည္သူေတြနဲ႔ က်မကိုယ္တိုင္ကို ဂုဏ္ျပဳ တဲ့အတြက္ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။
(ေဒၚသန္းေအးက သမတႀကီး ေဒါက္တာရွန္ကာဒါယားရွားမ ထံမွ ေဒၚစုကိုယ္စား ဆုလက္ခံယူခဲ့သည္။)
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုျကည္၏ အေျခခံရပ္တည္ခ်က္
ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုျကည္က မိမိရဲ့ အေျခခံနိုင္ငံေရးရပ္တည္ခ်က္နဲ့ ဝါဒသေဘာ ထားကို ၂၀၀၉ ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလအတြင္းမွာ ျပင္ပသို့ အမွာစကားပါးလိုက္ရာမွာ ေအာက္ေဖာ္ျပပါ မိန့္ခြန္းသံုးခု အတိုင္း ျဖစ္တယ္လို့ ေျပာလိုက္ပါတယ္။ အဲဒီ မိန့္ခြန္း/ေဆာင္းပါးေတြကေတာ့ --
၁။ "လြတ္လပ္မႈကိုဘဲ က်မတို့လိုခ်င္တယ္" Parade မဂၢဇင္း၊ မတ္လ ၉ ရက္ ၂၀၀၃
၂။ "က်မတို့လြတ္လပ္မႈကိုျမွင့္တင္ဖို့ သင္တို့ရဲ့လြတ္လပ္မႈကိုအသံုးခ်ျကပါ" New York Times သတင္းစာ၊ ေဖေဖာ္ဝါရီ ၄ ရက္ ၁၉၉၇ (ဝါရွင္တန္ျမို့ေတာ္ အေမရိကန္တကၠသိုလ္ဂုဏ္ထူးေဆာင္ပါရဂူဘြဲ့လက္ခံမိန့္ခြန္း)
၃။ ေနရူးဆု လက္ခံမိန့္ခြန္း၊ နယူးေဒလီ၊ အိႏၵိယနိုင္ငံ၊ ၁၉၉၃
(၁)
လြတ္လပ္မႈကိုဘဲ က်မတို႔လိုခ်င္တယ္
ျမန္မာႏိုင္ငံတဝန္း ခရီးသြားလာရင္း က်မက လူေတြကို ဘာလို႔ဒီမိုကေရစီ လိုခ်င္တာလဲလို႔ ေမးၾကည့္မိပါတယ္။ မၾကာခဏဆိုသလို အၾကားရဆံုးအေျဖကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ က်မတို႔ လြတ္ေျမာက္ခ်င္လို႔ဆိုတာပါပဲ။ သူတို႔ အက်ယ္ ခ်ဲ့ျပီးမေျပာရဘဲ သူတို႔ဘာေျပာတယ္ဆိုတာ က်မနားလည္ပါတယ္။ သူတို႔ရဲ့ကံၾကမၼာကို သူတို႔ကုိယ္တိုင္ ပံုေဖာ္ ဆံုးျဖတ္ခြင့္မရွိဘဲ ဖိႏွိပ္ခံေနရတာကေန လြတ္ေျမာက္ခ်င္ၾကပါတယ္။ လက္နက္အင္အားေပၚအေျချပုတဲ့ အမိန္႔ေတြနဲ႔ ထင္ရာစုိင္းမႈေတြေအာက္ ေရာက္ေနရတဲ့၊ သူတို႔ရဲ့ နိစၥဓူဝျကံုေတြ႔ေနရတဲ့ အျဖစ္ေတြကို မလိုခ်င္ၾကေတာ့ပါဘူး။
လူငယ္ေတြကို က်မက လြတ္လပ္ျခင္းဆိုတာဘာလဲလို႔ ေမးၾကည့္တဲ့အခါ သူတို႔က သူတို႔စိတ္ထဲရွိတာေတြကို ရွိတဲ့အတိုင္း ရင္ဖြင့္ေျပာျပခ်င္တာလို႔ဆိုပါတယ္။ သူတို႔အသိဉာဏ္ပညာစိန္ေခၚမႈကို ျဖည့္ဆည္းမေပးႏိုင္တဲ့ ပညာ ေရးစနစ္အေပၚ မေက်နပ္ခ်က္ေတြကို သူတို႔ ထုတ္ေဖာ္ေျပာလိုၾကပါတယ္။ ေဝဖန္၊ ေဆြးေႏြး၊ ျငင္းခံုႏိုင္သူေတြျဖစ္ျပီး စုရံုး၊ သီဆို၊ ေအာ္ဟစ္၊ ၾသဘာေပးႏိုင္ဖို႔ ေထာင္ေသာင္းသိန္းမကစုေဝးႏိုင္သူေတြ ျဖစ္လိုၾကပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံက လူငယ္ေတြဟာ က်ယ္ျပန္႔လြန္းတဲ့ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ေတြနဲ႔ အံမခန္းမႈေတြျပည့္ေနတဲ့ လူငယ္ဘဝရဲ့ ႏိုးၾကားတက္ျကြတဲ့ အရြယ္ေတြကို အျပည့္အဝပိုင္ဆိုင္ခ်င္တယ္။ မေရရာမႈေတြ၊ ျကီးက်ယ္မႈေတြနဲ႔ စိတ္ကူးယဥ္မႈေတြ၊ ေတာက္ပခမ္းနား မႈနဲ႔ ဖီလာဆန္႔က်င္မႈေတြ ၾကမ္းတမ္းခက္ထန္မႈနဲ႔သိမ္ေမြ႔မႈေတြ တန္းစီျပည့္ေနတဲ့ လူငယ္ဘာဝကို အျပည့္အဝရယူလို ၾကပါတယ္။
ျမန္မာအမ်ိဳးသမီးေတြအေနနဲ႔ေရာ ဘာေတြအလိုရွိပါသလဲ။ ကုန္ေစ်းႏႈန္းျကီးျမင့္မႈရဲ့ ဖိစီးမႈဒဏ္ေၾကာင့္ အား ဆုတ္ျငီးေငြ႔ေလာက္ေအာင္ အိမ္မႈထိန္းသိမ္းေနရတဲ့ဘဝက လြတ္ေျမာက္ခ်င္ၾကပါတယ္။ လြတ္လပ္စြာေတြးေတာ ၾကံဆမိလို႔ ခင္ပြန္းျဖစ္သူ အျပစ္ေပးအေရးယူခံရမလား ဒါမွမဟုတ္ ကေလးေတြမ်ား ဘဝရဲ့အခြင့္အလမ္းေတြ ဆံုးပါး သြားမလားဆိုတဲ့ စိုးရိမ္ေၾကာင့္ၾကမႈေတြက ကင္းလြတ္ခ်င္ၾကပါတယ္။ မိသားစုကို ေထာက္ပံ့ႏိုင္ေအာင္ ခႏၶာကုိယ္ ရင္းေနရတဲ့ဘဝက လြတ္ေျမာက္ဖို႔ ေတာင့္တေနၾကတဲ့အမ်ိဳးသမီးေတြလည္း ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား (အမ်ားျကီးကို) ရွိပါ တယ္။
က်မ ေတြ႔ဆံုခဲ့တဲ့ လယ္သမားယာသမားေတြဆိုရင္ သူတို႔ဆႏၵအတိုင္း စိုက္ပ်ိဳးထြန္ယက္ခ်င္ၾကတယ္။ မေတာ္ မတရားေစ်းႏိွမ္ခံရျပီး အစိုးရကို မေရာင္းမေနရ ျခိမ္းေျခာက္ခံရတာမ်ိဳးေတြက ကင္းလြတ္ျပီး သူတို႔ထြက္ကုန္ေတြကို ကုိယ့္ဆႏၵနဲ႔ကိုယ္ ေစ်းကြက္တင္ေရာင္းခ်လိုၾကပါတယ္။ သူတို႔ဟာ နိစၥဓူဝ ေျမနဲ႔ဖက္ျပိီး ဘဝကို ရုန္းကန္ရပ္တည္သူ ေတြပါ။ ဒီလိုၾကမ္းတမ္းတဲ့ဘဝေတြအေပၚမွာ က်ိဳးေၾကာင္းမဆီေလ်ာ္တဲ့အမိန္႔ေတြနဲ႔ နားလည္ရခက္တဲ့ အာဏာပိုင္ ေတြေၾကာင့္ ေနာက္ထပ္ဝန္ထုပ္ဝန္ပိုး မလိုခ်င္ၾကေတာ့ပါဘူး။
ဒါနဲ႔ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္အဖြဲ႔ဝင္ က်မတို႔ေရာ လို႔ေမးစရာရွိပါတယ္။ ဘာလို႔ က်မတို႔တေတြ တိုင္းျပည္ လြတ္ေျမာက္ဖို႔ ခက္ခက္ခဲခဲလုပ္ကုိင္ေနပါသလဲ။ ဒီလိုလုပ္ကိုင္ေနတာဟာ ဒီမိုကေရစီအေပၚ မေရမရာနဲ႔ အေကာင္း ျမင္ေမွ်ာ္လင့္ျပီး ထင္ရာလုပ္ကိုင္ေနတာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒီမိုကေရစီဆိုတာ သူရဲ့ေတာက္ပမႈကို ၾကာရွည္ထိန္းႏိုင္ ေအာင္ အျမဲတေစအေရာင္တင္ေပးရတဲ့ ရတနာတပါးျဖစ္တယ္ဆိုတာ က်မတို႔သိပါတယ္။ ပ်က္စီးဆံုးရႈံးတာ၊ အခိုးခံရ တာေတြမျဖစ္ေအာင္ ကာကြယ္ဖို႔ ဒီမိုကေရစီကို မ်က္ျခည္မျပတ္ ေစာင့္ၾကပ္ၾကည့္ရႈေနရပါလိမ့္မယ္။
လြတ္လပ္တဲ့ျမန္မာျပည္ကသာ လူ႔ဂုဏ္သိကၡာကို တန္ဖိုးထားေလးစားတဲ့ႏိုင္ငံ တည္ေထာင္ႏိုင္မွာမို႔ လြတ္ ေျမာက္ေရးအတြက္ကို က်မတို႔တေတြ ပင္ပင္ပန္းပန္ျကိုးစားေနၾကတာျဖစ္ပါတယ္။
တိုင္းျပည္တဝွန္းလွည့္လည္သြားတဲ့အခါ လူေတြက က်မ ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္နဲ႔ ေနရတဲ့အခ်ိန္ေတြ၊ ပထမ အျကိမ္ ေျခာက္ႏွစ္နဲ႔ ဒုတိယအျကိမ္ ဆယ့္ကိုးလေနရတာမွာ ဘယ္လိုခံစားရသလဲလို႔ ေမးၾကပါတယ္။ မိသားစု မိတ္ေဆြအေပါင္းအသင္းေတြနဲ႔ ခြဲခြာျပီး က်မဘယ္လိုေနခဲ့သလဲေပါ့။ ဒီအာဏာရွင္ႏိုင္ငံမွာ ယံုၾကည္ခ်က္အတြက္ အက်ဥ္းခ်ခံရသူကသာ အမွန္တကယ္လြတ္လပ္သူျဖစ္ေနတာ ဂြက်လွတယ္လို႔ က်မျပာခ်င္ပါတယ္။ မွန္ပါတယ္။ က်မတို႔ဟာ က်မတို႔ရဲ့သာမန္ဘဝလြတ္လပ္ခြင့္ေတြကို ေပးဆပ္ထားရတယ္။ ဒါေပမဲ့ လူသားဘဝရဲ့ တန္ဖိုးအရွိဆံုး ျဖစ္တဲ့ ယံုၾကည္ခ်က္အမွန္တရားအေပၚ က်မတို႔ ၾကံ့ၾကံ့ခံရပ္ေနခဲ့ၾကပါတယ္။
ဒီမွာ ျပည္သူလူထုအတြက္ က်မ အလိုခ်င္ဆံုးကေတာ့ စစ္မွန္တဲ့လြတ္လပ္ခြင့္ေအာက္မွာ လံုလံုျခုံျခံုေနရဖို့နဲ့ စစ္မွန္တဲ့လံုျခံုမႈေအာက္မွာ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ေနႏိုင္ဖို႔ပါပဲ။ ေၾကာက္ရြံ႔မႈရဲ့ ႏံုးခ်ည့္ေသးသိမ္ေစတဲ့ အေႏွာင္အဖြဲ႔ေတြ ကိုဖယ္ရွားျပီး ျမန္မာျပည္သူေတြဟာ လြတ္လပ္တဲ့လူသားေတြအျဖစ္ ေခါင္းေမာ့ဂုဏ္ယူႏိုင္သူေတြ ျဖစ္လာမွာကို က်မ ေတြ႔ျမင္လိုပါတယ္။ က်မတို႔အားလံုးအတြက္ ပိုျပီးေပ်ာ္ဖို႔ေကာင္းတဲ့၊ လံုျခံုမႈလည္းပိုရွိတဲ့ လူ႔ေဘာင္ဘဝ တည္ ေဆာက္ဖို႔ စည္းစည္းလံုးလံုး ေပ်ာ္ေပ်ာ္ရႊင္ရႊင္ ျကိုးပမ္းၾကတာကို က်မေတြ႔ျမင္လိုပါတယ္။
အထူးသျဖင့္ လူငယ္ေတြဟာ ကုိယ့္ကုိယ္ကိုယံုၾကည္မႈအျပည့္နဲ႔ အနာဂတ္ကိုတက္လွမ္းျပီး တန္ဖိုးရွိတဲ့ စိတ္ဓာတ္ေတြ ျမင့္ျမင့္မားမားနဲ့ စိန္ေခၚမႈအားလံုးကိုရင္ဆိုင္တာ က်မေတြ႔ျမင္လိုပါတယ္။ "ဒီတိုင္းျပည္ဟာ ဒီေျမကို ခ်စ္သူ၊ ဒီေျမမွာေန၊ ဒီေျမမွာေသခဲ့သူအားလံုးအတြက္ ထိုက္တန္တဲ့တိုင္းျပည္အျဖစ္ ဘိုးဘြားအေမြအႏွစ္အတြက္ ဂုဏ္ယူရျပီ" လို႔လည္း က်မေျပာျပခ်င္ပါတယ္။ ဒါေတြဟာ စိတ္ကူးယဥ္အိပ္မက္ေတြမဟုတ္ပါဘူး။ ဒါေတြဟာ ျပည္သူ လူထုရဲ့ဆႏၵသာ ေနာက္ဆံုးမွာေအာင္ပြဲမုခ်ရရမယ္ ဆိုတဲ့ခိုင္မာတဲ့ယံုၾကည္မႈနဲ႔ က်မတို႔အားလံုး ႏွစ္နဲ႔ခ်ီျကိုးပမ္း လုပ္ေဆာင္ေနတာေတြရဲ့ ပကတိဦးတည္ရာပဲျဖစ္ပါတယ္။
(ဝါရွင္တန္ပို႔စ္ သတင္းစာႏွင့္တြဲထြက္သည့္ ၂၀၀၃ ခုႏွစ္ မတ္လ ၉ ရက္ေန႔ထုတ္ Parade သတင္းစံုမဂၢဇင္းတြင္ ျမန္မာ့ဒီမုိကေရစီေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ေရးသားသည့္ All We Want is Our Freedom ေဆာင္းပါးကို ထိုက္သူႏုိင္ ဘာသာျပန္ဆိုတင္ျပထားသည္။)
(၂)
က်မတို့လြတ္လပ္မႈကို ျမွင့္တင္ဖို့ သင္တို့ရဲ့လြတ္လပ္မႈကိုအသံုးခ်ျကပါ
က်မတို့ ျမန္မာနိုင္ငံမွာ ဒီမိုကေရစီအေရးျကိုးပမ္းေဆာင္ရြက္ေနသူေတြဟာ ဖိႏိွပ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္မႈမ်ားလြန္းတဲ့ လူ႕အဖြဲ့ အစည္းမွာ သူ့ကၽြန္အျဖစ္ ေအးေအးေဆးေဆးေနမယ့္အစား အေျခခံလူ့အခြင့္အေရးအတြက္ ရပ္တည္တိုက္ပြဲဝင္ဖို့ ကိုယ့္ဘဝကိုယ္ ေရြးခ်ယ္ျကပါတယ္။ က်မတို႔ရဲ့ ေတာ္လွန္ေရးဟာ တရားမွ်တမႈနဲ့ စာနာ နားလည္မႈအေပၚ အရင္းခံ တဲ့ ယံုၾကည္မႈ ရိွမွသာလွ်င္ ျဖစ္မယ့္္ အၾကမ္းမဖက္လႈပ္ရွားမႈတရပ္သာျဖစ္ပါတယ္။
လူဆိုတာ မိမိေကာင္းစားေရးကိုသာအဓိကထားတဲ့ စီးပြားေရးအက်ိဳးအျမတ္ကိုသာ ေရွးရႈတတ္သူ သတၱဝါသာ ျဖစ္တယ္လို႔ တခ်ိဳ႕က ဆိုေကာင္းဆိုပါလိမ့္မယ္။ ဒါေပမယ့္ မိမိယံုၾကည္ခ်က္နဲ့ စိတ္ဓာတ္ခြန္အားေတြကို စြဲကိုင္ၿပီး ျပင္းထန္လွတဲ့ အျပစ္ေပးအေရးယူမႈေတြကို ရဲရဲဝံ့ဝံ့ရင္ဆိုင္ဖို့ ျပင္ဆင္ထားတဲ့ အမ်ိဳးသား၊ အမ်ုိးသမီးေတြလည္း ဒုနဲ့ ေဒး ရိွေသးတယ္ဆိုတာကိုျကည့္ယင္ အဲဒီအဆိုဟာ ေသးသိမ္က်ဥ္းေျမာင္းလွတယ္ဆိုတာ သိပါလိမ့္မယ္။ ဒီလိုအမ်ိဳး ေကာင္းသမီး၊ အမ်ုိးေကာင္းသားေတြ က်မတို႔ႏိုင္ငံမွာ ေျမာက္မ်ားစြာရိွေနေသးတာေျကာင့္ က်မလြန္စြာ အားတက္မိ ပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ေက်ာင္းသား၊ ေက်ာင္းသူေတြရဲ့ တက္တက္ျကြျကြပါ၀င္လႈပ္ရွားမႈေတြေျကာင့္ ေတာ္လွန္ေျပာင္း လဲမႈေတြ ေပၚေပါက္လာတတ္တ့ဲ ႏိုင္ငံေရးယဥ္ေက်းမႈတရပ္ရွိတယ္လို့ အမ်ားကလက္ခံထားၾကပါတယ္။ ရန္ကုန္ တကၠသိုလ္ကေန သူတို႔ရဲ့နိုင္ငံေရးဘဝကို အစျပုခဲ့တဲ့ က်မအေဖ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း အပါအဝင္ ငယ္ရြယ္နုနယ္တ့ဲ ေခါင္းေဆာင္မ်ားေၾကာင့္ က်မတို႔ႏိုင္ငံရဲ႕ လြတ္လပ္ေရးျကိုးပမ္းလႈပ္ရွားမႈဟာ ေအာင္ပြဲခံခဲ့ရပါတယ္။
ဒီလို ထူးထူးျခားျခား ရဲရင့္တက္ျကြတဲ့ ဆန္႕က်င္အာခံလိုစိတ္ေတြနဲ့ ၾသဇာတိကၠမျကီးမားလွတ့ဲ အတိုက္အခံ အဖြဲ့အစည္းမ်ုိးကို ဘယ္လိုအာဏာရွင္အစိုးရမဆို ပစ္မွတ္ထားေခ်မႈန္းမွာ အေသအခ်ာပါဘဲ။ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္ကတည္း က အာဏာရလာတ့ဲ ျမန္မာစစ္အစိုးရကေတာ့ အာဏာရျပီးသိတ္မျကာခင္ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ ေက်ာင္းသားသမဂၢ အေဆာက္အဦးကို ဖ်က္ဆီးခဲဲ့တဲ့အျပင္ ေက်ာင္းသားေတြ အသင္းအပင္းဖြဲ့စည္းခြင့္ကိုပါ တရားမ၀င္ေၾကာင္း ဆံုးျဖတ္ ခဲ့ပါတယ္။
၁၉၈၈ ခုႏွစ္မွာေတာ့ အရပ္သားအေရၿခံဳထားတ့ဲ စစ္အစိုးရတပိုင္း ျမန္မာ့ဆိုရွယ္လစ္လမ္းစဥ္ပါတီရဲ႕ အုပ္ခ်ုပ္မႈ ကို ျမန္မာျပည္သူေတြ ဆန္႕က်င္အာခံခဲ့ပါေတာ့တယ္။ တတိုင္းတျပည္လံုးမွာျဖစ္ပြားေနတဲ့ ဆႏၵျပပြဲေတြကို ထိပ္ဆံုးကေန ဦးေဆာင္ေနတဲ့သူေတြကေတာ့ ေက်ာင္းသား ေက်ာင္းသူေတြျဖစ္ျပီး သူတို႔ရဲ႕ အဓိကေတာင္းဆိုခ်က္ ေတြထဲက တခုကေတာ့ ေက်ာင္းသားသမဂၢဖြဲ့စည္းခြင့္ဘဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီအတြက္ စစ္အာဏာရွင္ေတြတံု့ျပန္လိုက္တဲ့အေျဖကေတာ့ သူတို့ကို ပစ္သတ္လိုက္ျကတာပါဘဲ။ ရွစ္ႏွစ္ေက်ာ္ ျကာလာတ့ဲအထိ ျမန္မာျပည္ကေက်ာင္းသား ေက်ာင္းသူေတြဟာ မိမိတို့အက်ုိးျဖည့္ဆီးေပးျပီး မိမိတို့ အမွန္တကယ္ လိုခ်င္ေတာင့္တလွတဲ့ ေက်ာင္းသားအဖြဲ့အစည္းမ်ုိးကို မတည္ေထာင္ႏိုင္ေသးပါဘူး။
အခု သိပ္မၾကာလွေသးတဲ့ ဒီဇင္ဘာလကေတာင္မွ ေက်ာင္းသားသမဂၢဖြဲ႕စည္းေရးကိုေတာင္းဆိုတဲ့ ေက်ာင္းသား ဆႏၵျပပြဲတရပ္ ေပၚေပါက္ခဲ့ျပီး အဲဒီဆႏၵျပပဲြေတာင္းဆိုခ်က္ေတြ လ်စ္လ်ူရႈခံခဲ့ရပါတယ္။ အဲဒီဆႏၵျပပဲြမွာ ပါ၀င္သူေတြ ကို အင္အားသံုးျဖိဳခြဲဲခဲ့ျပီး က်မရဲ့ပါတီျဖစ္တ့ဲ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ့ခ်ုပ္က လူငယ္ပါတီဝင္ေတြကို အဆိုပါဆႏၵျပပြဲ စီစဥ္ရာမွာ ပါဝင္တယ္ဆိုတဲ့စြပ္စြဲခ်က္နဲ႕ ဖမ္းခဲ့ပါတယ္။ က်မကိုလည္း ေက်ာင္းသားေတြနဲ ့ ေတြ့ဆံုေဆြးေႏြးခဲ့တယ္ ဆိုၿပီး စြပ္စဲြခဲ့ပါေသးတယ္။
ႏိုင္ငံေရးသမားေတြနဲ့ ေက်ာင္းသားေတြ ေတြဆံုေဆြးေႏြးတာဟာ အစိုးရကို ပုန္ကန္ျခားနားတယ္လို့ အမွန္ တကယ္သာ ယူဆေနမယ္ဆိုယင္ က်မတို႔ႏိုင္ငံမွာ ဝမ္းနည္းစိတ္မေကာင္းစရာေတြ ထပ္ျပီးေပါ္ေပါက္လာေတာ့မွာ ျဖစ္ ပါတယ္။ က်မပါတီဟာ ေက်ာင္းသားေတြရဲ့ေမွ်ာ္မွန္းခ်က္ေတြကို စာနာေထာက္ခံေျကာင္း ဘယ္တံုးကမွာ လွ်ုိ့ဝွက္ မထားခဲ့ပါဘူး။ က်မတို့ဟာ မတူညီတဲ့မ်ုိးဆက္ေတြအျကား နီးစပ္ေအာင္ ျကိုးပမ္းေနျပီး ဒီလုိျကိုးပမ္းျခင္းအားျဖင့္ က်မတုိ့ရဲ့ရည္ရြယ္ခ်က္ေတြနဲ့ အားထုတ္မႈေတြ ဆက္လက္ရွင္သန္တည္တန့္ၿပီး က်မတို့တုိင္းျပည္ရဲ့ အေသြးအသား ထဲ ေပါင္းစည္းယွက္ႏြယ္သြားေအာင္ ျဖစ္ပါတယ္။
က်မတို႔ဟာ ကိုယ့္ထက္အဆမတန္သာလြန္တဲ့အင္အားေတြကို အံတုယင္း၊ စစ္အာဏာနဲ႕ အစိုးရဗ်ဴရိုကရက္ ယႏၱရား ေပါင္းစည္းထားတ့ဲအားကို ဆန္႕က်င္အာခံယင္း တခါတေလမွာ သံသယေတြ ဝင္လာတတ္ပါတယ္။ ဘယ္လို သံသယမ်ုိးလဲဆိုေတာ့ လက္ရိွအမိန့္အာဏာေတြဟာ အျမဲတမ္းမပ်က္မသုဥ္း တည္ရိွမယ့္အရာေတြဘဲလုိ့ ယံုျကည္ ေနသူေတြရဲ႕ သံသယေတြပါဘဲ။ လက္ရိွအေျခအေနကိုဘဲ လက္ခံလိုက္တာဟာ အသင့္ေလွ်ာ္ဆံုးျဖစ္မယ္လို႔ နားလည္ယံုျကည္ထားသူေတြ အမ်ားျကီးရွိေနတာ အံ့ၾသစရာပါဘဲ။
က်မတို႔ဟာ ေျပာင္းလဲဖို႔လိုတ့ဲကိစၥေတြကို ေျပာင္းလဲဖို႔စြမ္းအားအေပၚ ယံုျကည္မႈရွိေပမဲ့ အာဏာရွင္စနစ္ကေန လစ္ဘရယ္ဒီမိုကေရစီကို ကူးေျပာင္းဖို့သြားတဲ့ ခရီးလမ္းဟာ လြယ္လိမ့္မယ္၊ ဒါမွမဟုတ္ ဒီမိုကေရစီအစိုးရလက္ထက္ မွာ က်မတို႔ရဲ့ျပႆနာေတြအားလံုး ေျပေပ်ာက္သြားလိမ့္မယ္လို့ ဘယ္တုန္းကမွ ထင္ေယာင္မွားခဲ့တာမ်ုိး မရိွပါဘူး။ ေရွ႕မွာ က်မတို႔အတြက္ ႀကီးမားလွတဲ့စိန္ေခၚမႈေတြ ေစာင့္ေနတယ္ဆိုတာ က်မတို႔သိသလို တည္ၿငိမ္တဲ့ ဒီမိုကေရစီ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းတရပ္တည္ေထာင္ဖို႔အတြက္ က်မတို႔ရဲ႕လႈပ္ရွားရုန္းကန္မႈဟာ က်မတို႔ရဲ႕ ဘဝသက္တမ္းမက ၾကာျမင့္ ေကာင္း ၾကာျမင့္လိမ့္မယ္ဆိုတာ ႀကိဳတင္မွန္းဆထားပါတယ္။
ဒါေပမဲ့ ဒီလို လႈပ္ရွားရုန္းကန္ရာမွာ က်မတို႔ဟာ အထီးက်န္မဟုတ္ဘူးဆိုတာ နားလည္ပါတယ္။ လြတ္လပ္မႈနဲ့ တရားမွ်တမႈ ရွာေဖြရာမွာ က်မတို႔ကိုဂရုဏာသက္သူေတြ ကမၻာနဲ့အဝွန္း ရွိေနပါတယ္။ လူမ်ုိး၊ ဘာသာ၊ အသား အေရာင္မေရြး ေနရာတိုင္းက ခံစားေတြးေတာတတ္တဲ့ လူသားေတြအေနနဲ့ အဓိပၸာယ္ရိွတ့ဲျဖစ္တည္မႈကို လိုလား ေတာင့္တတာဟာ ရုပ္ဝတၳဳပစၥည္းတပ္မက္မႈသက္သက္ထက္ အဆေပါင္းမ်ားစြြာသာလြန္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရးအခြင့္ အေရးေတြ အျပည့္အဝရွိတ့ဲလူ႔အဖြဲ႕အစည္းမွာ ေနထိုင္ခြင့္ရေနတဲ့ ကံေကာင္းလွသူေတြအေနနဲ႕ ဆင္းရဲဒုကၡေတြ ျပည့္ႏွက္ေနတဲ့ က်မတို႔ကမၻာျကီးရဲ့ အျခားေနရာေတြက ကံမေကာင္းအေၾကာင္းမလွသူေတြကိုကူညီဖို႔ အင္မတန္ လိုအပ္လွပါတယ္။
က်မတို့လႈပ္ရွားရုန္းကန္မႈရဲ့ တစိတ္တပိုင္းကေတာ့ ႏိုင္ငံတကာအသိုင္းအဝိုင္းအေနနဲ႕ က်မတို့ ဆင္းရဲမဲြေတေန ရတာဟာ လံုေလာက္တဲ့ရင္းျမစ္နဲ့ ရင္းႏွီးျမႇုပ္ႏွံမႈေတြ ရွားပါးလြန္းလို႔မဟုတ္ဘဲ အုပ္ခ်ဳပ္မႈေကာင္းေကာင္း ေပၚထြန္းေစ တဲ့ အေျခခံအေဆာက္အအံုေတြနဲ့ အေလ့အက်င့္ေတြ နည္းပါးလြန္းလို႔သာျဖစ္တယ္ ဆိုတာကို သိျမင္နားလည္ေစျခင္း ပါဘဲ။
ဖိႏိွပ္လြန္းတဲ့အစိုးရေတြနဲ႕ ဆက္ဆံဖို့ ေနာက္တြြန့္စိုးရြံ့ျခင္းမရိွတဲ့ ႏိုင္ငံစံုစီးပြားေရးလုပ္ငန္းျကီးေတြ အမ်ားအျပား ရိွေနပါတယ္။ သူတို႔အေနနဲ႕ ျမန္မာ့စီးပြားေရးမွာ ပါဝင္ပတ္သက္ဖို့ လာေရာက္ရတာဟာ ဒီမိုကေရစီလုပ္ငန္းစဥ္ကို အကူအညီျဖစ္ေစဖို႔သာျဖစ္တယ္လို႔ အေၾကာင္းျပေလ့ရိွပါတယ္။
ဒါေပမဲ့ ႏိုင္ငံေရးအာဏာနဲ႕ စီးပြားေရးကို လက္ဝါးျကီးအုပ္၊ ခ်မ္းသာျပီးသားလူတစုကိုသာ ပိုမိုခ်မ္းသာေစတဲ့ ရင္းႏွီးျမွုပ္ႏွံမႈေတြဟာ ဒီမိုကေရစီစနစ္အတြက္ အေျခခံအုတ္ျမစ္ေတြျဖစ္တဲ့ လြတ္လပ္မႈနဲ႕ တရားမွ်တမႈကို ေဖာ္ ေဆာင္ေပးနိုင္မွာ မဟုတ္ပါဘူး။
ဒါေျကာင့္ အေတြးအေခၚလြတ္လပ္မႈနဲ႕ လူသားဆန္တဲ့စိတ္ကူးစံေတြကို ျမႇင့္တင္ေပးႏိုင္မယ့္ စြမ္းအားျဖန့္က်က္ဖုိ့ စိတ္ဝင္စားသူ ဘယ္သူမဆို ျမန္မာစစ္အစိုးရနဲ့ စီးပြားေရးလုပ္ေဆာင္ေနတဲ့ ကုမၸဏီေတြကို ျပတ္ျပတ္သားသား ဆန္႔က်င္ရပ္တည္သြားပါလို့ တိုက္တြန္းခ်င္ပါတယ္။ ေက်းဇူးျပု၍ က်မတို့ရဲ့လြတ္လပ္မႈကို ျမွင့္တင္ဖို့ ရွင္တို့ ရဲ့လြတ္လပ္မႈကို အသံုးခ်ေပးပါလို့ ေတာင္းပန္ပါရေစ။
(ဝါရွင္တန္ျမို့ေတာ္ အေမရိကန္တကၠသိုလ္ ဂုဏ္ထူးေဆာင္ပါရဂူဘြဲ့လက္ခံမိန့္ခြန္းကုိ အေျခခံသည့္ New York Times ႏွင့္ International Herald Tribune သတင္းစာေဆာင္းပါး၊ ေဖေဖာ္ဝါရီ ၄ ရက္ ၁၉၉၇)
(၃)
ဂ်ာဝါဟာလားလ္ေန႐ူး ဆုခ်ီးျမႇင့္ပြဲသို႔ ေပးပို႔သည့္
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ ဆုလက္ခံမိန္႔ခြန္း
နယူးေဒလီ၊ အိႏၵိယႏိုင္ငံ၊ ၁၉၉၃
သမတႀကီး၊ ဒုသမတႀကီး၊ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္၊ ေန႐ူးဆုေကာ္မတီဝင္မ်ား၊ သံတမန္မ်ား၊ ဂုဏ္သေရရွိဧည့္သည္ေတာ္မ်ားႏွင့္ မိတ္ေဆြမ်ားရွင့္
ဒီဆုေပးပြဲ အခါသမယဟာ ခံစားခ်က္အမ်ဳိးမ်ဳိးကို ေပၚေပါက္ေစပါတယ္။ က်မကို အိႏၵိယႏိုင္ငံက လူေပါင္း မ်ားစြာနဲ႔ သံေယာဇဥ္တြယ္မိေစတဲ့၊ အားေကာင္းတဲ့ ခ်စ္ၾကည္ရင္းႏွီးမႈေႏွာင္ႀကိဳးေတြ ဘံုႏိုင္ငံေရးစိတ္ကူးစံေတြရွိပါ တယ္။ က်မဘဝမွာ အိႏၵိယႏိုင္ငံအေၾကာင္း၊ "ပန္ဒစ္ႀကီး" လို႔ က်မတို႔မိသားစုကအျမဲေခၚတဲ့ ပန္ဒစ္ေန႐ူးအေၾကာင္း ရင္းႏွီးကၽြမ္းဝင္ မျဖစ္ခဲ့တဲ့အခ်ိန္ကာလဆိုတာ မရွိခဲ့ပါဘူး။ သူ႔ကိုအမွတ္တရနဲ႔ထူေထာင္ထားတဲ့ ႏိုင္ငံတကာနားလည္ မႈဆုတံဆိပ္ ခ်ီးျမႇင့္ခံရတာဟာ က်မအတြက္ ဂုဏ္ယူဝမ္းသာစရာျဖစ္ပါတယ္။
တဖက္ကၾကည့္ရင္ ဒီဆုကို က်မ လူတဦးခ်င္းအေနနဲ႔ရတာမဟုတ္ဘဲ ျမန္မာႏိုင္ငံဒီမိုကေရစီလႈပ္ရွားမႈရဲ႕ ကိုယ္စားလွယ္တေယာက္အျဖစ္ ရတာကို ေကာင္းေကာင္းသေဘာေပါက္ပါတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ က်မမွာ လူသားပီသ တဲ့ ေမတၱာက႐ုဏာစိတ္နဲ႔ ေက်းဇူးတင္ဝမ္းေျမာက္စိတ္ ျပည့္လွ်မ္းသြားမိပါတယ္။ ကမၻာတလႊားမွာ လူ႔ဂုဏ္သိကၡာ တိုးတက္ျမင့္မားေရးအတြက္ ထူးထူးခၽြန္ခၽြန္အက်ဳိးေဆာင္ခဲ့သူေတြကို ခ်ီးျမႇင့္တဲ့ ဘြဲ႔ထူးဂုဏ္ထူးေတြလက္ခံဖို႔ က်မ အေရြးခ်ယ္ခံရတိုင္း အဲသလိုစိတ္မ်ဳိး ျဖစ္ေပၚတတ္ပါတယ္။ က်မရဲ႕တိုင္းျပည္မွာေတာ့ ႏိုင္ငံတကာအသိအမွတ္ျပဳ ေစာင့္ေရွာက္မခံရဘဲ က်မတို႔ျပည္သူလူထုကို လံုျခံဳၿပီးသိကၡာရွိတဲ့ဘဝရပ္တည္မႈ အာမခံခ်က္ေပးမယ့္ အေျခခံမူေတြ ရပိုင္ခြင့္ေတြရဖို႔အတြက္ မိမိတို႔ရဲ႕ဘဝနဲ႔ မိမိတို႔ရဲ႕လြတ္လပ္မႈသာမက မိမိတို႔အသက္ေတြေတာင္ စြန္႔လႊတ္စြန္႔စားေနသူ အမ်ဳိးသား အမ်ဳိးသမီးေတြ အမ်ားႀကီးရွိေနပါတယ္။ ဒီသတၱိေျပာင္တဲ့ အမ်ဳိးသား အမ်ဳိးသမီးေတြရဲ႕တိုက္ပြဲကို မီးေမာင္းထိုးျပဖို႔ အခြင့္အလမ္းရတဲ့အတြက္ က်မေက်းဇူးတင္ပါတယ္။ လူသားႏြယ္တရပ္လံုးအတြင္းမွာ သူတို႔တေတြ ကိုယ္စား ႏိုင္ငံတကာနားလည္မႈဆိုင္ရာေန႐ူးအမွတ္တရဆု လက္ခံခြင့္ရတဲ့အတြက္လည္း က်မေက်းဇူးတင္ပါတယ္။
က်မဟာ လြတ္လပ္တဲ့ ဒီမိုကေရစီျမန္မာႏိုင္ငံ ေပၚထြန္းေရးအတြက္ အင္မတန္႔ကို စြန္႔လႊတ္စေတးခဲ့သူေတြကို ဦးၫြတ္ဂုဏ္ျပဳခ်င္တဲ့ဆႏၵ ျပင္းျပေနသလို အိႏၵိယႏိုင္ငံနဲ႔ က်မရဲ႕ေႏွာင္ႀကိဳးေတြကို တဖန္ျပန္ထူေထာင္ အေခ်ာကိုင္ဖို႔ လည္း ဆႏၵျပင္းျပေနတဲ့အတြက္ ဒီကေန႔ လူကိုယ္တိုင္လာေရာက္ၿပီး ဆုလက္ခံခ်င္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အေျခအေန မေပးလို႔ မျဖစ္ႏိုင္တဲ့အတြက္ က်မရဲ႕ကိုယ္စားအျဖစ္ အင္မတန္ခ်စ္ခင္တဲ့ မိသားစုမိတ္ေဆြလည္းျဖစ္၊ "ဂုဏ္ထူး ေဆာင္" ေဒၚေလးလည္းျဖစ္သူကို ထိုက္ထိုက္တန္တန္ေရြးခ်ယ္ခဲ့ပါတယ္။ သူမဟာ ကုလသမဂၢအတြင္းေရးမႉး႐ံုးရဲ႕ ပထမဆံုးျမန္မာလူမ်ဳိး ႐ံုးအဖြဲ႔ဝင္ျဖစ္ၿပီး ႏိုင္ငံတကာနားလည္ေရးအတြက္ ထက္ထက္သန္သန္ေဆာ္ၾသခဲ့ လက္ေတြ႔ က်င့္သံုးခဲ့သူျဖစ္ပါတယ္။ သူမဟာ က်မကိုယ္စား ဆုခ်ီးျမႇင့္ပြဲနဲ႔ထိုက္သင့္တဲ့ ဂုဏ္ၾကက္သေရအျပည့္နဲ႔ ဆု လက္ခံမယ္ ဆိုတာ က်မယံုၾကည္ပါတယ္။
ႏိုင္ငံတကာနားလည္မႈရွိေရးအတြက္ ပန္ဒစ္ေန႐ူးရဲ႕ အက်ဳိးျပဳခ်က္ေတြက သူ႔ဘဝတသက္တာအတြင္း ကမၻာ့ ဇာတ္ခံုေပၚမွာ သူပါဝင္ကျပခဲ့တဲ့အခန္းထက္ ေက်ာ္လြန္ၿပီး ေထြျပားတဲ့ယဥ္ေက်းမႈဓေလ့ေတြၾကား၊ အမ်ဳိးမ်ဳိးအဖံုဖံု ေသာ သေဘာတရားဝါဒေရးရာေတြၾကား ကြာဟခ်က္ကို က်ဥ္းေျမာင္းေလ်ာ့က်ေစခဲ့ပါတယ္။ ႐ုပ္ဝတၳဳစြမ္းပကား ပိုလို႔ ပိုလို႔တြင္က်ယ္လာတဲ့ကမၻာႀကီးမွာ တေလာကလံုးဆိုင္ရာ လူသားတန္ဖိုးစံေတြ ထူေထာင္ႏိုင္ဖို႔ တိုက္ပြဲဝင္႐ုန္းကန္ေန ၾကတဲ့ ျပည္သူလူအမ်ားကို ေန႐ူးဝိညာဥ္က အားေပးအက်ဳိးျပဳေနပါတယ္။
က်မအခ်ဳပ္အေႏွာင္ခံေနရတဲ့ ႏွစ္ကာလေတြအတြင္းမွာ မဟတၱမဂန္ဒီနဲ႔ ပန္ဒစ္ေန႐ူးတို႔ရဲ႕ စကားေတြ စာေတြ ဟာ အစဥ္တစိုက္ စိတ္ဓာတ္ျမႇင့္တင္ အားေပးေနခဲ့ပါတယ္။ ဒီႀကီးက်ယ္ျမင့္ျမတ္လွတဲ့ အိႏၵိယအမ်ဳိးသားႏွစ္ေယာက္ ကို က်မအေလးစားအၾကည္ညိဳဆံုး ေရွ႕ေဆာင္လမ္းျပေတြ၊ ဆရာသမားေတြ၊ မိတ္ေဆြေတြစာရင္းထဲ ထည့္ထားပါ တယ္။ က်မ ျပင္ပကမၻာနဲ႔ အဆက္ျဖတ္ခံခဲ့ရတဲ့ ေျခာက္ႏွစ္တာကာလတေလွ်ာက္လံုး က်မအိမ္ေရွ႕ခန္းမမွာ ပန္ဒစ္ ႀကီးကိုယ္တိုင္ေရးအထုပၸတၱိထဲက ထာဝရရွင္သန္ေနမယ့္စကားေတြကို ေကာက္ႏႈတ္ၿပီး ပိတ္ကားခ်ပ္ေပၚ ေရးကူး ခ်ိတ္ဆြဲထားပါတယ္။ ဒီစကားေတြဟာ က်မအေပၚ နက္နက္႐ႈိင္း႐ႈိင္း စြဲထင္ေနတဲ့အတြက္ အဲဒီထဲကတပိုဒ္ကို ကိုးကားပါရေစ။
တရားဥပေဒစိုးမိုးေရး ႏွင့္ ၿငိမ္ဝပ္ပိျပားေရးတို႔သည္ အိႏၵိယႏိုင္ငံကို ၿဗိတိသွ်အုပ္စိုးမႈ၏ ဂုဏ္ယူဖြယ္ေအာင္ျမင္ခ်က္မ်ားထဲ ပါဝင္ သည္ဟု က်ေနာ္တို႔ကို သင္ၾကားခဲ့သည္။ က်ေနာ္၏ကိုယ္ပိုင္အသိစိတ္အရ ယင္းတရားဥပေဒစိုးမိုးေရးႏွင့္ ၿငိမ္ဝပ္ပိျပားေရးကို လံုးဝလိုလားေထာက္ခံပါသည္။ က်ေနာ္သည္ စည္းကမ္းရွိရွိေနထိုင္ျခင္းကို ႏွစ္သက္ၿပီး မင္းမဲ့ဝါဒ၊ စည္းကမ္းမဲ့ ဗ႐ုတ္သုကၡျဖစ္မႈႏွင့္ စြမ္းေဆာင္ရည္မဲ့မႈကို မႏွစ္ၿခိဳက္ပါ။ သို႔ရာတြင္ ခါးသီးေသာအေတြ႔အၾကံဳေၾကာင့္ ျပည္သူလူထုအေပၚ ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရမ်ားက ခ်မွတ္သည့္ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးႏွင့္ ၿငိမ္ဝပ္ပိျပားေရး၏ တန္ဖိုးကို က်ေနာ္သံသယျဖစ္မိပါသည္။ တခါတရံတြင္ ယင္းတန္ဖိုး အတြက္ ေပးေဆာင္ရသည့္ စရိတ္မွာ လြန္က်ဴးလွၿပီး တရားဥပေဒစိုးမိုးေရး ဟူသည္မွာ ႀကီးစိုးလႊမ္းမိုးေနသည့္ ဂုိဏ္းတရပ္၏ ဆႏၵ သေဘာထားသာျဖစ္ၿပီး ၿငိမ္ဝပ္ပိျပားေရး ဟူသည္မွာလည္း အေသြးအသားထဲအထိ စိမ့္ဝင္ေနသည့္ ေၾကာက္ရြံ႕မႈ၏လြန္႔တုန္႔ခ်က္ reflex သာျဖစ္သည္။ တခါတရံတြင္ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးႏွင့္ၿငိမ္ဝပ္ပိျပားေရး ဟုေခၚဆိုၾကသည့္အရာမွာ လက္ေတြ႔တြင္ တရား ဥပေဒႏွင့္ၿငိမ္ဝပ္ပိျပားျခင္း ကင္းမဲ့မႈဟု ပို၍သင့္ေတာ္စြာေခၚေဝၚႏိုင္ေပသည္။ အျပန္႔အႏွ႔ံျဖစ္ေနသည့္ ေၾကာက္ရြ႕ံမႈအေပၚ အေျခခံ ထားေသာ မည္သည့္ေအာင္ျမင္မႈမဆို ႏွစ္လိုဖြယ္ရာျဖစ္ႏိုင္ရန္ခဲယဥ္းလွၿပီး ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရ၏ အၾကပ္ကိုင္ၿခိမ္းေျခာက္မႈယႏၱရား ေပၚ အေျခခံထားကာ ယင္းယႏၱရားႏွင့္ ခြဲျခားမတည္ရွိႏိုင္ေသာ 'ၿငိမ္ဝပ္ပိျပားေရး' ဆိုသည္မွာလည္း အရပ္ဖက္အုပ္စုိးမႈထက္ စစ္ဖက္သိမ္းပိုက္စိုးမိုးမႈႏွင့္ ပိုတူေနပါသည္။ ကဗ်ာဆရာႀကီး ကဠဏ၏ သက္တမ္းေထာင္ခ်ီရွိၿပီျဖစ္သည့္ ရာဇတရံဂဏိ အမည္ရွိ ကက္ရွ္မီးယားရာဇဝင္ဇာတ္ေတာ္ႀကီးထဲတြင္ မင္းႏွင့္ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရတို႔က ေစာင့္ထိန္းရန္တာဝန္ရွိေသာ ဓမၼ (မွန္ေသာတရား) ႏွင့္ အဘယ (အေၾကာက္အရြံ႕မဲ့မႈ) တို႔ကို တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးႏွင့္ၿငိမ္ဝပ္ပိျပားေရး အဓိပၸာယ္ျဖင့္ ထပ္တလဲလဲသံုးႏႈန္းထားသည္ကို ေတြ႔ရွိရသည္။ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရး ဆိုသည္မွာ တရားဥပေဒ မည္ကာမတၱထက္သာလြန္သလို ၿငိမ္ဝပ္ပိျပားေရး ဆိုသည္မွာ လည္း ျပည္သူျပည္သားမ်ားအေနျဖင့္ အေၾကာက္အရြံ႕မဲ့ျခင္းကို ဆိုလိုခဲ့သည္။ ေၾကာက္ရြံ႕ထိတ္လန္႔ေနေသာ ျပည္သူလူထုအေပၚ 'ၿငိမ္ဝပ္ပိျပားမႈ' သက္ေရာက္ေစျခင္းထက္ အေၾကာက္အရြံ႕မဲ့မႈကို ပ်ဳိးေထာင္စိမ့္ဝင္ေစသည့္စိတ္ကူးက အမ်ားႀကီးပို၍ ႏွစ္လိုဖြယ္ပါ တကား။
အဲဒီအပိုဒ္မွာ ပန္ဒစ္ေန႐ူး ေဖာ္ျပထားတဲ့ ခံစားခ်က္ေတြဟာ က်မရဲ႕ခံစားခ်က္ေတြနဲ႔ လံုးဝတထပ္တည္း ျဖစ္ပါ တယ္။ သူနဲ႔က်မ တူညီတာေတြ အမ်ားႀကီးရွိတယ္လို႔ မၾကာခဏဆိုသလို က်မခံစားမိၿပီး အေမနဲ႔အတူ အိႏၵိယမွာ က်မေနတဲ့ကာလေတြတံုးက ပန္ဒစ္ႀကီးနဲ႔ ပိုရင္းႏွီးေအာင္လုပ္ႏိုင္တဲ့အခြင့္အလမ္း မယူမိခဲ့တာကို ေနာင္တရမိပါ တယ္။ အဲဒီတံုးကေတာ့ သူ႔ကို က်မမိဖေတြရဲ႕ မိတ္ေဆြတေယာက္အျဖစ္ေလာက္ဘဲ သေဘာထားမိခဲ့ၿပီး တေန႔က်ရင္ က်မကိုယ္တိုင္ရဲ႕မိတ္ေဆြအျဖစ္ သေဘာထားမိမွာကို တခါမွ မစဥ္းစားမိခဲ့ပါဘူး။
ပန္ဒစ္ေန႐ူးဟာ လူမ်ဳိးေရးနဲ႔ အသားအေရာင္တံတိုင္းေတြ မ်ဳိးဆက္တံတိုင္းေတြကို သူ႔ရဲ႕ ေႏြးေထြးတဲ့ လူသား ဆန္မႈ ေမတၱာက႐ုဏာဓာတ္နဲ႔ မၾကာခဏျဖတ္ေက်ာ္ခဲ့ပါတယ္။ က်မအေဖဟာ ျမန္မာျပည္လြတ္လပ္ေရးအတြက္ လန္ဒန္ကိုသြားေဆြးေႏြးတဲ့အခါ ေဒလီမွာခဏနားၿပီး ပန္ဒစ္ေန႐ူးနဲ႔တျခားအိႏၵိယေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ ေဆြးေႏြးခဲ့ပါ တယ္။ ပန္ဒစ္ႀကီးဟာ သူ႔ထက္ (၂၆)ႏွစ္ငယ္တဲ့ က်မအေဖအေပၚ ဖခင္စိတ္ ခ်က္ခ်င္းျပခဲ့ပါတယ္။ အေဖ့ရဲ႕ ႏြမ္း ဖတ္ဖတ္ ပါးလွပ္လွပ္ ခ်ည္ယူနီေဖာင္းကို ၾကင္နာတဲ့မ်က္လံုးနဲ႔ ေဝဖန္ပိုင္းျခားၿပီး အဲဒီအဝတ္အစားနဲ႔ အလုပ္ျဖစ္မွာ မဟုတ္ဘူးလို႔ ဆံုးျဖတ္ခဲ့ပါတယ္။ ပန္ဒစ္ႀကီးက အပ္ခ်ဳပ္ဆရာေတြကို ပံုစံက်က် ထူထူထဲထဲ သိုးေမႊးယူနီေဖာင္း ေလး-ငါးထည္ အျမန္ခ်ဳပ္ေပးဖို႔ စီစဥ္ခဲ့ပါတယ္။ အဂၤလန္ႏိုင္ငံဟာ အဲဒီတံုးက တသက္မွာမၾကံဳဖူးေအာင္ေအးတဲ့ ေဆာင္း ရာသီကိုေတြ႔ေနရတာ ၾကားရတဲ့အတြက္ ပန္ဒစ္ႀကီးက အေပၚဝတ္႐ံုအေႏြးထည္ႀကီး (ဂရိတ္ကုတ္) တထည္ကိုလည္း တေနရာကဆြဲေပးခဲ့ပါတယ္။ က်မအေဖရဲ႕ လူသိမ်ားတဲ့ဓာတ္ပံုတပံုမွာ သူ႔အတြက္အေတာ္ေလးႀကီးေနတဲ့ အဲဒီ ဂရိတ္ကုတ္ႀကီးထဲ ျမဳပ္ဝင္ေနတာကို ျပထားပါတယ္။
၁၉၆၀ မွာ က်မအေမ အိႏၵိယႏိုင္ငံဆိုင္ရာသံအမတ္ ခန္႔အပ္ခံရတဲ့အခါ ပန္ဒစ္ေန႐ူးက ရင္းရင္းႏွီးႏွီး ေႏြးေႏြး ေထြးေထြး ေစာင့္ေရွာက္ခဲ့ပါတယ္။ အမ်ားျပည္သူပြဲလမ္းသဘင္ေတြမွာဆိုရင္လည္း အေမ့ကိုတမင္ေရြးၿပီး ေနေကာင္း က်န္းမာလား ေမးေလ့ရွိခဲ့ပါတယ္။ ဒီလို လူသားဆန္တဲ့ေႏြးေထြးမႈအမူအရာမ်ဳိးေတြနဲ႔ ပန္ဒစ္ေန႐ူးဟာ လူမ်ဳိးမေရြး ဘာသာမေရြး ျပည္သူျပည္သားေတြရဲ႕ စိတ္ႏွလံုးကို ရယူႏိုင္ခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ သူ႔ရဲ႕ဒီမုိကေရစီ ယံုၾကည္ ခ်က္ ႏိုင္ငံတကာ့ဝါဒယံုၾကည္ခ်က္ေတြကို လက္မခံသူေတြကေတာင္ သူ႔ဉာဏ္ပညာနဲ႔ ႐ိုးေျဖာင့္မႈေၾကာင့္ ေလးစား သြားၾကပါတယ္။
ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံေရးစနစ္ဟာ က်မတို႔ရဲ႕ ေျခာက္ပစ္မကင္းကမၻာႀကီးကို ဖိစီးႏွိပ္စက္ေနတဲ့ ျပႆနာတပံုတေခါင္း အတြက္ အေကာင္းဆံုးေျဖရွင္းခ်က္ေတြ ေပးစြမ္းႏိုင္တယ္လို႔ ယံုၾကည္ၾကတဲ့ က်မတို႔အဖို႔ ပန္ဒစ္ေန႐ူးနဲ႔ အိႏၵိယႏိုင္ငံ တို႔ရဲ႕ေအာင္ျမင္မႈေတြက အင္မတန္႔ကို အားျဖစ္ေစပါတယ္။ ဒီအိႏၵိယတိုက္ငယ္ဟာ လူမ်ဳိးေတြ၊ ဘာသာစကားေတြနဲ႔ အယူဝါဒေတြ အမ်ားႀကီးရွိေနတဲ့တိုက္ငယ္ျဖစ္တယ္၊ ဒီႏိုင္ငံဟာ တုန္လႈပ္ေျခာက္ျခားစရာေကာင္းလွတဲ့ လူမ်ဳိးေရး-ဘာသာေရးအဓိက႐ုဏ္း၊ အစြန္းေရာက္ဝါဒနဲ႔ အၾကမ္းဖက္မႈေတြေၾကာင့္ အေနအထားေတြ ဖ႐ိုဖရဲျဖစ္သြားၿပီး လပိုင္း အတြင္းမွာ ကံၾကမၼာနဲ႔ခ်ိန္းဆိုခ်က္အတိုင္း ရင္ေကာ့ေခါင္းေမာ့ၿပီး ေရွ႕တက္လွမ္းသြားခဲ့တဲ့ ႏိုင္ငံျဖစ္တယ္၊ လူသားရဲ႕ ဝမ္းတြင္းပါဂုဏ္သိကၡာကို ေလးစားၿပီး လြတ္လပ္ဖို႔နဲ႔ ကိုယ့္ဖာသာကိုယ္အုပ္ခ်ဳပ္ဖို႔ ထိုက္တန္တဲ့သတၱဝါအျဖစ္ တန္ဖိုးထားတဲ့စနစ္က မထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္တဲ့ျပႆနာမရွိဘူး ဆိုတာကို ဒီ ကမၻာ့အႀကီးဆံုးဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံႀကီးက အေကာင္းဆံုးသက္ေသျပေနပါတယ္။ က်မတို႔ႏိုင္ငံလည္း မေဝးေတာ့တဲ့တေန႔မွာ ျပည္သူလူထုရဲ႕ဆႏၵသေဘာထား က ေရွ႕ေဆာင္လမ္းျပၿပီး ဓမၼ နဲ႔ အဘယ တို႔စိုးမိုးတဲ့ ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံ ျဖစ္လာလိမ့္မယ္လို႔ ျမန္မာျပည္သူအမ်ားတကာ့ အမ်ားစုႀကီးက ႏွစ္ႏွစ္ကာကာေမွ်ာ္လင့္ေနပါတယ္။
အိႏၵိယႏိုင္ငံနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံတို႔ဟာ နယ္ေျမခ်င္းစပ္ေန႐ံုမကပါဘူး။ ျမန္မာ့ယဥ္ေက်းမႈရဲ႕ ေက်ာ႐ိုးျဖစ္တဲ့ ဗုဒၶ ဘာသာဟာ အိႏၵိယေျမေပၚက ထြက္ေပၚလာတာျဖစ္ပါတယ္။ က်မတို႔ေခတ္ကာလရဲ႕ ဧရာမနည္းပညာတုိးတက္မႈ ေတြေၾကာင့္ ကမၻာႀကီးဟာ ပိုၿပီးေသးငယ္လာေပမဲ့ ပို႐ႈပ္ေထြးၿပီး အင္မတန္အႏၱရာယ္ႀကီးႏိုင္စရာ ျဖစ္လာပါတယ္။ ဒီလိုကမၻာႀကီးမွာ ဗုဒၶဝါဒကသင္ၾကားေပးတဲ့ ေမတၱာ၊ က႐ုဏာ၊ သည္းခံခြင့္လႊတ္မႈ နဲ႔ မိမိကိုယ္မိမိထိန္းခ်ဳပ္မႈတို႔ဟာ တန္ဖိုးရွိလွတဲ့ အရည္အေသြးေတြျဖစ္ပါတယ္။ လူမ်ဳိးအားလံုး လူအားလံုးကို ဘံုလူသားႏြယ္ျဖစ္မႈက စည္းေႏွာင္ထား တာကို အသိအမွတ္ျပဳဖို႔၊ တေယာက္ကိုတေယာက္ ပိုနားလည္ေစတဲ့ အရည္အေသြးေတြကို ေျမေတာင္ေျမႇာက္ေပးဖို႔ တခါမွမၾကံဳဖူးေအာင္ကို လိုအပ္ေနပါၿပီ။ သူတို႔ရဲ႕အေျမာ္အျမင္က်ယ္ေျပာမႈနဲ႔ တစိမ္းတရံစာႏွလံုးသားေတြကို သိမ္းက်ဳံးယူႏိုင္ခဲ့တဲ့ မဟတၱမဂႏၵီ နဲ႔ ပန္ဒစ္ေန႐ူးတို႔လို ႀကီးက်ယ္ျမင့္မားမႈ တခါမွမၾကံဳဖူးေအာင္ကို လိုအပ္ေနပါၿပီ။
ဒီကေန႔ အိႏၵိယႏိုင္ငံဟာ သူ႔ရဲ႕ႀကီးျမတ္တဲ့ေခါင္းေဆာင္ႀကီးေတြရဲ႕ အစဥ္အလာအတိုင္း ဆက္လက္ေလွ်ာက္ လွမ္းေနပါတယ္။ က်မရဲ႕ႏွလံုးသားနဲ႔ အင္မတန္႔ကိုရင္းႏွီးလွတဲ့ ဒီႏိုင္ငံကေန ႏိုင္ငံတကာ့နားလည္မႈဆိုင္ရာဆု လက္ခံ ယူဖို႔ ေရြးခ်ယ္ခံရတာဟာ တကယ့္ကိုဂုဏ္ယူစရာျဖစ္ပါတယ္။
သမတႀကီးနဲ႔ ေန႐ူးဆုေကာ္မတီဝင္မ်ားရွင့္၊ က်မရဲ႕တိုင္းျပည္၊ က်မရဲ႕ျပည္သူေတြနဲ႔ က်မကိုယ္တိုင္ကို ဂုဏ္ျပဳ တဲ့အတြက္ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။
(ေဒၚသန္းေအးက သမတႀကီး ေဒါက္တာရွန္ကာဒါယားရွားမ ထံမွ ေဒၚစုကိုယ္စား ဆုလက္ခံယူခဲ့သည္။)
ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုျကည္က မိမိရဲ့ အေျခခံနိုင္ငံေရးရပ္တည္ခ်က္နဲ့ ဝါဒသေဘာ ထားကို ၂၀၀၉ ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလအတြင္းမွာ ျပင္ပသို့ အမွာစကားပါးလိုက္ရာမွာ ေအာက္ေဖာ္ျပပါ မိန့္ခြန္းသံုးခု အတိုင္း ျဖစ္တယ္လို့ ေျပာလိုက္ပါတယ္။ အဲဒီ မိန့္ခြန္း/ေဆာင္းပါးေတြကေတာ့ --
၁။ "လြတ္လပ္မႈကိုဘဲ က်မတို့လိုခ်င္တယ္" Parade မဂၢဇင္း၊ မတ္လ ၉ ရက္ ၂၀၀၃
၂။ "က်မတို့လြတ္လပ္မႈကိုျမွင့္တင္ဖို့ သင္တို့ရဲ့လြတ္လပ္မႈကိုအသံုးခ်ျကပါ" New York Times သတင္းစာ၊ ေဖေဖာ္ဝါရီ ၄ ရက္ ၁၉၉၇ (ဝါရွင္တန္ျမို့ေတာ္ အေမရိကန္တကၠသိုလ္ဂုဏ္ထူးေဆာင္ပါရဂူဘြဲ့လက္ခံမိန့္ခြန္း)
၃။ ေနရူးဆု လက္ခံမိန့္ခြန္း၊ နယူးေဒလီ၊ အိႏၵိယနိုင္ငံ၊ ၁၉၉၃
(၁)
လြတ္လပ္မႈကိုဘဲ က်မတို႔လိုခ်င္တယ္
ျမန္မာႏိုင္ငံတဝန္း ခရီးသြားလာရင္း က်မက လူေတြကို ဘာလို႔ဒီမိုကေရစီ လိုခ်င္တာလဲလို႔ ေမးၾကည့္မိပါတယ္။ မၾကာခဏဆိုသလို အၾကားရဆံုးအေျဖကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ က်မတို႔ လြတ္ေျမာက္ခ်င္လို႔ဆိုတာပါပဲ။ သူတို႔ အက်ယ္ ခ်ဲ့ျပီးမေျပာရဘဲ သူတို႔ဘာေျပာတယ္ဆိုတာ က်မနားလည္ပါတယ္။ သူတို႔ရဲ့ကံၾကမၼာကို သူတို႔ကုိယ္တိုင္ ပံုေဖာ္ ဆံုးျဖတ္ခြင့္မရွိဘဲ ဖိႏွိပ္ခံေနရတာကေန လြတ္ေျမာက္ခ်င္ၾကပါတယ္။ လက္နက္အင္အားေပၚအေျချပုတဲ့ အမိန္႔ေတြနဲ႔ ထင္ရာစုိင္းမႈေတြေအာက္ ေရာက္ေနရတဲ့၊ သူတို႔ရဲ့ နိစၥဓူဝျကံုေတြ႔ေနရတဲ့ အျဖစ္ေတြကို မလိုခ်င္ၾကေတာ့ပါဘူး။
လူငယ္ေတြကို က်မက လြတ္လပ္ျခင္းဆိုတာဘာလဲလို႔ ေမးၾကည့္တဲ့အခါ သူတို႔က သူတို႔စိတ္ထဲရွိတာေတြကို ရွိတဲ့အတိုင္း ရင္ဖြင့္ေျပာျပခ်င္တာလို႔ဆိုပါတယ္။ သူတို႔အသိဉာဏ္ပညာစိန္ေခၚမႈကို ျဖည့္ဆည္းမေပးႏိုင္တဲ့ ပညာ ေရးစနစ္အေပၚ မေက်နပ္ခ်က္ေတြကို သူတို႔ ထုတ္ေဖာ္ေျပာလိုၾကပါတယ္။ ေဝဖန္၊ ေဆြးေႏြး၊ ျငင္းခံုႏိုင္သူေတြျဖစ္ျပီး စုရံုး၊ သီဆို၊ ေအာ္ဟစ္၊ ၾသဘာေပးႏိုင္ဖို႔ ေထာင္ေသာင္းသိန္းမကစုေဝးႏိုင္သူေတြ ျဖစ္လိုၾကပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံက လူငယ္ေတြဟာ က်ယ္ျပန္႔လြန္းတဲ့ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ေတြနဲ႔ အံမခန္းမႈေတြျပည့္ေနတဲ့ လူငယ္ဘဝရဲ့ ႏိုးၾကားတက္ျကြတဲ့ အရြယ္ေတြကို အျပည့္အဝပိုင္ဆိုင္ခ်င္တယ္။ မေရရာမႈေတြ၊ ျကီးက်ယ္မႈေတြနဲ႔ စိတ္ကူးယဥ္မႈေတြ၊ ေတာက္ပခမ္းနား မႈနဲ႔ ဖီလာဆန္႔က်င္မႈေတြ ၾကမ္းတမ္းခက္ထန္မႈနဲ႔သိမ္ေမြ႔မႈေတြ တန္းစီျပည့္ေနတဲ့ လူငယ္ဘာဝကို အျပည့္အဝရယူလို ၾကပါတယ္။
ျမန္မာအမ်ိဳးသမီးေတြအေနနဲ႔ေရာ ဘာေတြအလိုရွိပါသလဲ။ ကုန္ေစ်းႏႈန္းျကီးျမင့္မႈရဲ့ ဖိစီးမႈဒဏ္ေၾကာင့္ အား ဆုတ္ျငီးေငြ႔ေလာက္ေအာင္ အိမ္မႈထိန္းသိမ္းေနရတဲ့ဘဝက လြတ္ေျမာက္ခ်င္ၾကပါတယ္။ လြတ္လပ္စြာေတြးေတာ ၾကံဆမိလို႔ ခင္ပြန္းျဖစ္သူ အျပစ္ေပးအေရးယူခံရမလား ဒါမွမဟုတ္ ကေလးေတြမ်ား ဘဝရဲ့အခြင့္အလမ္းေတြ ဆံုးပါး သြားမလားဆိုတဲ့ စိုးရိမ္ေၾကာင့္ၾကမႈေတြက ကင္းလြတ္ခ်င္ၾကပါတယ္။ မိသားစုကို ေထာက္ပံ့ႏိုင္ေအာင္ ခႏၶာကုိယ္ ရင္းေနရတဲ့ဘဝက လြတ္ေျမာက္ဖို႔ ေတာင့္တေနၾကတဲ့အမ်ိဳးသမီးေတြလည္း ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား (အမ်ားျကီးကို) ရွိပါ တယ္။
က်မ ေတြ႔ဆံုခဲ့တဲ့ လယ္သမားယာသမားေတြဆိုရင္ သူတို႔ဆႏၵအတိုင္း စိုက္ပ်ိဳးထြန္ယက္ခ်င္ၾကတယ္။ မေတာ္ မတရားေစ်းႏိွမ္ခံရျပီး အစိုးရကို မေရာင္းမေနရ ျခိမ္းေျခာက္ခံရတာမ်ိဳးေတြက ကင္းလြတ္ျပီး သူတို႔ထြက္ကုန္ေတြကို ကုိယ့္ဆႏၵနဲ႔ကိုယ္ ေစ်းကြက္တင္ေရာင္းခ်လိုၾကပါတယ္။ သူတို႔ဟာ နိစၥဓူဝ ေျမနဲ႔ဖက္ျပိီး ဘဝကို ရုန္းကန္ရပ္တည္သူ ေတြပါ။ ဒီလိုၾကမ္းတမ္းတဲ့ဘဝေတြအေပၚမွာ က်ိဳးေၾကာင္းမဆီေလ်ာ္တဲ့အမိန္႔ေတြနဲ႔ နားလည္ရခက္တဲ့ အာဏာပိုင္ ေတြေၾကာင့္ ေနာက္ထပ္ဝန္ထုပ္ဝန္ပိုး မလိုခ်င္ၾကေတာ့ပါဘူး။
ဒါနဲ႔ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္အဖြဲ႔ဝင္ က်မတို႔ေရာ လို႔ေမးစရာရွိပါတယ္။ ဘာလို႔ က်မတို႔တေတြ တိုင္းျပည္ လြတ္ေျမာက္ဖို႔ ခက္ခက္ခဲခဲလုပ္ကုိင္ေနပါသလဲ။ ဒီလိုလုပ္ကိုင္ေနတာဟာ ဒီမိုကေရစီအေပၚ မေရမရာနဲ႔ အေကာင္း ျမင္ေမွ်ာ္လင့္ျပီး ထင္ရာလုပ္ကိုင္ေနတာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒီမိုကေရစီဆိုတာ သူရဲ့ေတာက္ပမႈကို ၾကာရွည္ထိန္းႏိုင္ ေအာင္ အျမဲတေစအေရာင္တင္ေပးရတဲ့ ရတနာတပါးျဖစ္တယ္ဆိုတာ က်မတို႔သိပါတယ္။ ပ်က္စီးဆံုးရႈံးတာ၊ အခိုးခံရ တာေတြမျဖစ္ေအာင္ ကာကြယ္ဖို႔ ဒီမိုကေရစီကို မ်က္ျခည္မျပတ္ ေစာင့္ၾကပ္ၾကည့္ရႈေနရပါလိမ့္မယ္။
လြတ္လပ္တဲ့ျမန္မာျပည္ကသာ လူ႔ဂုဏ္သိကၡာကို တန္ဖိုးထားေလးစားတဲ့ႏိုင္ငံ တည္ေထာင္ႏိုင္မွာမို႔ လြတ္ ေျမာက္ေရးအတြက္ကို က်မတို႔တေတြ ပင္ပင္ပန္းပန္ျကိုးစားေနၾကတာျဖစ္ပါတယ္။
တိုင္းျပည္တဝွန္းလွည့္လည္သြားတဲ့အခါ လူေတြက က်မ ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္နဲ႔ ေနရတဲ့အခ်ိန္ေတြ၊ ပထမ အျကိမ္ ေျခာက္ႏွစ္နဲ႔ ဒုတိယအျကိမ္ ဆယ့္ကိုးလေနရတာမွာ ဘယ္လိုခံစားရသလဲလို႔ ေမးၾကပါတယ္။ မိသားစု မိတ္ေဆြအေပါင္းအသင္းေတြနဲ႔ ခြဲခြာျပီး က်မဘယ္လိုေနခဲ့သလဲေပါ့။ ဒီအာဏာရွင္ႏိုင္ငံမွာ ယံုၾကည္ခ်က္အတြက္ အက်ဥ္းခ်ခံရသူကသာ အမွန္တကယ္လြတ္လပ္သူျဖစ္ေနတာ ဂြက်လွတယ္လို႔ က်မျပာခ်င္ပါတယ္။ မွန္ပါတယ္။ က်မတို႔ဟာ က်မတို႔ရဲ့သာမန္ဘဝလြတ္လပ္ခြင့္ေတြကို ေပးဆပ္ထားရတယ္။ ဒါေပမဲ့ လူသားဘဝရဲ့ တန္ဖိုးအရွိဆံုး ျဖစ္တဲ့ ယံုၾကည္ခ်က္အမွန္တရားအေပၚ က်မတို႔ ၾကံ့ၾကံ့ခံရပ္ေနခဲ့ၾကပါတယ္။
ဒီမွာ ျပည္သူလူထုအတြက္ က်မ အလိုခ်င္ဆံုးကေတာ့ စစ္မွန္တဲ့လြတ္လပ္ခြင့္ေအာက္မွာ လံုလံုျခုံျခံုေနရဖို့နဲ့ စစ္မွန္တဲ့လံုျခံုမႈေအာက္မွာ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ေနႏိုင္ဖို႔ပါပဲ။ ေၾကာက္ရြံ႔မႈရဲ့ ႏံုးခ်ည့္ေသးသိမ္ေစတဲ့ အေႏွာင္အဖြဲ႔ေတြ ကိုဖယ္ရွားျပီး ျမန္မာျပည္သူေတြဟာ လြတ္လပ္တဲ့လူသားေတြအျဖစ္ ေခါင္းေမာ့ဂုဏ္ယူႏိုင္သူေတြ ျဖစ္လာမွာကို က်မ ေတြ႔ျမင္လိုပါတယ္။ က်မတို႔အားလံုးအတြက္ ပိုျပီးေပ်ာ္ဖို႔ေကာင္းတဲ့၊ လံုျခံုမႈလည္းပိုရွိတဲ့ လူ႔ေဘာင္ဘဝ တည္ ေဆာက္ဖို႔ စည္းစည္းလံုးလံုး ေပ်ာ္ေပ်ာ္ရႊင္ရႊင္ ျကိုးပမ္းၾကတာကို က်မေတြ႔ျမင္လိုပါတယ္။
အထူးသျဖင့္ လူငယ္ေတြဟာ ကုိယ့္ကုိယ္ကိုယံုၾကည္မႈအျပည့္နဲ႔ အနာဂတ္ကိုတက္လွမ္းျပီး တန္ဖိုးရွိတဲ့ စိတ္ဓာတ္ေတြ ျမင့္ျမင့္မားမားနဲ့ စိန္ေခၚမႈအားလံုးကိုရင္ဆိုင္တာ က်မေတြ႔ျမင္လိုပါတယ္။ "ဒီတိုင္းျပည္ဟာ ဒီေျမကို ခ်စ္သူ၊ ဒီေျမမွာေန၊ ဒီေျမမွာေသခဲ့သူအားလံုးအတြက္ ထိုက္တန္တဲ့တိုင္းျပည္အျဖစ္ ဘိုးဘြားအေမြအႏွစ္အတြက္ ဂုဏ္ယူရျပီ" လို႔လည္း က်မေျပာျပခ်င္ပါတယ္။ ဒါေတြဟာ စိတ္ကူးယဥ္အိပ္မက္ေတြမဟုတ္ပါဘူး။ ဒါေတြဟာ ျပည္သူ လူထုရဲ့ဆႏၵသာ ေနာက္ဆံုးမွာေအာင္ပြဲမုခ်ရရမယ္ ဆိုတဲ့ခိုင္မာတဲ့ယံုၾကည္မႈနဲ႔ က်မတို႔အားလံုး ႏွစ္နဲ႔ခ်ီျကိုးပမ္း လုပ္ေဆာင္ေနတာေတြရဲ့ ပကတိဦးတည္ရာပဲျဖစ္ပါတယ္။
(ဝါရွင္တန္ပို႔စ္ သတင္းစာႏွင့္တြဲထြက္သည့္ ၂၀၀၃ ခုႏွစ္ မတ္လ ၉ ရက္ေန႔ထုတ္ Parade သတင္းစံုမဂၢဇင္းတြင္ ျမန္မာ့ဒီမုိကေရစီေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ေရးသားသည့္ All We Want is Our Freedom ေဆာင္းပါးကို ထိုက္သူႏုိင္ ဘာသာျပန္ဆိုတင္ျပထားသည္။)
(၂)
က်မတို့လြတ္လပ္မႈကို ျမွင့္တင္ဖို့ သင္တို့ရဲ့လြတ္လပ္မႈကိုအသံုးခ်ျကပါ
က်မတို့ ျမန္မာနိုင္ငံမွာ ဒီမိုကေရစီအေရးျကိုးပမ္းေဆာင္ရြက္ေနသူေတြဟာ ဖိႏိွပ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္မႈမ်ားလြန္းတဲ့ လူ႕အဖြဲ့ အစည္းမွာ သူ့ကၽြန္အျဖစ္ ေအးေအးေဆးေဆးေနမယ့္အစား အေျခခံလူ့အခြင့္အေရးအတြက္ ရပ္တည္တိုက္ပြဲဝင္ဖို့ ကိုယ့္ဘဝကိုယ္ ေရြးခ်ယ္ျကပါတယ္။ က်မတို႔ရဲ့ ေတာ္လွန္ေရးဟာ တရားမွ်တမႈနဲ့ စာနာ နားလည္မႈအေပၚ အရင္းခံ တဲ့ ယံုၾကည္မႈ ရိွမွသာလွ်င္ ျဖစ္မယ့္္ အၾကမ္းမဖက္လႈပ္ရွားမႈတရပ္သာျဖစ္ပါတယ္။
လူဆိုတာ မိမိေကာင္းစားေရးကိုသာအဓိကထားတဲ့ စီးပြားေရးအက်ိဳးအျမတ္ကိုသာ ေရွးရႈတတ္သူ သတၱဝါသာ ျဖစ္တယ္လို႔ တခ်ိဳ႕က ဆိုေကာင္းဆိုပါလိမ့္မယ္။ ဒါေပမယ့္ မိမိယံုၾကည္ခ်က္နဲ့ စိတ္ဓာတ္ခြန္အားေတြကို စြဲကိုင္ၿပီး ျပင္းထန္လွတဲ့ အျပစ္ေပးအေရးယူမႈေတြကို ရဲရဲဝံ့ဝံ့ရင္ဆိုင္ဖို့ ျပင္ဆင္ထားတဲ့ အမ်ိဳးသား၊ အမ်ုိးသမီးေတြလည္း ဒုနဲ့ ေဒး ရိွေသးတယ္ဆိုတာကိုျကည့္ယင္ အဲဒီအဆိုဟာ ေသးသိမ္က်ဥ္းေျမာင္းလွတယ္ဆိုတာ သိပါလိမ့္မယ္။ ဒီလိုအမ်ိဳး ေကာင္းသမီး၊ အမ်ုိးေကာင္းသားေတြ က်မတို႔ႏိုင္ငံမွာ ေျမာက္မ်ားစြာရိွေနေသးတာေျကာင့္ က်မလြန္စြာ အားတက္မိ ပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ေက်ာင္းသား၊ ေက်ာင္းသူေတြရဲ့ တက္တက္ျကြျကြပါ၀င္လႈပ္ရွားမႈေတြေျကာင့္ ေတာ္လွန္ေျပာင္း လဲမႈေတြ ေပၚေပါက္လာတတ္တ့ဲ ႏိုင္ငံေရးယဥ္ေက်းမႈတရပ္ရွိတယ္လို့ အမ်ားကလက္ခံထားၾကပါတယ္။ ရန္ကုန္ တကၠသိုလ္ကေန သူတို႔ရဲ့နိုင္ငံေရးဘဝကို အစျပုခဲ့တဲ့ က်မအေဖ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း အပါအဝင္ ငယ္ရြယ္နုနယ္တ့ဲ ေခါင္းေဆာင္မ်ားေၾကာင့္ က်မတို႔ႏိုင္ငံရဲ႕ လြတ္လပ္ေရးျကိုးပမ္းလႈပ္ရွားမႈဟာ ေအာင္ပြဲခံခဲ့ရပါတယ္။
ဒီလို ထူးထူးျခားျခား ရဲရင့္တက္ျကြတဲ့ ဆန္႕က်င္အာခံလိုစိတ္ေတြနဲ့ ၾသဇာတိကၠမျကီးမားလွတ့ဲ အတိုက္အခံ အဖြဲ့အစည္းမ်ုိးကို ဘယ္လိုအာဏာရွင္အစိုးရမဆို ပစ္မွတ္ထားေခ်မႈန္းမွာ အေသအခ်ာပါဘဲ။ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္ကတည္း က အာဏာရလာတ့ဲ ျမန္မာစစ္အစိုးရကေတာ့ အာဏာရျပီးသိတ္မျကာခင္ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ ေက်ာင္းသားသမဂၢ အေဆာက္အဦးကို ဖ်က္ဆီးခဲဲ့တဲ့အျပင္ ေက်ာင္းသားေတြ အသင္းအပင္းဖြဲ့စည္းခြင့္ကိုပါ တရားမ၀င္ေၾကာင္း ဆံုးျဖတ္ ခဲ့ပါတယ္။
၁၉၈၈ ခုႏွစ္မွာေတာ့ အရပ္သားအေရၿခံဳထားတ့ဲ စစ္အစိုးရတပိုင္း ျမန္မာ့ဆိုရွယ္လစ္လမ္းစဥ္ပါတီရဲ႕ အုပ္ခ်ုပ္မႈ ကို ျမန္မာျပည္သူေတြ ဆန္႕က်င္အာခံခဲ့ပါေတာ့တယ္။ တတိုင္းတျပည္လံုးမွာျဖစ္ပြားေနတဲ့ ဆႏၵျပပြဲေတြကို ထိပ္ဆံုးကေန ဦးေဆာင္ေနတဲ့သူေတြကေတာ့ ေက်ာင္းသား ေက်ာင္းသူေတြျဖစ္ျပီး သူတို႔ရဲ႕ အဓိကေတာင္းဆိုခ်က္ ေတြထဲက တခုကေတာ့ ေက်ာင္းသားသမဂၢဖြဲ့စည္းခြင့္ဘဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီအတြက္ စစ္အာဏာရွင္ေတြတံု့ျပန္လိုက္တဲ့အေျဖကေတာ့ သူတို့ကို ပစ္သတ္လိုက္ျကတာပါဘဲ။ ရွစ္ႏွစ္ေက်ာ္ ျကာလာတ့ဲအထိ ျမန္မာျပည္ကေက်ာင္းသား ေက်ာင္းသူေတြဟာ မိမိတို့အက်ုိးျဖည့္ဆီးေပးျပီး မိမိတို့ အမွန္တကယ္ လိုခ်င္ေတာင့္တလွတဲ့ ေက်ာင္းသားအဖြဲ့အစည္းမ်ုိးကို မတည္ေထာင္ႏိုင္ေသးပါဘူး။
အခု သိပ္မၾကာလွေသးတဲ့ ဒီဇင္ဘာလကေတာင္မွ ေက်ာင္းသားသမဂၢဖြဲ႕စည္းေရးကိုေတာင္းဆိုတဲ့ ေက်ာင္းသား ဆႏၵျပပြဲတရပ္ ေပၚေပါက္ခဲ့ျပီး အဲဒီဆႏၵျပပဲြေတာင္းဆိုခ်က္ေတြ လ်စ္လ်ူရႈခံခဲ့ရပါတယ္။ အဲဒီဆႏၵျပပဲြမွာ ပါ၀င္သူေတြ ကို အင္အားသံုးျဖိဳခြဲဲခဲ့ျပီး က်မရဲ့ပါတီျဖစ္တ့ဲ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ့ခ်ုပ္က လူငယ္ပါတီဝင္ေတြကို အဆိုပါဆႏၵျပပြဲ စီစဥ္ရာမွာ ပါဝင္တယ္ဆိုတဲ့စြပ္စြဲခ်က္နဲ႕ ဖမ္းခဲ့ပါတယ္။ က်မကိုလည္း ေက်ာင္းသားေတြနဲ ့ ေတြ့ဆံုေဆြးေႏြးခဲ့တယ္ ဆိုၿပီး စြပ္စဲြခဲ့ပါေသးတယ္။
ႏိုင္ငံေရးသမားေတြနဲ့ ေက်ာင္းသားေတြ ေတြဆံုေဆြးေႏြးတာဟာ အစိုးရကို ပုန္ကန္ျခားနားတယ္လို့ အမွန္ တကယ္သာ ယူဆေနမယ္ဆိုယင္ က်မတို႔ႏိုင္ငံမွာ ဝမ္းနည္းစိတ္မေကာင္းစရာေတြ ထပ္ျပီးေပါ္ေပါက္လာေတာ့မွာ ျဖစ္ ပါတယ္။ က်မပါတီဟာ ေက်ာင္းသားေတြရဲ့ေမွ်ာ္မွန္းခ်က္ေတြကို စာနာေထာက္ခံေျကာင္း ဘယ္တံုးကမွာ လွ်ုိ့ဝွက္ မထားခဲ့ပါဘူး။ က်မတို့ဟာ မတူညီတဲ့မ်ုိးဆက္ေတြအျကား နီးစပ္ေအာင္ ျကိုးပမ္းေနျပီး ဒီလုိျကိုးပမ္းျခင္းအားျဖင့္ က်မတုိ့ရဲ့ရည္ရြယ္ခ်က္ေတြနဲ့ အားထုတ္မႈေတြ ဆက္လက္ရွင္သန္တည္တန့္ၿပီး က်မတို့တုိင္းျပည္ရဲ့ အေသြးအသား ထဲ ေပါင္းစည္းယွက္ႏြယ္သြားေအာင္ ျဖစ္ပါတယ္။
က်မတို႔ဟာ ကိုယ့္ထက္အဆမတန္သာလြန္တဲ့အင္အားေတြကို အံတုယင္း၊ စစ္အာဏာနဲ႕ အစိုးရဗ်ဴရိုကရက္ ယႏၱရား ေပါင္းစည္းထားတ့ဲအားကို ဆန္႕က်င္အာခံယင္း တခါတေလမွာ သံသယေတြ ဝင္လာတတ္ပါတယ္။ ဘယ္လို သံသယမ်ုိးလဲဆိုေတာ့ လက္ရိွအမိန့္အာဏာေတြဟာ အျမဲတမ္းမပ်က္မသုဥ္း တည္ရိွမယ့္အရာေတြဘဲလုိ့ ယံုျကည္ ေနသူေတြရဲ႕ သံသယေတြပါဘဲ။ လက္ရိွအေျခအေနကိုဘဲ လက္ခံလိုက္တာဟာ အသင့္ေလွ်ာ္ဆံုးျဖစ္မယ္လို႔ နားလည္ယံုျကည္ထားသူေတြ အမ်ားျကီးရွိေနတာ အံ့ၾသစရာပါဘဲ။
က်မတို႔ဟာ ေျပာင္းလဲဖို႔လိုတ့ဲကိစၥေတြကို ေျပာင္းလဲဖို႔စြမ္းအားအေပၚ ယံုျကည္မႈရွိေပမဲ့ အာဏာရွင္စနစ္ကေန လစ္ဘရယ္ဒီမိုကေရစီကို ကူးေျပာင္းဖို့သြားတဲ့ ခရီးလမ္းဟာ လြယ္လိမ့္မယ္၊ ဒါမွမဟုတ္ ဒီမိုကေရစီအစိုးရလက္ထက္ မွာ က်မတို႔ရဲ့ျပႆနာေတြအားလံုး ေျပေပ်ာက္သြားလိမ့္မယ္လို့ ဘယ္တုန္းကမွ ထင္ေယာင္မွားခဲ့တာမ်ုိး မရိွပါဘူး။ ေရွ႕မွာ က်မတို႔အတြက္ ႀကီးမားလွတဲ့စိန္ေခၚမႈေတြ ေစာင့္ေနတယ္ဆိုတာ က်မတို႔သိသလို တည္ၿငိမ္တဲ့ ဒီမိုကေရစီ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းတရပ္တည္ေထာင္ဖို႔အတြက္ က်မတို႔ရဲ႕လႈပ္ရွားရုန္းကန္မႈဟာ က်မတို႔ရဲ႕ ဘဝသက္တမ္းမက ၾကာျမင့္ ေကာင္း ၾကာျမင့္လိမ့္မယ္ဆိုတာ ႀကိဳတင္မွန္းဆထားပါတယ္။
ဒါေပမဲ့ ဒီလို လႈပ္ရွားရုန္းကန္ရာမွာ က်မတို႔ဟာ အထီးက်န္မဟုတ္ဘူးဆိုတာ နားလည္ပါတယ္။ လြတ္လပ္မႈနဲ့ တရားမွ်တမႈ ရွာေဖြရာမွာ က်မတို႔ကိုဂရုဏာသက္သူေတြ ကမၻာနဲ့အဝွန္း ရွိေနပါတယ္။ လူမ်ုိး၊ ဘာသာ၊ အသား အေရာင္မေရြး ေနရာတိုင္းက ခံစားေတြးေတာတတ္တဲ့ လူသားေတြအေနနဲ့ အဓိပၸာယ္ရိွတ့ဲျဖစ္တည္မႈကို လိုလား ေတာင့္တတာဟာ ရုပ္ဝတၳဳပစၥည္းတပ္မက္မႈသက္သက္ထက္ အဆေပါင္းမ်ားစြြာသာလြန္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရးအခြင့္ အေရးေတြ အျပည့္အဝရွိတ့ဲလူ႔အဖြဲ႕အစည္းမွာ ေနထိုင္ခြင့္ရေနတဲ့ ကံေကာင္းလွသူေတြအေနနဲ႕ ဆင္းရဲဒုကၡေတြ ျပည့္ႏွက္ေနတဲ့ က်မတို႔ကမၻာျကီးရဲ့ အျခားေနရာေတြက ကံမေကာင္းအေၾကာင္းမလွသူေတြကိုကူညီဖို႔ အင္မတန္ လိုအပ္လွပါတယ္။
က်မတို့လႈပ္ရွားရုန္းကန္မႈရဲ့ တစိတ္တပိုင္းကေတာ့ ႏိုင္ငံတကာအသိုင္းအဝိုင္းအေနနဲ႕ က်မတို့ ဆင္းရဲမဲြေတေန ရတာဟာ လံုေလာက္တဲ့ရင္းျမစ္နဲ့ ရင္းႏွီးျမႇုပ္ႏွံမႈေတြ ရွားပါးလြန္းလို႔မဟုတ္ဘဲ အုပ္ခ်ဳပ္မႈေကာင္းေကာင္း ေပၚထြန္းေစ တဲ့ အေျခခံအေဆာက္အအံုေတြနဲ့ အေလ့အက်င့္ေတြ နည္းပါးလြန္းလို႔သာျဖစ္တယ္ ဆိုတာကို သိျမင္နားလည္ေစျခင္း ပါဘဲ။
ဖိႏိွပ္လြန္းတဲ့အစိုးရေတြနဲ႕ ဆက္ဆံဖို့ ေနာက္တြြန့္စိုးရြံ့ျခင္းမရိွတဲ့ ႏိုင္ငံစံုစီးပြားေရးလုပ္ငန္းျကီးေတြ အမ်ားအျပား ရိွေနပါတယ္။ သူတို႔အေနနဲ႕ ျမန္မာ့စီးပြားေရးမွာ ပါဝင္ပတ္သက္ဖို့ လာေရာက္ရတာဟာ ဒီမိုကေရစီလုပ္ငန္းစဥ္ကို အကူအညီျဖစ္ေစဖို႔သာျဖစ္တယ္လို႔ အေၾကာင္းျပေလ့ရိွပါတယ္။
ဒါေပမဲ့ ႏိုင္ငံေရးအာဏာနဲ႕ စီးပြားေရးကို လက္ဝါးျကီးအုပ္၊ ခ်မ္းသာျပီးသားလူတစုကိုသာ ပိုမိုခ်မ္းသာေစတဲ့ ရင္းႏွီးျမွုပ္ႏွံမႈေတြဟာ ဒီမိုကေရစီစနစ္အတြက္ အေျခခံအုတ္ျမစ္ေတြျဖစ္တဲ့ လြတ္လပ္မႈနဲ႕ တရားမွ်တမႈကို ေဖာ္ ေဆာင္ေပးနိုင္မွာ မဟုတ္ပါဘူး။
ဒါေျကာင့္ အေတြးအေခၚလြတ္လပ္မႈနဲ႕ လူသားဆန္တဲ့စိတ္ကူးစံေတြကို ျမႇင့္တင္ေပးႏိုင္မယ့္ စြမ္းအားျဖန့္က်က္ဖုိ့ စိတ္ဝင္စားသူ ဘယ္သူမဆို ျမန္မာစစ္အစိုးရနဲ့ စီးပြားေရးလုပ္ေဆာင္ေနတဲ့ ကုမၸဏီေတြကို ျပတ္ျပတ္သားသား ဆန္႔က်င္ရပ္တည္သြားပါလို့ တိုက္တြန္းခ်င္ပါတယ္။ ေက်းဇူးျပု၍ က်မတို့ရဲ့လြတ္လပ္မႈကို ျမွင့္တင္ဖို့ ရွင္တို့ ရဲ့လြတ္လပ္မႈကို အသံုးခ်ေပးပါလို့ ေတာင္းပန္ပါရေစ။
(ဝါရွင္တန္ျမို့ေတာ္ အေမရိကန္တကၠသိုလ္ ဂုဏ္ထူးေဆာင္ပါရဂူဘြဲ့လက္ခံမိန့္ခြန္းကုိ အေျခခံသည့္ New York Times ႏွင့္ International Herald Tribune သတင္းစာေဆာင္းပါး၊ ေဖေဖာ္ဝါရီ ၄ ရက္ ၁၉၉၇)
(၃)
ဂ်ာဝါဟာလားလ္ေန႐ူး ဆုခ်ီးျမႇင့္ပြဲသို႔ ေပးပို႔သည့္
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ ဆုလက္ခံမိန္႔ခြန္း
နယူးေဒလီ၊ အိႏၵိယႏိုင္ငံ၊ ၁၉၉၃
သမတႀကီး၊ ဒုသမတႀကီး၊ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္၊ ေန႐ူးဆုေကာ္မတီဝင္မ်ား၊ သံတမန္မ်ား၊ ဂုဏ္သေရရွိဧည့္သည္ေတာ္မ်ားႏွင့္ မိတ္ေဆြမ်ားရွင့္
ဒီဆုေပးပြဲ အခါသမယဟာ ခံစားခ်က္အမ်ဳိးမ်ဳိးကို ေပၚေပါက္ေစပါတယ္။ က်မကို အိႏၵိယႏိုင္ငံက လူေပါင္း မ်ားစြာနဲ႔ သံေယာဇဥ္တြယ္မိေစတဲ့၊ အားေကာင္းတဲ့ ခ်စ္ၾကည္ရင္းႏွီးမႈေႏွာင္ႀကိဳးေတြ ဘံုႏိုင္ငံေရးစိတ္ကူးစံေတြရွိပါ တယ္။ က်မဘဝမွာ အိႏၵိယႏိုင္ငံအေၾကာင္း၊ "ပန္ဒစ္ႀကီး" လို႔ က်မတို႔မိသားစုကအျမဲေခၚတဲ့ ပန္ဒစ္ေန႐ူးအေၾကာင္း ရင္းႏွီးကၽြမ္းဝင္ မျဖစ္ခဲ့တဲ့အခ်ိန္ကာလဆိုတာ မရွိခဲ့ပါဘူး။ သူ႔ကိုအမွတ္တရနဲ႔ထူေထာင္ထားတဲ့ ႏိုင္ငံတကာနားလည္ မႈဆုတံဆိပ္ ခ်ီးျမႇင့္ခံရတာဟာ က်မအတြက္ ဂုဏ္ယူဝမ္းသာစရာျဖစ္ပါတယ္။
တဖက္ကၾကည့္ရင္ ဒီဆုကို က်မ လူတဦးခ်င္းအေနနဲ႔ရတာမဟုတ္ဘဲ ျမန္မာႏိုင္ငံဒီမိုကေရစီလႈပ္ရွားမႈရဲ႕ ကိုယ္စားလွယ္တေယာက္အျဖစ္ ရတာကို ေကာင္းေကာင္းသေဘာေပါက္ပါတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ က်မမွာ လူသားပီသ တဲ့ ေမတၱာက႐ုဏာစိတ္နဲ႔ ေက်းဇူးတင္ဝမ္းေျမာက္စိတ္ ျပည့္လွ်မ္းသြားမိပါတယ္။ ကမၻာတလႊားမွာ လူ႔ဂုဏ္သိကၡာ တိုးတက္ျမင့္မားေရးအတြက္ ထူးထူးခၽြန္ခၽြန္အက်ဳိးေဆာင္ခဲ့သူေတြကို ခ်ီးျမႇင့္တဲ့ ဘြဲ႔ထူးဂုဏ္ထူးေတြလက္ခံဖို႔ က်မ အေရြးခ်ယ္ခံရတိုင္း အဲသလိုစိတ္မ်ဳိး ျဖစ္ေပၚတတ္ပါတယ္။ က်မရဲ႕တိုင္းျပည္မွာေတာ့ ႏိုင္ငံတကာအသိအမွတ္ျပဳ ေစာင့္ေရွာက္မခံရဘဲ က်မတို႔ျပည္သူလူထုကို လံုျခံဳၿပီးသိကၡာရွိတဲ့ဘဝရပ္တည္မႈ အာမခံခ်က္ေပးမယ့္ အေျခခံမူေတြ ရပိုင္ခြင့္ေတြရဖို႔အတြက္ မိမိတို႔ရဲ႕ဘဝနဲ႔ မိမိတို႔ရဲ႕လြတ္လပ္မႈသာမက မိမိတို႔အသက္ေတြေတာင္ စြန္႔လႊတ္စြန္႔စားေနသူ အမ်ဳိးသား အမ်ဳိးသမီးေတြ အမ်ားႀကီးရွိေနပါတယ္။ ဒီသတၱိေျပာင္တဲ့ အမ်ဳိးသား အမ်ဳိးသမီးေတြရဲ႕တိုက္ပြဲကို မီးေမာင္းထိုးျပဖို႔ အခြင့္အလမ္းရတဲ့အတြက္ က်မေက်းဇူးတင္ပါတယ္။ လူသားႏြယ္တရပ္လံုးအတြင္းမွာ သူတို႔တေတြ ကိုယ္စား ႏိုင္ငံတကာနားလည္မႈဆိုင္ရာေန႐ူးအမွတ္တရဆု လက္ခံခြင့္ရတဲ့အတြက္လည္း က်မေက်းဇူးတင္ပါတယ္။
က်မဟာ လြတ္လပ္တဲ့ ဒီမိုကေရစီျမန္မာႏိုင္ငံ ေပၚထြန္းေရးအတြက္ အင္မတန္႔ကို စြန္႔လႊတ္စေတးခဲ့သူေတြကို ဦးၫြတ္ဂုဏ္ျပဳခ်င္တဲ့ဆႏၵ ျပင္းျပေနသလို အိႏၵိယႏိုင္ငံနဲ႔ က်မရဲ႕ေႏွာင္ႀကိဳးေတြကို တဖန္ျပန္ထူေထာင္ အေခ်ာကိုင္ဖို႔ လည္း ဆႏၵျပင္းျပေနတဲ့အတြက္ ဒီကေန႔ လူကိုယ္တိုင္လာေရာက္ၿပီး ဆုလက္ခံခ်င္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အေျခအေန မေပးလို႔ မျဖစ္ႏိုင္တဲ့အတြက္ က်မရဲ႕ကိုယ္စားအျဖစ္ အင္မတန္ခ်စ္ခင္တဲ့ မိသားစုမိတ္ေဆြလည္းျဖစ္၊ "ဂုဏ္ထူး ေဆာင္" ေဒၚေလးလည္းျဖစ္သူကို ထိုက္ထိုက္တန္တန္ေရြးခ်ယ္ခဲ့ပါတယ္။ သူမဟာ ကုလသမဂၢအတြင္းေရးမႉး႐ံုးရဲ႕ ပထမဆံုးျမန္မာလူမ်ဳိး ႐ံုးအဖြဲ႔ဝင္ျဖစ္ၿပီး ႏိုင္ငံတကာနားလည္ေရးအတြက္ ထက္ထက္သန္သန္ေဆာ္ၾသခဲ့ လက္ေတြ႔ က်င့္သံုးခဲ့သူျဖစ္ပါတယ္။ သူမဟာ က်မကိုယ္စား ဆုခ်ီးျမႇင့္ပြဲနဲ႔ထိုက္သင့္တဲ့ ဂုဏ္ၾကက္သေရအျပည့္နဲ႔ ဆု လက္ခံမယ္ ဆိုတာ က်မယံုၾကည္ပါတယ္။
ႏိုင္ငံတကာနားလည္မႈရွိေရးအတြက္ ပန္ဒစ္ေန႐ူးရဲ႕ အက်ဳိးျပဳခ်က္ေတြက သူ႔ဘဝတသက္တာအတြင္း ကမၻာ့ ဇာတ္ခံုေပၚမွာ သူပါဝင္ကျပခဲ့တဲ့အခန္းထက္ ေက်ာ္လြန္ၿပီး ေထြျပားတဲ့ယဥ္ေက်းမႈဓေလ့ေတြၾကား၊ အမ်ဳိးမ်ဳိးအဖံုဖံု ေသာ သေဘာတရားဝါဒေရးရာေတြၾကား ကြာဟခ်က္ကို က်ဥ္းေျမာင္းေလ်ာ့က်ေစခဲ့ပါတယ္။ ႐ုပ္ဝတၳဳစြမ္းပကား ပိုလို႔ ပိုလို႔တြင္က်ယ္လာတဲ့ကမၻာႀကီးမွာ တေလာကလံုးဆိုင္ရာ လူသားတန္ဖိုးစံေတြ ထူေထာင္ႏိုင္ဖို႔ တိုက္ပြဲဝင္႐ုန္းကန္ေန ၾကတဲ့ ျပည္သူလူအမ်ားကို ေန႐ူးဝိညာဥ္က အားေပးအက်ဳိးျပဳေနပါတယ္။
က်မအခ်ဳပ္အေႏွာင္ခံေနရတဲ့ ႏွစ္ကာလေတြအတြင္းမွာ မဟတၱမဂန္ဒီနဲ႔ ပန္ဒစ္ေန႐ူးတို႔ရဲ႕ စကားေတြ စာေတြ ဟာ အစဥ္တစိုက္ စိတ္ဓာတ္ျမႇင့္တင္ အားေပးေနခဲ့ပါတယ္။ ဒီႀကီးက်ယ္ျမင့္ျမတ္လွတဲ့ အိႏၵိယအမ်ဳိးသားႏွစ္ေယာက္ ကို က်မအေလးစားအၾကည္ညိဳဆံုး ေရွ႕ေဆာင္လမ္းျပေတြ၊ ဆရာသမားေတြ၊ မိတ္ေဆြေတြစာရင္းထဲ ထည့္ထားပါ တယ္။ က်မ ျပင္ပကမၻာနဲ႔ အဆက္ျဖတ္ခံခဲ့ရတဲ့ ေျခာက္ႏွစ္တာကာလတေလွ်ာက္လံုး က်မအိမ္ေရွ႕ခန္းမမွာ ပန္ဒစ္ ႀကီးကိုယ္တိုင္ေရးအထုပၸတၱိထဲက ထာဝရရွင္သန္ေနမယ့္စကားေတြကို ေကာက္ႏႈတ္ၿပီး ပိတ္ကားခ်ပ္ေပၚ ေရးကူး ခ်ိတ္ဆြဲထားပါတယ္။ ဒီစကားေတြဟာ က်မအေပၚ နက္နက္႐ႈိင္း႐ႈိင္း စြဲထင္ေနတဲ့အတြက္ အဲဒီထဲကတပိုဒ္ကို ကိုးကားပါရေစ။
တရားဥပေဒစိုးမိုးေရး ႏွင့္ ၿငိမ္ဝပ္ပိျပားေရးတို႔သည္ အိႏၵိယႏိုင္ငံကို ၿဗိတိသွ်အုပ္စိုးမႈ၏ ဂုဏ္ယူဖြယ္ေအာင္ျမင္ခ်က္မ်ားထဲ ပါဝင္ သည္ဟု က်ေနာ္တို႔ကို သင္ၾကားခဲ့သည္။ က်ေနာ္၏ကိုယ္ပိုင္အသိစိတ္အရ ယင္းတရားဥပေဒစိုးမိုးေရးႏွင့္ ၿငိမ္ဝပ္ပိျပားေရးကို လံုးဝလိုလားေထာက္ခံပါသည္။ က်ေနာ္သည္ စည္းကမ္းရွိရွိေနထိုင္ျခင္းကို ႏွစ္သက္ၿပီး မင္းမဲ့ဝါဒ၊ စည္းကမ္းမဲ့ ဗ႐ုတ္သုကၡျဖစ္မႈႏွင့္ စြမ္းေဆာင္ရည္မဲ့မႈကို မႏွစ္ၿခိဳက္ပါ။ သို႔ရာတြင္ ခါးသီးေသာအေတြ႔အၾကံဳေၾကာင့္ ျပည္သူလူထုအေပၚ ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရမ်ားက ခ်မွတ္သည့္ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးႏွင့္ ၿငိမ္ဝပ္ပိျပားေရး၏ တန္ဖိုးကို က်ေနာ္သံသယျဖစ္မိပါသည္။ တခါတရံတြင္ ယင္းတန္ဖိုး အတြက္ ေပးေဆာင္ရသည့္ စရိတ္မွာ လြန္က်ဴးလွၿပီး တရားဥပေဒစိုးမိုးေရး ဟူသည္မွာ ႀကီးစိုးလႊမ္းမိုးေနသည့္ ဂုိဏ္းတရပ္၏ ဆႏၵ သေဘာထားသာျဖစ္ၿပီး ၿငိမ္ဝပ္ပိျပားေရး ဟူသည္မွာလည္း အေသြးအသားထဲအထိ စိမ့္ဝင္ေနသည့္ ေၾကာက္ရြံ႕မႈ၏လြန္႔တုန္႔ခ်က္ reflex သာျဖစ္သည္။ တခါတရံတြင္ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးႏွင့္ၿငိမ္ဝပ္ပိျပားေရး ဟုေခၚဆိုၾကသည့္အရာမွာ လက္ေတြ႔တြင္ တရား ဥပေဒႏွင့္ၿငိမ္ဝပ္ပိျပားျခင္း ကင္းမဲ့မႈဟု ပို၍သင့္ေတာ္စြာေခၚေဝၚႏိုင္ေပသည္။ အျပန္႔အႏွ႔ံျဖစ္ေနသည့္ ေၾကာက္ရြ႕ံမႈအေပၚ အေျခခံ ထားေသာ မည္သည့္ေအာင္ျမင္မႈမဆို ႏွစ္လိုဖြယ္ရာျဖစ္ႏိုင္ရန္ခဲယဥ္းလွၿပီး ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရ၏ အၾကပ္ကိုင္ၿခိမ္းေျခာက္မႈယႏၱရား ေပၚ အေျခခံထားကာ ယင္းယႏၱရားႏွင့္ ခြဲျခားမတည္ရွိႏိုင္ေသာ 'ၿငိမ္ဝပ္ပိျပားေရး' ဆိုသည္မွာလည္း အရပ္ဖက္အုပ္စုိးမႈထက္ စစ္ဖက္သိမ္းပိုက္စိုးမိုးမႈႏွင့္ ပိုတူေနပါသည္။ ကဗ်ာဆရာႀကီး ကဠဏ၏ သက္တမ္းေထာင္ခ်ီရွိၿပီျဖစ္သည့္ ရာဇတရံဂဏိ အမည္ရွိ ကက္ရွ္မီးယားရာဇဝင္ဇာတ္ေတာ္ႀကီးထဲတြင္ မင္းႏွင့္ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရတို႔က ေစာင့္ထိန္းရန္တာဝန္ရွိေသာ ဓမၼ (မွန္ေသာတရား) ႏွင့္ အဘယ (အေၾကာက္အရြံ႕မဲ့မႈ) တို႔ကို တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးႏွင့္ၿငိမ္ဝပ္ပိျပားေရး အဓိပၸာယ္ျဖင့္ ထပ္တလဲလဲသံုးႏႈန္းထားသည္ကို ေတြ႔ရွိရသည္။ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရး ဆိုသည္မွာ တရားဥပေဒ မည္ကာမတၱထက္သာလြန္သလို ၿငိမ္ဝပ္ပိျပားေရး ဆိုသည္မွာ လည္း ျပည္သူျပည္သားမ်ားအေနျဖင့္ အေၾကာက္အရြံ႕မဲ့ျခင္းကို ဆိုလိုခဲ့သည္။ ေၾကာက္ရြံ႕ထိတ္လန္႔ေနေသာ ျပည္သူလူထုအေပၚ 'ၿငိမ္ဝပ္ပိျပားမႈ' သက္ေရာက္ေစျခင္းထက္ အေၾကာက္အရြံ႕မဲ့မႈကို ပ်ဳိးေထာင္စိမ့္ဝင္ေစသည့္စိတ္ကူးက အမ်ားႀကီးပို၍ ႏွစ္လိုဖြယ္ပါ တကား။
အဲဒီအပိုဒ္မွာ ပန္ဒစ္ေန႐ူး ေဖာ္ျပထားတဲ့ ခံစားခ်က္ေတြဟာ က်မရဲ႕ခံစားခ်က္ေတြနဲ႔ လံုးဝတထပ္တည္း ျဖစ္ပါ တယ္။ သူနဲ႔က်မ တူညီတာေတြ အမ်ားႀကီးရွိတယ္လို႔ မၾကာခဏဆိုသလို က်မခံစားမိၿပီး အေမနဲ႔အတူ အိႏၵိယမွာ က်မေနတဲ့ကာလေတြတံုးက ပန္ဒစ္ႀကီးနဲ႔ ပိုရင္းႏွီးေအာင္လုပ္ႏိုင္တဲ့အခြင့္အလမ္း မယူမိခဲ့တာကို ေနာင္တရမိပါ တယ္။ အဲဒီတံုးကေတာ့ သူ႔ကို က်မမိဖေတြရဲ႕ မိတ္ေဆြတေယာက္အျဖစ္ေလာက္ဘဲ သေဘာထားမိခဲ့ၿပီး တေန႔က်ရင္ က်မကိုယ္တိုင္ရဲ႕မိတ္ေဆြအျဖစ္ သေဘာထားမိမွာကို တခါမွ မစဥ္းစားမိခဲ့ပါဘူး။
ပန္ဒစ္ေန႐ူးဟာ လူမ်ဳိးေရးနဲ႔ အသားအေရာင္တံတိုင္းေတြ မ်ဳိးဆက္တံတိုင္းေတြကို သူ႔ရဲ႕ ေႏြးေထြးတဲ့ လူသား ဆန္မႈ ေမတၱာက႐ုဏာဓာတ္နဲ႔ မၾကာခဏျဖတ္ေက်ာ္ခဲ့ပါတယ္။ က်မအေဖဟာ ျမန္မာျပည္လြတ္လပ္ေရးအတြက္ လန္ဒန္ကိုသြားေဆြးေႏြးတဲ့အခါ ေဒလီမွာခဏနားၿပီး ပန္ဒစ္ေန႐ူးနဲ႔တျခားအိႏၵိယေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ ေဆြးေႏြးခဲ့ပါ တယ္။ ပန္ဒစ္ႀကီးဟာ သူ႔ထက္ (၂၆)ႏွစ္ငယ္တဲ့ က်မအေဖအေပၚ ဖခင္စိတ္ ခ်က္ခ်င္းျပခဲ့ပါတယ္။ အေဖ့ရဲ႕ ႏြမ္း ဖတ္ဖတ္ ပါးလွပ္လွပ္ ခ်ည္ယူနီေဖာင္းကို ၾကင္နာတဲ့မ်က္လံုးနဲ႔ ေဝဖန္ပိုင္းျခားၿပီး အဲဒီအဝတ္အစားနဲ႔ အလုပ္ျဖစ္မွာ မဟုတ္ဘူးလို႔ ဆံုးျဖတ္ခဲ့ပါတယ္။ ပန္ဒစ္ႀကီးက အပ္ခ်ဳပ္ဆရာေတြကို ပံုစံက်က် ထူထူထဲထဲ သိုးေမႊးယူနီေဖာင္း ေလး-ငါးထည္ အျမန္ခ်ဳပ္ေပးဖို႔ စီစဥ္ခဲ့ပါတယ္။ အဂၤလန္ႏိုင္ငံဟာ အဲဒီတံုးက တသက္မွာမၾကံဳဖူးေအာင္ေအးတဲ့ ေဆာင္း ရာသီကိုေတြ႔ေနရတာ ၾကားရတဲ့အတြက္ ပန္ဒစ္ႀကီးက အေပၚဝတ္႐ံုအေႏြးထည္ႀကီး (ဂရိတ္ကုတ္) တထည္ကိုလည္း တေနရာကဆြဲေပးခဲ့ပါတယ္။ က်မအေဖရဲ႕ လူသိမ်ားတဲ့ဓာတ္ပံုတပံုမွာ သူ႔အတြက္အေတာ္ေလးႀကီးေနတဲ့ အဲဒီ ဂရိတ္ကုတ္ႀကီးထဲ ျမဳပ္ဝင္ေနတာကို ျပထားပါတယ္။
၁၉၆၀ မွာ က်မအေမ အိႏၵိယႏိုင္ငံဆိုင္ရာသံအမတ္ ခန္႔အပ္ခံရတဲ့အခါ ပန္ဒစ္ေန႐ူးက ရင္းရင္းႏွီးႏွီး ေႏြးေႏြး ေထြးေထြး ေစာင့္ေရွာက္ခဲ့ပါတယ္။ အမ်ားျပည္သူပြဲလမ္းသဘင္ေတြမွာဆိုရင္လည္း အေမ့ကိုတမင္ေရြးၿပီး ေနေကာင္း က်န္းမာလား ေမးေလ့ရွိခဲ့ပါတယ္။ ဒီလို လူသားဆန္တဲ့ေႏြးေထြးမႈအမူအရာမ်ဳိးေတြနဲ႔ ပန္ဒစ္ေန႐ူးဟာ လူမ်ဳိးမေရြး ဘာသာမေရြး ျပည္သူျပည္သားေတြရဲ႕ စိတ္ႏွလံုးကို ရယူႏိုင္ခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ သူ႔ရဲ႕ဒီမုိကေရစီ ယံုၾကည္ ခ်က္ ႏိုင္ငံတကာ့ဝါဒယံုၾကည္ခ်က္ေတြကို လက္မခံသူေတြကေတာင္ သူ႔ဉာဏ္ပညာနဲ႔ ႐ိုးေျဖာင့္မႈေၾကာင့္ ေလးစား သြားၾကပါတယ္။
ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံေရးစနစ္ဟာ က်မတို႔ရဲ႕ ေျခာက္ပစ္မကင္းကမၻာႀကီးကို ဖိစီးႏွိပ္စက္ေနတဲ့ ျပႆနာတပံုတေခါင္း အတြက္ အေကာင္းဆံုးေျဖရွင္းခ်က္ေတြ ေပးစြမ္းႏိုင္တယ္လို႔ ယံုၾကည္ၾကတဲ့ က်မတို႔အဖို႔ ပန္ဒစ္ေန႐ူးနဲ႔ အိႏၵိယႏိုင္ငံ တို႔ရဲ႕ေအာင္ျမင္မႈေတြက အင္မတန္႔ကို အားျဖစ္ေစပါတယ္။ ဒီအိႏၵိယတိုက္ငယ္ဟာ လူမ်ဳိးေတြ၊ ဘာသာစကားေတြနဲ႔ အယူဝါဒေတြ အမ်ားႀကီးရွိေနတဲ့တိုက္ငယ္ျဖစ္တယ္၊ ဒီႏိုင္ငံဟာ တုန္လႈပ္ေျခာက္ျခားစရာေကာင္းလွတဲ့ လူမ်ဳိးေရး-ဘာသာေရးအဓိက႐ုဏ္း၊ အစြန္းေရာက္ဝါဒနဲ႔ အၾကမ္းဖက္မႈေတြေၾကာင့္ အေနအထားေတြ ဖ႐ိုဖရဲျဖစ္သြားၿပီး လပိုင္း အတြင္းမွာ ကံၾကမၼာနဲ႔ခ်ိန္းဆိုခ်က္အတိုင္း ရင္ေကာ့ေခါင္းေမာ့ၿပီး ေရွ႕တက္လွမ္းသြားခဲ့တဲ့ ႏိုင္ငံျဖစ္တယ္၊ လူသားရဲ႕ ဝမ္းတြင္းပါဂုဏ္သိကၡာကို ေလးစားၿပီး လြတ္လပ္ဖို႔နဲ႔ ကိုယ့္ဖာသာကိုယ္အုပ္ခ်ဳပ္ဖို႔ ထိုက္တန္တဲ့သတၱဝါအျဖစ္ တန္ဖိုးထားတဲ့စနစ္က မထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္တဲ့ျပႆနာမရွိဘူး ဆိုတာကို ဒီ ကမၻာ့အႀကီးဆံုးဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံႀကီးက အေကာင္းဆံုးသက္ေသျပေနပါတယ္။ က်မတို႔ႏိုင္ငံလည္း မေဝးေတာ့တဲ့တေန႔မွာ ျပည္သူလူထုရဲ႕ဆႏၵသေဘာထား က ေရွ႕ေဆာင္လမ္းျပၿပီး ဓမၼ နဲ႔ အဘယ တို႔စိုးမိုးတဲ့ ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံ ျဖစ္လာလိမ့္မယ္လို႔ ျမန္မာျပည္သူအမ်ားတကာ့ အမ်ားစုႀကီးက ႏွစ္ႏွစ္ကာကာေမွ်ာ္လင့္ေနပါတယ္။
အိႏၵိယႏိုင္ငံနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံတို႔ဟာ နယ္ေျမခ်င္းစပ္ေန႐ံုမကပါဘူး။ ျမန္မာ့ယဥ္ေက်းမႈရဲ႕ ေက်ာ႐ိုးျဖစ္တဲ့ ဗုဒၶ ဘာသာဟာ အိႏၵိယေျမေပၚက ထြက္ေပၚလာတာျဖစ္ပါတယ္။ က်မတို႔ေခတ္ကာလရဲ႕ ဧရာမနည္းပညာတုိးတက္မႈ ေတြေၾကာင့္ ကမၻာႀကီးဟာ ပိုၿပီးေသးငယ္လာေပမဲ့ ပို႐ႈပ္ေထြးၿပီး အင္မတန္အႏၱရာယ္ႀကီးႏိုင္စရာ ျဖစ္လာပါတယ္။ ဒီလိုကမၻာႀကီးမွာ ဗုဒၶဝါဒကသင္ၾကားေပးတဲ့ ေမတၱာ၊ က႐ုဏာ၊ သည္းခံခြင့္လႊတ္မႈ နဲ႔ မိမိကိုယ္မိမိထိန္းခ်ဳပ္မႈတို႔ဟာ တန္ဖိုးရွိလွတဲ့ အရည္အေသြးေတြျဖစ္ပါတယ္။ လူမ်ဳိးအားလံုး လူအားလံုးကို ဘံုလူသားႏြယ္ျဖစ္မႈက စည္းေႏွာင္ထား တာကို အသိအမွတ္ျပဳဖို႔၊ တေယာက္ကိုတေယာက္ ပိုနားလည္ေစတဲ့ အရည္အေသြးေတြကို ေျမေတာင္ေျမႇာက္ေပးဖို႔ တခါမွမၾကံဳဖူးေအာင္ကို လိုအပ္ေနပါၿပီ။ သူတို႔ရဲ႕အေျမာ္အျမင္က်ယ္ေျပာမႈနဲ႔ တစိမ္းတရံစာႏွလံုးသားေတြကို သိမ္းက်ဳံးယူႏိုင္ခဲ့တဲ့ မဟတၱမဂႏၵီ နဲ႔ ပန္ဒစ္ေန႐ူးတို႔လို ႀကီးက်ယ္ျမင့္မားမႈ တခါမွမၾကံဳဖူးေအာင္ကို လိုအပ္ေနပါၿပီ။
ဒီကေန႔ အိႏၵိယႏိုင္ငံဟာ သူ႔ရဲ႕ႀကီးျမတ္တဲ့ေခါင္းေဆာင္ႀကီးေတြရဲ႕ အစဥ္အလာအတိုင္း ဆက္လက္ေလွ်ာက္ လွမ္းေနပါတယ္။ က်မရဲ႕ႏွလံုးသားနဲ႔ အင္မတန္႔ကိုရင္းႏွီးလွတဲ့ ဒီႏိုင္ငံကေန ႏိုင္ငံတကာ့နားလည္မႈဆိုင္ရာဆု လက္ခံ ယူဖို႔ ေရြးခ်ယ္ခံရတာဟာ တကယ့္ကိုဂုဏ္ယူစရာျဖစ္ပါတယ္။
သမတႀကီးနဲ႔ ေန႐ူးဆုေကာ္မတီဝင္မ်ားရွင့္၊ က်မရဲ႕တိုင္းျပည္၊ က်မရဲ႕ျပည္သူေတြနဲ႔ က်မကိုယ္တိုင္ကို ဂုဏ္ျပဳ တဲ့အတြက္ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။
(ေဒၚသန္းေအးက သမတႀကီး ေဒါက္တာရွန္ကာဒါယားရွားမ ထံမွ ေဒၚစုကိုယ္စား ဆုလက္ခံယူခဲ့သည္။)
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုျကည္၏ အေျခခံရပ္တည္ခ်က္
ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုျကည္က မိမိရဲ့ အေျခခံနိုင္ငံေရးရပ္တည္ခ်က္နဲ့ ဝါဒသေဘာ ထားကို ၂၀၀၉ ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလအတြင္းမွာ ျပင္ပသို့ အမွာစကားပါးလိုက္ရာမွာ ေအာက္ေဖာ္ျပပါ မိန့္ခြန္းသံုးခု အတိုင္း ျဖစ္တယ္လို့ ေျပာလိုက္ပါတယ္။ အဲဒီ မိန့္ခြန္း/ေဆာင္းပါးေတြကေတာ့ --
၁။ "လြတ္လပ္မႈကိုဘဲ က်မတို့လိုခ်င္တယ္" Parade မဂၢဇင္း၊ မတ္လ ၉ ရက္ ၂၀၀၃
၂။ "က်မတို့လြတ္လပ္မႈကိုျမွင့္တင္ဖို့ သင္တို့ရဲ့လြတ္လပ္မႈကိုအသံုးခ်ျကပါ" New York Times သတင္းစာ၊ ေဖေဖာ္ဝါရီ ၄ ရက္ ၁၉၉၇ (ဝါရွင္တန္ျမို့ေတာ္ အေမရိကန္တကၠသိုလ္ဂုဏ္ထူးေဆာင္ပါရဂူဘြဲ့လက္ခံမိန့္ခြန္း)
၃။ ေနရူးဆု လက္ခံမိန့္ခြန္း၊ နယူးေဒလီ၊ အိႏၵိယနိုင္ငံ၊ ၁၉၉၃
(၁)
လြတ္လပ္မႈကိုဘဲ က်မတို႔လိုခ်င္တယ္
ျမန္မာႏိုင္ငံတဝန္း ခရီးသြားလာရင္း က်မက လူေတြကို ဘာလို႔ဒီမိုကေရစီ လိုခ်င္တာလဲလို႔ ေမးၾကည့္မိပါတယ္။ မၾကာခဏဆိုသလို အၾကားရဆံုးအေျဖကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ က်မတို႔ လြတ္ေျမာက္ခ်င္လို႔ဆိုတာပါပဲ။ သူတို႔ အက်ယ္ ခ်ဲ့ျပီးမေျပာရဘဲ သူတို႔ဘာေျပာတယ္ဆိုတာ က်မနားလည္ပါတယ္။ သူတို႔ရဲ့ကံၾကမၼာကို သူတို႔ကုိယ္တိုင္ ပံုေဖာ္ ဆံုးျဖတ္ခြင့္မရွိဘဲ ဖိႏွိပ္ခံေနရတာကေန လြတ္ေျမာက္ခ်င္ၾကပါတယ္။ လက္နက္အင္အားေပၚအေျချပုတဲ့ အမိန္႔ေတြနဲ႔ ထင္ရာစုိင္းမႈေတြေအာက္ ေရာက္ေနရတဲ့၊ သူတို႔ရဲ့ နိစၥဓူဝျကံုေတြ႔ေနရတဲ့ အျဖစ္ေတြကို မလိုခ်င္ၾကေတာ့ပါဘူး။
လူငယ္ေတြကို က်မက လြတ္လပ္ျခင္းဆိုတာဘာလဲလို႔ ေမးၾကည့္တဲ့အခါ သူတို႔က သူတို႔စိတ္ထဲရွိတာေတြကို ရွိတဲ့အတိုင္း ရင္ဖြင့္ေျပာျပခ်င္တာလို႔ဆိုပါတယ္။ သူတို႔အသိဉာဏ္ပညာစိန္ေခၚမႈကို ျဖည့္ဆည္းမေပးႏိုင္တဲ့ ပညာ ေရးစနစ္အေပၚ မေက်နပ္ခ်က္ေတြကို သူတို႔ ထုတ္ေဖာ္ေျပာလိုၾကပါတယ္။ ေဝဖန္၊ ေဆြးေႏြး၊ ျငင္းခံုႏိုင္သူေတြျဖစ္ျပီး စုရံုး၊ သီဆို၊ ေအာ္ဟစ္၊ ၾသဘာေပးႏိုင္ဖို႔ ေထာင္ေသာင္းသိန္းမကစုေဝးႏိုင္သူေတြ ျဖစ္လိုၾကပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံက လူငယ္ေတြဟာ က်ယ္ျပန္႔လြန္းတဲ့ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ေတြနဲ႔ အံမခန္းမႈေတြျပည့္ေနတဲ့ လူငယ္ဘဝရဲ့ ႏိုးၾကားတက္ျကြတဲ့ အရြယ္ေတြကို အျပည့္အဝပိုင္ဆိုင္ခ်င္တယ္။ မေရရာမႈေတြ၊ ျကီးက်ယ္မႈေတြနဲ႔ စိတ္ကူးယဥ္မႈေတြ၊ ေတာက္ပခမ္းနား မႈနဲ႔ ဖီလာဆန္႔က်င္မႈေတြ ၾကမ္းတမ္းခက္ထန္မႈနဲ႔သိမ္ေမြ႔မႈေတြ တန္းစီျပည့္ေနတဲ့ လူငယ္ဘာဝကို အျပည့္အဝရယူလို ၾကပါတယ္။
ျမန္မာအမ်ိဳးသမီးေတြအေနနဲ႔ေရာ ဘာေတြအလိုရွိပါသလဲ။ ကုန္ေစ်းႏႈန္းျကီးျမင့္မႈရဲ့ ဖိစီးမႈဒဏ္ေၾကာင့္ အား ဆုတ္ျငီးေငြ႔ေလာက္ေအာင္ အိမ္မႈထိန္းသိမ္းေနရတဲ့ဘဝက လြတ္ေျမာက္ခ်င္ၾကပါတယ္။ လြတ္လပ္စြာေတြးေတာ ၾကံဆမိလို႔ ခင္ပြန္းျဖစ္သူ အျပစ္ေပးအေရးယူခံရမလား ဒါမွမဟုတ္ ကေလးေတြမ်ား ဘဝရဲ့အခြင့္အလမ္းေတြ ဆံုးပါး သြားမလားဆိုတဲ့ စိုးရိမ္ေၾကာင့္ၾကမႈေတြက ကင္းလြတ္ခ်င္ၾကပါတယ္။ မိသားစုကို ေထာက္ပံ့ႏိုင္ေအာင္ ခႏၶာကုိယ္ ရင္းေနရတဲ့ဘဝက လြတ္ေျမာက္ဖို႔ ေတာင့္တေနၾကတဲ့အမ်ိဳးသမီးေတြလည္း ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား (အမ်ားျကီးကို) ရွိပါ တယ္။
က်မ ေတြ႔ဆံုခဲ့တဲ့ လယ္သမားယာသမားေတြဆိုရင္ သူတို႔ဆႏၵအတိုင္း စိုက္ပ်ိဳးထြန္ယက္ခ်င္ၾကတယ္။ မေတာ္ မတရားေစ်းႏိွမ္ခံရျပီး အစိုးရကို မေရာင္းမေနရ ျခိမ္းေျခာက္ခံရတာမ်ိဳးေတြက ကင္းလြတ္ျပီး သူတို႔ထြက္ကုန္ေတြကို ကုိယ့္ဆႏၵနဲ႔ကိုယ္ ေစ်းကြက္တင္ေရာင္းခ်လိုၾကပါတယ္။ သူတို႔ဟာ နိစၥဓူဝ ေျမနဲ႔ဖက္ျပိီး ဘဝကို ရုန္းကန္ရပ္တည္သူ ေတြပါ။ ဒီလိုၾကမ္းတမ္းတဲ့ဘဝေတြအေပၚမွာ က်ိဳးေၾကာင္းမဆီေလ်ာ္တဲ့အမိန္႔ေတြနဲ႔ နားလည္ရခက္တဲ့ အာဏာပိုင္ ေတြေၾကာင့္ ေနာက္ထပ္ဝန္ထုပ္ဝန္ပိုး မလိုခ်င္ၾကေတာ့ပါဘူး။
ဒါနဲ႔ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္အဖြဲ႔ဝင္ က်မတို႔ေရာ လို႔ေမးစရာရွိပါတယ္။ ဘာလို႔ က်မတို႔တေတြ တိုင္းျပည္ လြတ္ေျမာက္ဖို႔ ခက္ခက္ခဲခဲလုပ္ကုိင္ေနပါသလဲ။ ဒီလိုလုပ္ကိုင္ေနတာဟာ ဒီမိုကေရစီအေပၚ မေရမရာနဲ႔ အေကာင္း ျမင္ေမွ်ာ္လင့္ျပီး ထင္ရာလုပ္ကိုင္ေနတာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒီမိုကေရစီဆိုတာ သူရဲ့ေတာက္ပမႈကို ၾကာရွည္ထိန္းႏိုင္ ေအာင္ အျမဲတေစအေရာင္တင္ေပးရတဲ့ ရတနာတပါးျဖစ္တယ္ဆိုတာ က်မတို႔သိပါတယ္။ ပ်က္စီးဆံုးရႈံးတာ၊ အခိုးခံရ တာေတြမျဖစ္ေအာင္ ကာကြယ္ဖို႔ ဒီမိုကေရစီကို မ်က္ျခည္မျပတ္ ေစာင့္ၾကပ္ၾကည့္ရႈေနရပါလိမ့္မယ္။
လြတ္လပ္တဲ့ျမန္မာျပည္ကသာ လူ႔ဂုဏ္သိကၡာကို တန္ဖိုးထားေလးစားတဲ့ႏိုင္ငံ တည္ေထာင္ႏိုင္မွာမို႔ လြတ္ ေျမာက္ေရးအတြက္ကို က်မတို႔တေတြ ပင္ပင္ပန္းပန္ျကိုးစားေနၾကတာျဖစ္ပါတယ္။
တိုင္းျပည္တဝွန္းလွည့္လည္သြားတဲ့အခါ လူေတြက က်မ ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္နဲ႔ ေနရတဲ့အခ်ိန္ေတြ၊ ပထမ အျကိမ္ ေျခာက္ႏွစ္နဲ႔ ဒုတိယအျကိမ္ ဆယ့္ကိုးလေနရတာမွာ ဘယ္လိုခံစားရသလဲလို႔ ေမးၾကပါတယ္။ မိသားစု မိတ္ေဆြအေပါင္းအသင္းေတြနဲ႔ ခြဲခြာျပီး က်မဘယ္လိုေနခဲ့သလဲေပါ့။ ဒီအာဏာရွင္ႏိုင္ငံမွာ ယံုၾကည္ခ်က္အတြက္ အက်ဥ္းခ်ခံရသူကသာ အမွန္တကယ္လြတ္လပ္သူျဖစ္ေနတာ ဂြက်လွတယ္လို႔ က်မျပာခ်င္ပါတယ္။ မွန္ပါတယ္။ က်မတို႔ဟာ က်မတို႔ရဲ့သာမန္ဘဝလြတ္လပ္ခြင့္ေတြကို ေပးဆပ္ထားရတယ္။ ဒါေပမဲ့ လူသားဘဝရဲ့ တန္ဖိုးအရွိဆံုး ျဖစ္တဲ့ ယံုၾကည္ခ်က္အမွန္တရားအေပၚ က်မတို႔ ၾကံ့ၾကံ့ခံရပ္ေနခဲ့ၾကပါတယ္။
ဒီမွာ ျပည္သူလူထုအတြက္ က်မ အလိုခ်င္ဆံုးကေတာ့ စစ္မွန္တဲ့လြတ္လပ္ခြင့္ေအာက္မွာ လံုလံုျခုံျခံုေနရဖို့နဲ့ စစ္မွန္တဲ့လံုျခံုမႈေအာက္မွာ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ေနႏိုင္ဖို႔ပါပဲ။ ေၾကာက္ရြံ႔မႈရဲ့ ႏံုးခ်ည့္ေသးသိမ္ေစတဲ့ အေႏွာင္အဖြဲ႔ေတြ ကိုဖယ္ရွားျပီး ျမန္မာျပည္သူေတြဟာ လြတ္လပ္တဲ့လူသားေတြအျဖစ္ ေခါင္းေမာ့ဂုဏ္ယူႏိုင္သူေတြ ျဖစ္လာမွာကို က်မ ေတြ႔ျမင္လိုပါတယ္။ က်မတို႔အားလံုးအတြက္ ပိုျပီးေပ်ာ္ဖို႔ေကာင္းတဲ့၊ လံုျခံုမႈလည္းပိုရွိတဲ့ လူ႔ေဘာင္ဘဝ တည္ ေဆာက္ဖို႔ စည္းစည္းလံုးလံုး ေပ်ာ္ေပ်ာ္ရႊင္ရႊင္ ျကိုးပမ္းၾကတာကို က်မေတြ႔ျမင္လိုပါတယ္။
အထူးသျဖင့္ လူငယ္ေတြဟာ ကုိယ့္ကုိယ္ကိုယံုၾကည္မႈအျပည့္နဲ႔ အနာဂတ္ကိုတက္လွမ္းျပီး တန္ဖိုးရွိတဲ့ စိတ္ဓာတ္ေတြ ျမင့္ျမင့္မားမားနဲ့ စိန္ေခၚမႈအားလံုးကိုရင္ဆိုင္တာ က်မေတြ႔ျမင္လိုပါတယ္။ "ဒီတိုင္းျပည္ဟာ ဒီေျမကို ခ်စ္သူ၊ ဒီေျမမွာေန၊ ဒီေျမမွာေသခဲ့သူအားလံုးအတြက္ ထိုက္တန္တဲ့တိုင္းျပည္အျဖစ္ ဘိုးဘြားအေမြအႏွစ္အတြက္ ဂုဏ္ယူရျပီ" လို႔လည္း က်မေျပာျပခ်င္ပါတယ္။ ဒါေတြဟာ စိတ္ကူးယဥ္အိပ္မက္ေတြမဟုတ္ပါဘူး။ ဒါေတြဟာ ျပည္သူ လူထုရဲ့ဆႏၵသာ ေနာက္ဆံုးမွာေအာင္ပြဲမုခ်ရရမယ္ ဆိုတဲ့ခိုင္မာတဲ့ယံုၾကည္မႈနဲ႔ က်မတို႔အားလံုး ႏွစ္နဲ႔ခ်ီျကိုးပမ္း လုပ္ေဆာင္ေနတာေတြရဲ့ ပကတိဦးတည္ရာပဲျဖစ္ပါတယ္။
(ဝါရွင္တန္ပို႔စ္ သတင္းစာႏွင့္တြဲထြက္သည့္ ၂၀၀၃ ခုႏွစ္ မတ္လ ၉ ရက္ေန႔ထုတ္ Parade သတင္းစံုမဂၢဇင္းတြင္ ျမန္မာ့ဒီမုိကေရစီေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ေရးသားသည့္ All We Want is Our Freedom ေဆာင္းပါးကို ထိုက္သူႏုိင္ ဘာသာျပန္ဆိုတင္ျပထားသည္။)
(၂)
က်မတို့လြတ္လပ္မႈကို ျမွင့္တင္ဖို့ သင္တို့ရဲ့လြတ္လပ္မႈကိုအသံုးခ်ျကပါ
က်မတို့ ျမန္မာနိုင္ငံမွာ ဒီမိုကေရစီအေရးျကိုးပမ္းေဆာင္ရြက္ေနသူေတြဟာ ဖိႏိွပ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္မႈမ်ားလြန္းတဲ့ လူ႕အဖြဲ့ အစည္းမွာ သူ့ကၽြန္အျဖစ္ ေအးေအးေဆးေဆးေနမယ့္အစား အေျခခံလူ့အခြင့္အေရးအတြက္ ရပ္တည္တိုက္ပြဲဝင္ဖို့ ကိုယ့္ဘဝကိုယ္ ေရြးခ်ယ္ျကပါတယ္။ က်မတို႔ရဲ့ ေတာ္လွန္ေရးဟာ တရားမွ်တမႈနဲ့ စာနာ နားလည္မႈအေပၚ အရင္းခံ တဲ့ ယံုၾကည္မႈ ရိွမွသာလွ်င္ ျဖစ္မယ့္္ အၾကမ္းမဖက္လႈပ္ရွားမႈတရပ္သာျဖစ္ပါတယ္။
လူဆိုတာ မိမိေကာင္းစားေရးကိုသာအဓိကထားတဲ့ စီးပြားေရးအက်ိဳးအျမတ္ကိုသာ ေရွးရႈတတ္သူ သတၱဝါသာ ျဖစ္တယ္လို႔ တခ်ိဳ႕က ဆိုေကာင္းဆိုပါလိမ့္မယ္။ ဒါေပမယ့္ မိမိယံုၾကည္ခ်က္နဲ့ စိတ္ဓာတ္ခြန္အားေတြကို စြဲကိုင္ၿပီး ျပင္းထန္လွတဲ့ အျပစ္ေပးအေရးယူမႈေတြကို ရဲရဲဝံ့ဝံ့ရင္ဆိုင္ဖို့ ျပင္ဆင္ထားတဲ့ အမ်ိဳးသား၊ အမ်ုိးသမီးေတြလည္း ဒုနဲ့ ေဒး ရိွေသးတယ္ဆိုတာကိုျကည့္ယင္ အဲဒီအဆိုဟာ ေသးသိမ္က်ဥ္းေျမာင္းလွတယ္ဆိုတာ သိပါလိမ့္မယ္။ ဒီလိုအမ်ိဳး ေကာင္းသမီး၊ အမ်ုိးေကာင္းသားေတြ က်မတို႔ႏိုင္ငံမွာ ေျမာက္မ်ားစြာရိွေနေသးတာေျကာင့္ က်မလြန္စြာ အားတက္မိ ပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ေက်ာင္းသား၊ ေက်ာင္းသူေတြရဲ့ တက္တက္ျကြျကြပါ၀င္လႈပ္ရွားမႈေတြေျကာင့္ ေတာ္လွန္ေျပာင္း လဲမႈေတြ ေပၚေပါက္လာတတ္တ့ဲ ႏိုင္ငံေရးယဥ္ေက်းမႈတရပ္ရွိတယ္လို့ အမ်ားကလက္ခံထားၾကပါတယ္။ ရန္ကုန္ တကၠသိုလ္ကေန သူတို႔ရဲ့နိုင္ငံေရးဘဝကို အစျပုခဲ့တဲ့ က်မအေဖ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း အပါအဝင္ ငယ္ရြယ္နုနယ္တ့ဲ ေခါင္းေဆာင္မ်ားေၾကာင့္ က်မတို႔ႏိုင္ငံရဲ႕ လြတ္လပ္ေရးျကိုးပမ္းလႈပ္ရွားမႈဟာ ေအာင္ပြဲခံခဲ့ရပါတယ္။
ဒီလို ထူးထူးျခားျခား ရဲရင့္တက္ျကြတဲ့ ဆန္႕က်င္အာခံလိုစိတ္ေတြနဲ့ ၾသဇာတိကၠမျကီးမားလွတ့ဲ အတိုက္အခံ အဖြဲ့အစည္းမ်ုိးကို ဘယ္လိုအာဏာရွင္အစိုးရမဆို ပစ္မွတ္ထားေခ်မႈန္းမွာ အေသအခ်ာပါဘဲ။ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္ကတည္း က အာဏာရလာတ့ဲ ျမန္မာစစ္အစိုးရကေတာ့ အာဏာရျပီးသိတ္မျကာခင္ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ ေက်ာင္းသားသမဂၢ အေဆာက္အဦးကို ဖ်က္ဆီးခဲဲ့တဲ့အျပင္ ေက်ာင္းသားေတြ အသင္းအပင္းဖြဲ့စည္းခြင့္ကိုပါ တရားမ၀င္ေၾကာင္း ဆံုးျဖတ္ ခဲ့ပါတယ္။
၁၉၈၈ ခုႏွစ္မွာေတာ့ အရပ္သားအေရၿခံဳထားတ့ဲ စစ္အစိုးရတပိုင္း ျမန္မာ့ဆိုရွယ္လစ္လမ္းစဥ္ပါတီရဲ႕ အုပ္ခ်ုပ္မႈ ကို ျမန္မာျပည္သူေတြ ဆန္႕က်င္အာခံခဲ့ပါေတာ့တယ္။ တတိုင္းတျပည္လံုးမွာျဖစ္ပြားေနတဲ့ ဆႏၵျပပြဲေတြကို ထိပ္ဆံုးကေန ဦးေဆာင္ေနတဲ့သူေတြကေတာ့ ေက်ာင္းသား ေက်ာင္းသူေတြျဖစ္ျပီး သူတို႔ရဲ႕ အဓိကေတာင္းဆိုခ်က္ ေတြထဲက တခုကေတာ့ ေက်ာင္းသားသမဂၢဖြဲ့စည္းခြင့္ဘဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီအတြက္ စစ္အာဏာရွင္ေတြတံု့ျပန္လိုက္တဲ့အေျဖကေတာ့ သူတို့ကို ပစ္သတ္လိုက္ျကတာပါဘဲ။ ရွစ္ႏွစ္ေက်ာ္ ျကာလာတ့ဲအထိ ျမန္မာျပည္ကေက်ာင္းသား ေက်ာင္းသူေတြဟာ မိမိတို့အက်ုိးျဖည့္ဆီးေပးျပီး မိမိတို့ အမွန္တကယ္ လိုခ်င္ေတာင့္တလွတဲ့ ေက်ာင္းသားအဖြဲ့အစည္းမ်ုိးကို မတည္ေထာင္ႏိုင္ေသးပါဘူး။
အခု သိပ္မၾကာလွေသးတဲ့ ဒီဇင္ဘာလကေတာင္မွ ေက်ာင္းသားသမဂၢဖြဲ႕စည္းေရးကိုေတာင္းဆိုတဲ့ ေက်ာင္းသား ဆႏၵျပပြဲတရပ္ ေပၚေပါက္ခဲ့ျပီး အဲဒီဆႏၵျပပဲြေတာင္းဆိုခ်က္ေတြ လ်စ္လ်ူရႈခံခဲ့ရပါတယ္။ အဲဒီဆႏၵျပပဲြမွာ ပါ၀င္သူေတြ ကို အင္အားသံုးျဖိဳခြဲဲခဲ့ျပီး က်မရဲ့ပါတီျဖစ္တ့ဲ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ့ခ်ုပ္က လူငယ္ပါတီဝင္ေတြကို အဆိုပါဆႏၵျပပြဲ စီစဥ္ရာမွာ ပါဝင္တယ္ဆိုတဲ့စြပ္စြဲခ်က္နဲ႕ ဖမ္းခဲ့ပါတယ္။ က်မကိုလည္း ေက်ာင္းသားေတြနဲ ့ ေတြ့ဆံုေဆြးေႏြးခဲ့တယ္ ဆိုၿပီး စြပ္စဲြခဲ့ပါေသးတယ္။
ႏိုင္ငံေရးသမားေတြနဲ့ ေက်ာင္းသားေတြ ေတြဆံုေဆြးေႏြးတာဟာ အစိုးရကို ပုန္ကန္ျခားနားတယ္လို့ အမွန္ တကယ္သာ ယူဆေနမယ္ဆိုယင္ က်မတို႔ႏိုင္ငံမွာ ဝမ္းနည္းစိတ္မေကာင္းစရာေတြ ထပ္ျပီးေပါ္ေပါက္လာေတာ့မွာ ျဖစ္ ပါတယ္။ က်မပါတီဟာ ေက်ာင္းသားေတြရဲ့ေမွ်ာ္မွန္းခ်က္ေတြကို စာနာေထာက္ခံေျကာင္း ဘယ္တံုးကမွာ လွ်ုိ့ဝွက္ မထားခဲ့ပါဘူး။ က်မတို့ဟာ မတူညီတဲ့မ်ုိးဆက္ေတြအျကား နီးစပ္ေအာင္ ျကိုးပမ္းေနျပီး ဒီလုိျကိုးပမ္းျခင္းအားျဖင့္ က်မတုိ့ရဲ့ရည္ရြယ္ခ်က္ေတြနဲ့ အားထုတ္မႈေတြ ဆက္လက္ရွင္သန္တည္တန့္ၿပီး က်မတို့တုိင္းျပည္ရဲ့ အေသြးအသား ထဲ ေပါင္းစည္းယွက္ႏြယ္သြားေအာင္ ျဖစ္ပါတယ္။
က်မတို႔ဟာ ကိုယ့္ထက္အဆမတန္သာလြန္တဲ့အင္အားေတြကို အံတုယင္း၊ စစ္အာဏာနဲ႕ အစိုးရဗ်ဴရိုကရက္ ယႏၱရား ေပါင္းစည္းထားတ့ဲအားကို ဆန္႕က်င္အာခံယင္း တခါတေလမွာ သံသယေတြ ဝင္လာတတ္ပါတယ္။ ဘယ္လို သံသယမ်ုိးလဲဆိုေတာ့ လက္ရိွအမိန့္အာဏာေတြဟာ အျမဲတမ္းမပ်က္မသုဥ္း တည္ရိွမယ့္အရာေတြဘဲလုိ့ ယံုျကည္ ေနသူေတြရဲ႕ သံသယေတြပါဘဲ။ လက္ရိွအေျခအေနကိုဘဲ လက္ခံလိုက္တာဟာ အသင့္ေလွ်ာ္ဆံုးျဖစ္မယ္လို႔ နားလည္ယံုျကည္ထားသူေတြ အမ်ားျကီးရွိေနတာ အံ့ၾသစရာပါဘဲ။
က်မတို႔ဟာ ေျပာင္းလဲဖို႔လိုတ့ဲကိစၥေတြကို ေျပာင္းလဲဖို႔စြမ္းအားအေပၚ ယံုျကည္မႈရွိေပမဲ့ အာဏာရွင္စနစ္ကေန လစ္ဘရယ္ဒီမိုကေရစီကို ကူးေျပာင္းဖို့သြားတဲ့ ခရီးလမ္းဟာ လြယ္လိမ့္မယ္၊ ဒါမွမဟုတ္ ဒီမိုကေရစီအစိုးရလက္ထက္ မွာ က်မတို႔ရဲ့ျပႆနာေတြအားလံုး ေျပေပ်ာက္သြားလိမ့္မယ္လို့ ဘယ္တုန္းကမွ ထင္ေယာင္မွားခဲ့တာမ်ုိး မရိွပါဘူး။ ေရွ႕မွာ က်မတို႔အတြက္ ႀကီးမားလွတဲ့စိန္ေခၚမႈေတြ ေစာင့္ေနတယ္ဆိုတာ က်မတို႔သိသလို တည္ၿငိမ္တဲ့ ဒီမိုကေရစီ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းတရပ္တည္ေထာင္ဖို႔အတြက္ က်မတို႔ရဲ႕လႈပ္ရွားရုန္းကန္မႈဟာ က်မတို႔ရဲ႕ ဘဝသက္တမ္းမက ၾကာျမင့္ ေကာင္း ၾကာျမင့္လိမ့္မယ္ဆိုတာ ႀကိဳတင္မွန္းဆထားပါတယ္။
ဒါေပမဲ့ ဒီလို လႈပ္ရွားရုန္းကန္ရာမွာ က်မတို႔ဟာ အထီးက်န္မဟုတ္ဘူးဆိုတာ နားလည္ပါတယ္။ လြတ္လပ္မႈနဲ့ တရားမွ်တမႈ ရွာေဖြရာမွာ က်မတို႔ကိုဂရုဏာသက္သူေတြ ကမၻာနဲ့အဝွန္း ရွိေနပါတယ္။ လူမ်ုိး၊ ဘာသာ၊ အသား အေရာင္မေရြး ေနရာတိုင္းက ခံစားေတြးေတာတတ္တဲ့ လူသားေတြအေနနဲ့ အဓိပၸာယ္ရိွတ့ဲျဖစ္တည္မႈကို လိုလား ေတာင့္တတာဟာ ရုပ္ဝတၳဳပစၥည္းတပ္မက္မႈသက္သက္ထက္ အဆေပါင္းမ်ားစြြာသာလြန္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရးအခြင့္ အေရးေတြ အျပည့္အဝရွိတ့ဲလူ႔အဖြဲ႕အစည္းမွာ ေနထိုင္ခြင့္ရေနတဲ့ ကံေကာင္းလွသူေတြအေနနဲ႕ ဆင္းရဲဒုကၡေတြ ျပည့္ႏွက္ေနတဲ့ က်မတို႔ကမၻာျကီးရဲ့ အျခားေနရာေတြက ကံမေကာင္းအေၾကာင္းမလွသူေတြကိုကူညီဖို႔ အင္မတန္ လိုအပ္လွပါတယ္။
က်မတို့လႈပ္ရွားရုန္းကန္မႈရဲ့ တစိတ္တပိုင္းကေတာ့ ႏိုင္ငံတကာအသိုင္းအဝိုင္းအေနနဲ႕ က်မတို့ ဆင္းရဲမဲြေတေန ရတာဟာ လံုေလာက္တဲ့ရင္းျမစ္နဲ့ ရင္းႏွီးျမႇုပ္ႏွံမႈေတြ ရွားပါးလြန္းလို႔မဟုတ္ဘဲ အုပ္ခ်ဳပ္မႈေကာင္းေကာင္း ေပၚထြန္းေစ တဲ့ အေျခခံအေဆာက္အအံုေတြနဲ့ အေလ့အက်င့္ေတြ နည္းပါးလြန္းလို႔သာျဖစ္တယ္ ဆိုတာကို သိျမင္နားလည္ေစျခင္း ပါဘဲ။
ဖိႏိွပ္လြန္းတဲ့အစိုးရေတြနဲ႕ ဆက္ဆံဖို့ ေနာက္တြြန့္စိုးရြံ့ျခင္းမရိွတဲ့ ႏိုင္ငံစံုစီးပြားေရးလုပ္ငန္းျကီးေတြ အမ်ားအျပား ရိွေနပါတယ္။ သူတို႔အေနနဲ႕ ျမန္မာ့စီးပြားေရးမွာ ပါဝင္ပတ္သက္ဖို့ လာေရာက္ရတာဟာ ဒီမိုကေရစီလုပ္ငန္းစဥ္ကို အကူအညီျဖစ္ေစဖို႔သာျဖစ္တယ္လို႔ အေၾကာင္းျပေလ့ရိွပါတယ္။
ဒါေပမဲ့ ႏိုင္ငံေရးအာဏာနဲ႕ စီးပြားေရးကို လက္ဝါးျကီးအုပ္၊ ခ်မ္းသာျပီးသားလူတစုကိုသာ ပိုမိုခ်မ္းသာေစတဲ့ ရင္းႏွီးျမွုပ္ႏွံမႈေတြဟာ ဒီမိုကေရစီစနစ္အတြက္ အေျခခံအုတ္ျမစ္ေတြျဖစ္တဲ့ လြတ္လပ္မႈနဲ႕ တရားမွ်တမႈကို ေဖာ္ ေဆာင္ေပးနိုင္မွာ မဟုတ္ပါဘူး။
ဒါေျကာင့္ အေတြးအေခၚလြတ္လပ္မႈနဲ႕ လူသားဆန္တဲ့စိတ္ကူးစံေတြကို ျမႇင့္တင္ေပးႏိုင္မယ့္ စြမ္းအားျဖန့္က်က္ဖုိ့ စိတ္ဝင္စားသူ ဘယ္သူမဆို ျမန္မာစစ္အစိုးရနဲ့ စီးပြားေရးလုပ္ေဆာင္ေနတဲ့ ကုမၸဏီေတြကို ျပတ္ျပတ္သားသား ဆန္႔က်င္ရပ္တည္သြားပါလို့ တိုက္တြန္းခ်င္ပါတယ္။ ေက်းဇူးျပု၍ က်မတို့ရဲ့လြတ္လပ္မႈကို ျမွင့္တင္ဖို့ ရွင္တို့ ရဲ့လြတ္လပ္မႈကို အသံုးခ်ေပးပါလို့ ေတာင္းပန္ပါရေစ။
(ဝါရွင္တန္ျမို့ေတာ္ အေမရိကန္တကၠသိုလ္ ဂုဏ္ထူးေဆာင္ပါရဂူဘြဲ့လက္ခံမိန့္ခြန္းကုိ အေျခခံသည့္ New York Times ႏွင့္ International Herald Tribune သတင္းစာေဆာင္းပါး၊ ေဖေဖာ္ဝါရီ ၄ ရက္ ၁၉၉၇)
(၃)
ဂ်ာဝါဟာလားလ္ေန႐ူး ဆုခ်ီးျမႇင့္ပြဲသို႔ ေပးပို႔သည့္
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ ဆုလက္ခံမိန္႔ခြန္း
နယူးေဒလီ၊ အိႏၵိယႏိုင္ငံ၊ ၁၉၉၃
သမတႀကီး၊ ဒုသမတႀကီး၊ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္၊ ေန႐ူးဆုေကာ္မတီဝင္မ်ား၊ သံတမန္မ်ား၊ ဂုဏ္သေရရွိဧည့္သည္ေတာ္မ်ားႏွင့္ မိတ္ေဆြမ်ားရွင့္
ဒီဆုေပးပြဲ အခါသမယဟာ ခံစားခ်က္အမ်ဳိးမ်ဳိးကို ေပၚေပါက္ေစပါတယ္။ က်မကို အိႏၵိယႏိုင္ငံက လူေပါင္း မ်ားစြာနဲ႔ သံေယာဇဥ္တြယ္မိေစတဲ့၊ အားေကာင္းတဲ့ ခ်စ္ၾကည္ရင္းႏွီးမႈေႏွာင္ႀကိဳးေတြ ဘံုႏိုင္ငံေရးစိတ္ကူးစံေတြရွိပါ တယ္။ က်မဘဝမွာ အိႏၵိယႏိုင္ငံအေၾကာင္း၊ "ပန္ဒစ္ႀကီး" လို႔ က်မတို႔မိသားစုကအျမဲေခၚတဲ့ ပန္ဒစ္ေန႐ူးအေၾကာင္း ရင္းႏွီးကၽြမ္းဝင္ မျဖစ္ခဲ့တဲ့အခ်ိန္ကာလဆိုတာ မရွိခဲ့ပါဘူး။ သူ႔ကိုအမွတ္တရနဲ႔ထူေထာင္ထားတဲ့ ႏိုင္ငံတကာနားလည္ မႈဆုတံဆိပ္ ခ်ီးျမႇင့္ခံရတာဟာ က်မအတြက္ ဂုဏ္ယူဝမ္းသာစရာျဖစ္ပါတယ္။
တဖက္ကၾကည့္ရင္ ဒီဆုကို က်မ လူတဦးခ်င္းအေနနဲ႔ရတာမဟုတ္ဘဲ ျမန္မာႏိုင္ငံဒီမိုကေရစီလႈပ္ရွားမႈရဲ႕ ကိုယ္စားလွယ္တေယာက္အျဖစ္ ရတာကို ေကာင္းေကာင္းသေဘာေပါက္ပါတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ က်မမွာ လူသားပီသ တဲ့ ေမတၱာက႐ုဏာစိတ္နဲ႔ ေက်းဇူးတင္ဝမ္းေျမာက္စိတ္ ျပည့္လွ်မ္းသြားမိပါတယ္။ ကမၻာတလႊားမွာ လူ႔ဂုဏ္သိကၡာ တိုးတက္ျမင့္မားေရးအတြက္ ထူးထူးခၽြန္ခၽြန္အက်ဳိးေဆာင္ခဲ့သူေတြကို ခ်ီးျမႇင့္တဲ့ ဘြဲ႔ထူးဂုဏ္ထူးေတြလက္ခံဖို႔ က်မ အေရြးခ်ယ္ခံရတိုင္း အဲသလိုစိတ္မ်ဳိး ျဖစ္ေပၚတတ္ပါတယ္။ က်မရဲ႕တိုင္းျပည္မွာေတာ့ ႏိုင္ငံတကာအသိအမွတ္ျပဳ ေစာင့္ေရွာက္မခံရဘဲ က်မတို႔ျပည္သူလူထုကို လံုျခံဳၿပီးသိကၡာရွိတဲ့ဘဝရပ္တည္မႈ အာမခံခ်က္ေပးမယ့္ အေျခခံမူေတြ ရပိုင္ခြင့္ေတြရဖို႔အတြက္ မိမိတို႔ရဲ႕ဘဝနဲ႔ မိမိတို႔ရဲ႕လြတ္လပ္မႈသာမက မိမိတို႔အသက္ေတြေတာင္ စြန္႔လႊတ္စြန္႔စားေနသူ အမ်ဳိးသား အမ်ဳိးသမီးေတြ အမ်ားႀကီးရွိေနပါတယ္။ ဒီသတၱိေျပာင္တဲ့ အမ်ဳိးသား အမ်ဳိးသမီးေတြရဲ႕တိုက္ပြဲကို မီးေမာင္းထိုးျပဖို႔ အခြင့္အလမ္းရတဲ့အတြက္ က်မေက်းဇူးတင္ပါတယ္။ လူသားႏြယ္တရပ္လံုးအတြင္းမွာ သူတို႔တေတြ ကိုယ္စား ႏိုင္ငံတကာနားလည္မႈဆိုင္ရာေန႐ူးအမွတ္တရဆု လက္ခံခြင့္ရတဲ့အတြက္လည္း က်မေက်းဇူးတင္ပါတယ္။
က်မဟာ လြတ္လပ္တဲ့ ဒီမိုကေရစီျမန္မာႏိုင္ငံ ေပၚထြန္းေရးအတြက္ အင္မတန္႔ကို စြန္႔လႊတ္စေတးခဲ့သူေတြကို ဦးၫြတ္ဂုဏ္ျပဳခ်င္တဲ့ဆႏၵ ျပင္းျပေနသလို အိႏၵိယႏိုင္ငံနဲ႔ က်မရဲ႕ေႏွာင္ႀကိဳးေတြကို တဖန္ျပန္ထူေထာင္ အေခ်ာကိုင္ဖို႔ လည္း ဆႏၵျပင္းျပေနတဲ့အတြက္ ဒီကေန႔ လူကိုယ္တိုင္လာေရာက္ၿပီး ဆုလက္ခံခ်င္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အေျခအေန မေပးလို႔ မျဖစ္ႏိုင္တဲ့အတြက္ က်မရဲ႕ကိုယ္စားအျဖစ္ အင္မတန္ခ်စ္ခင္တဲ့ မိသားစုမိတ္ေဆြလည္းျဖစ္၊ "ဂုဏ္ထူး ေဆာင္" ေဒၚေလးလည္းျဖစ္သူကို ထိုက္ထိုက္တန္တန္ေရြးခ်ယ္ခဲ့ပါတယ္။ သူမဟာ ကုလသမဂၢအတြင္းေရးမႉး႐ံုးရဲ႕ ပထမဆံုးျမန္မာလူမ်ဳိး ႐ံုးအဖြဲ႔ဝင္ျဖစ္ၿပီး ႏိုင္ငံတကာနားလည္ေရးအတြက္ ထက္ထက္သန္သန္ေဆာ္ၾသခဲ့ လက္ေတြ႔ က်င့္သံုးခဲ့သူျဖစ္ပါတယ္။ သူမဟာ က်မကိုယ္စား ဆုခ်ီးျမႇင့္ပြဲနဲ႔ထိုက္သင့္တဲ့ ဂုဏ္ၾကက္သေရအျပည့္နဲ႔ ဆု လက္ခံမယ္ ဆိုတာ က်မယံုၾကည္ပါတယ္။
ႏိုင္ငံတကာနားလည္မႈရွိေရးအတြက္ ပန္ဒစ္ေန႐ူးရဲ႕ အက်ဳိးျပဳခ်က္ေတြက သူ႔ဘဝတသက္တာအတြင္း ကမၻာ့ ဇာတ္ခံုေပၚမွာ သူပါဝင္ကျပခဲ့တဲ့အခန္းထက္ ေက်ာ္လြန္ၿပီး ေထြျပားတဲ့ယဥ္ေက်းမႈဓေလ့ေတြၾကား၊ အမ်ဳိးမ်ဳိးအဖံုဖံု ေသာ သေဘာတရားဝါဒေရးရာေတြၾကား ကြာဟခ်က္ကို က်ဥ္းေျမာင္းေလ်ာ့က်ေစခဲ့ပါတယ္။ ႐ုပ္ဝတၳဳစြမ္းပကား ပိုလို႔ ပိုလို႔တြင္က်ယ္လာတဲ့ကမၻာႀကီးမွာ တေလာကလံုးဆိုင္ရာ လူသားတန္ဖိုးစံေတြ ထူေထာင္ႏိုင္ဖို႔ တိုက္ပြဲဝင္႐ုန္းကန္ေန ၾကတဲ့ ျပည္သူလူအမ်ားကို ေန႐ူးဝိညာဥ္က အားေပးအက်ဳိးျပဳေနပါတယ္။
က်မအခ်ဳပ္အေႏွာင္ခံေနရတဲ့ ႏွစ္ကာလေတြအတြင္းမွာ မဟတၱမဂန္ဒီနဲ႔ ပန္ဒစ္ေန႐ူးတို႔ရဲ႕ စကားေတြ စာေတြ ဟာ အစဥ္တစိုက္ စိတ္ဓာတ္ျမႇင့္တင္ အားေပးေနခဲ့ပါတယ္။ ဒီႀကီးက်ယ္ျမင့္ျမတ္လွတဲ့ အိႏၵိယအမ်ဳိးသားႏွစ္ေယာက္ ကို က်မအေလးစားအၾကည္ညိဳဆံုး ေရွ႕ေဆာင္လမ္းျပေတြ၊ ဆရာသမားေတြ၊ မိတ္ေဆြေတြစာရင္းထဲ ထည့္ထားပါ တယ္။ က်မ ျပင္ပကမၻာနဲ႔ အဆက္ျဖတ္ခံခဲ့ရတဲ့ ေျခာက္ႏွစ္တာကာလတေလွ်ာက္လံုး က်မအိမ္ေရွ႕ခန္းမမွာ ပန္ဒစ္ ႀကီးကိုယ္တိုင္ေရးအထုပၸတၱိထဲက ထာဝရရွင္သန္ေနမယ့္စကားေတြကို ေကာက္ႏႈတ္ၿပီး ပိတ္ကားခ်ပ္ေပၚ ေရးကူး ခ်ိတ္ဆြဲထားပါတယ္။ ဒီစကားေတြဟာ က်မအေပၚ နက္နက္႐ႈိင္း႐ႈိင္း စြဲထင္ေနတဲ့အတြက္ အဲဒီထဲကတပိုဒ္ကို ကိုးကားပါရေစ။
တရားဥပေဒစိုးမိုးေရး ႏွင့္ ၿငိမ္ဝပ္ပိျပားေရးတို႔သည္ အိႏၵိယႏိုင္ငံကို ၿဗိတိသွ်အုပ္စိုးမႈ၏ ဂုဏ္ယူဖြယ္ေအာင္ျမင္ခ်က္မ်ားထဲ ပါဝင္ သည္ဟု က်ေနာ္တို႔ကို သင္ၾကားခဲ့သည္။ က်ေနာ္၏ကိုယ္ပိုင္အသိစိတ္အရ ယင္းတရားဥပေဒစိုးမိုးေရးႏွင့္ ၿငိမ္ဝပ္ပိျပားေရးကို လံုးဝလိုလားေထာက္ခံပါသည္။ က်ေနာ္သည္ စည္းကမ္းရွိရွိေနထိုင္ျခင္းကို ႏွစ္သက္ၿပီး မင္းမဲ့ဝါဒ၊ စည္းကမ္းမဲ့ ဗ႐ုတ္သုကၡျဖစ္မႈႏွင့္ စြမ္းေဆာင္ရည္မဲ့မႈကို မႏွစ္ၿခိဳက္ပါ။ သို႔ရာတြင္ ခါးသီးေသာအေတြ႔အၾကံဳေၾကာင့္ ျပည္သူလူထုအေပၚ ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရမ်ားက ခ်မွတ္သည့္ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးႏွင့္ ၿငိမ္ဝပ္ပိျပားေရး၏ တန္ဖိုးကို က်ေနာ္သံသယျဖစ္မိပါသည္။ တခါတရံတြင္ ယင္းတန္ဖိုး အတြက္ ေပးေဆာင္ရသည့္ စရိတ္မွာ လြန္က်ဴးလွၿပီး တရားဥပေဒစိုးမိုးေရး ဟူသည္မွာ ႀကီးစိုးလႊမ္းမိုးေနသည့္ ဂုိဏ္းတရပ္၏ ဆႏၵ သေဘာထားသာျဖစ္ၿပီး ၿငိမ္ဝပ္ပိျပားေရး ဟူသည္မွာလည္း အေသြးအသားထဲအထိ စိမ့္ဝင္ေနသည့္ ေၾကာက္ရြံ႕မႈ၏လြန္႔တုန္႔ခ်က္ reflex သာျဖစ္သည္။ တခါတရံတြင္ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးႏွင့္ၿငိမ္ဝပ္ပိျပားေရး ဟုေခၚဆိုၾကသည့္အရာမွာ လက္ေတြ႔တြင္ တရား ဥပေဒႏွင့္ၿငိမ္ဝပ္ပိျပားျခင္း ကင္းမဲ့မႈဟု ပို၍သင့္ေတာ္စြာေခၚေဝၚႏိုင္ေပသည္။ အျပန္႔အႏွ႔ံျဖစ္ေနသည့္ ေၾကာက္ရြ႕ံမႈအေပၚ အေျခခံ ထားေသာ မည္သည့္ေအာင္ျမင္မႈမဆို ႏွစ္လိုဖြယ္ရာျဖစ္ႏိုင္ရန္ခဲယဥ္းလွၿပီး ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရ၏ အၾကပ္ကိုင္ၿခိမ္းေျခာက္မႈယႏၱရား ေပၚ အေျခခံထားကာ ယင္းယႏၱရားႏွင့္ ခြဲျခားမတည္ရွိႏိုင္ေသာ 'ၿငိမ္ဝပ္ပိျပားေရး' ဆိုသည္မွာလည္း အရပ္ဖက္အုပ္စုိးမႈထက္ စစ္ဖက္သိမ္းပိုက္စိုးမိုးမႈႏွင့္ ပိုတူေနပါသည္။ ကဗ်ာဆရာႀကီး ကဠဏ၏ သက္တမ္းေထာင္ခ်ီရွိၿပီျဖစ္သည့္ ရာဇတရံဂဏိ အမည္ရွိ ကက္ရွ္မီးယားရာဇဝင္ဇာတ္ေတာ္ႀကီးထဲတြင္ မင္းႏွင့္ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရတို႔က ေစာင့္ထိန္းရန္တာဝန္ရွိေသာ ဓမၼ (မွန္ေသာတရား) ႏွင့္ အဘယ (အေၾကာက္အရြံ႕မဲ့မႈ) တို႔ကို တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးႏွင့္ၿငိမ္ဝပ္ပိျပားေရး အဓိပၸာယ္ျဖင့္ ထပ္တလဲလဲသံုးႏႈန္းထားသည္ကို ေတြ႔ရွိရသည္။ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရး ဆိုသည္မွာ တရားဥပေဒ မည္ကာမတၱထက္သာလြန္သလို ၿငိမ္ဝပ္ပိျပားေရး ဆိုသည္မွာ လည္း ျပည္သူျပည္သားမ်ားအေနျဖင့္ အေၾကာက္အရြံ႕မဲ့ျခင္းကို ဆိုလိုခဲ့သည္။ ေၾကာက္ရြံ႕ထိတ္လန္႔ေနေသာ ျပည္သူလူထုအေပၚ 'ၿငိမ္ဝပ္ပိျပားမႈ' သက္ေရာက္ေစျခင္းထက္ အေၾကာက္အရြံ႕မဲ့မႈကို ပ်ဳိးေထာင္စိမ့္ဝင္ေစသည့္စိတ္ကူးက အမ်ားႀကီးပို၍ ႏွစ္လိုဖြယ္ပါ တကား။
အဲဒီအပိုဒ္မွာ ပန္ဒစ္ေန႐ူး ေဖာ္ျပထားတဲ့ ခံစားခ်က္ေတြဟာ က်မရဲ႕ခံစားခ်က္ေတြနဲ႔ လံုးဝတထပ္တည္း ျဖစ္ပါ တယ္။ သူနဲ႔က်မ တူညီတာေတြ အမ်ားႀကီးရွိတယ္လို႔ မၾကာခဏဆိုသလို က်မခံစားမိၿပီး အေမနဲ႔အတူ အိႏၵိယမွာ က်မေနတဲ့ကာလေတြတံုးက ပန္ဒစ္ႀကီးနဲ႔ ပိုရင္းႏွီးေအာင္လုပ္ႏိုင္တဲ့အခြင့္အလမ္း မယူမိခဲ့တာကို ေနာင္တရမိပါ တယ္။ အဲဒီတံုးကေတာ့ သူ႔ကို က်မမိဖေတြရဲ႕ မိတ္ေဆြတေယာက္အျဖစ္ေလာက္ဘဲ သေဘာထားမိခဲ့ၿပီး တေန႔က်ရင္ က်မကိုယ္တိုင္ရဲ႕မိတ္ေဆြအျဖစ္ သေဘာထားမိမွာကို တခါမွ မစဥ္းစားမိခဲ့ပါဘူး။
ပန္ဒစ္ေန႐ူးဟာ လူမ်ဳိးေရးနဲ႔ အသားအေရာင္တံတိုင္းေတြ မ်ဳိးဆက္တံတိုင္းေတြကို သူ႔ရဲ႕ ေႏြးေထြးတဲ့ လူသား ဆန္မႈ ေမတၱာက႐ုဏာဓာတ္နဲ႔ မၾကာခဏျဖတ္ေက်ာ္ခဲ့ပါတယ္။ က်မအေဖဟာ ျမန္မာျပည္လြတ္လပ္ေရးအတြက္ လန္ဒန္ကိုသြားေဆြးေႏြးတဲ့အခါ ေဒလီမွာခဏနားၿပီး ပန္ဒစ္ေန႐ူးနဲ႔တျခားအိႏၵိယေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ ေဆြးေႏြးခဲ့ပါ တယ္။ ပန္ဒစ္ႀကီးဟာ သူ႔ထက္ (၂၆)ႏွစ္ငယ္တဲ့ က်မအေဖအေပၚ ဖခင္စိတ္ ခ်က္ခ်င္းျပခဲ့ပါတယ္။ အေဖ့ရဲ႕ ႏြမ္း ဖတ္ဖတ္ ပါးလွပ္လွပ္ ခ်ည္ယူနီေဖာင္းကို ၾကင္နာတဲ့မ်က္လံုးနဲ႔ ေဝဖန္ပိုင္းျခားၿပီး အဲဒီအဝတ္အစားနဲ႔ အလုပ္ျဖစ္မွာ မဟုတ္ဘူးလို႔ ဆံုးျဖတ္ခဲ့ပါတယ္။ ပန္ဒစ္ႀကီးက အပ္ခ်ဳပ္ဆရာေတြကို ပံုစံက်က် ထူထူထဲထဲ သိုးေမႊးယူနီေဖာင္း ေလး-ငါးထည္ အျမန္ခ်ဳပ္ေပးဖို႔ စီစဥ္ခဲ့ပါတယ္။ အဂၤလန္ႏိုင္ငံဟာ အဲဒီတံုးက တသက္မွာမၾကံဳဖူးေအာင္ေအးတဲ့ ေဆာင္း ရာသီကိုေတြ႔ေနရတာ ၾကားရတဲ့အတြက္ ပန္ဒစ္ႀကီးက အေပၚဝတ္႐ံုအေႏြးထည္ႀကီး (ဂရိတ္ကုတ္) တထည္ကိုလည္း တေနရာကဆြဲေပးခဲ့ပါတယ္။ က်မအေဖရဲ႕ လူသိမ်ားတဲ့ဓာတ္ပံုတပံုမွာ သူ႔အတြက္အေတာ္ေလးႀကီးေနတဲ့ အဲဒီ ဂရိတ္ကုတ္ႀကီးထဲ ျမဳပ္ဝင္ေနတာကို ျပထားပါတယ္။
၁၉၆၀ မွာ က်မအေမ အိႏၵိယႏိုင္ငံဆိုင္ရာသံအမတ္ ခန္႔အပ္ခံရတဲ့အခါ ပန္ဒစ္ေန႐ူးက ရင္းရင္းႏွီးႏွီး ေႏြးေႏြး ေထြးေထြး ေစာင့္ေရွာက္ခဲ့ပါတယ္။ အမ်ားျပည္သူပြဲလမ္းသဘင္ေတြမွာဆိုရင္လည္း အေမ့ကိုတမင္ေရြးၿပီး ေနေကာင္း က်န္းမာလား ေမးေလ့ရွိခဲ့ပါတယ္။ ဒီလို လူသားဆန္တဲ့ေႏြးေထြးမႈအမူအရာမ်ဳိးေတြနဲ႔ ပန္ဒစ္ေန႐ူးဟာ လူမ်ဳိးမေရြး ဘာသာမေရြး ျပည္သူျပည္သားေတြရဲ႕ စိတ္ႏွလံုးကို ရယူႏိုင္ခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ သူ႔ရဲ႕ဒီမုိကေရစီ ယံုၾကည္ ခ်က္ ႏိုင္ငံတကာ့ဝါဒယံုၾကည္ခ်က္ေတြကို လက္မခံသူေတြကေတာင္ သူ႔ဉာဏ္ပညာနဲ႔ ႐ိုးေျဖာင့္မႈေၾကာင့္ ေလးစား သြားၾကပါတယ္။
ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံေရးစနစ္ဟာ က်မတို႔ရဲ႕ ေျခာက္ပစ္မကင္းကမၻာႀကီးကို ဖိစီးႏွိပ္စက္ေနတဲ့ ျပႆနာတပံုတေခါင္း အတြက္ အေကာင္းဆံုးေျဖရွင္းခ်က္ေတြ ေပးစြမ္းႏိုင္တယ္လို႔ ယံုၾကည္ၾကတဲ့ က်မတို႔အဖို႔ ပန္ဒစ္ေန႐ူးနဲ႔ အိႏၵိယႏိုင္ငံ တို႔ရဲ႕ေအာင္ျမင္မႈေတြက အင္မတန္႔ကို အားျဖစ္ေစပါတယ္။ ဒီအိႏၵိယတိုက္ငယ္ဟာ လူမ်ဳိးေတြ၊ ဘာသာစကားေတြနဲ႔ အယူဝါဒေတြ အမ်ားႀကီးရွိေနတဲ့တိုက္ငယ္ျဖစ္တယ္၊ ဒီႏိုင္ငံဟာ တုန္လႈပ္ေျခာက္ျခားစရာေကာင္းလွတဲ့ လူမ်ဳိးေရး-ဘာသာေရးအဓိက႐ုဏ္း၊ အစြန္းေရာက္ဝါဒနဲ႔ အၾကမ္းဖက္မႈေတြေၾကာင့္ အေနအထားေတြ ဖ႐ိုဖရဲျဖစ္သြားၿပီး လပိုင္း အတြင္းမွာ ကံၾကမၼာနဲ႔ခ်ိန္းဆိုခ်က္အတိုင္း ရင္ေကာ့ေခါင္းေမာ့ၿပီး ေရွ႕တက္လွမ္းသြားခဲ့တဲ့ ႏိုင္ငံျဖစ္တယ္၊ လူသားရဲ႕ ဝမ္းတြင္းပါဂုဏ္သိကၡာကို ေလးစားၿပီး လြတ္လပ္ဖို႔နဲ႔ ကိုယ့္ဖာသာကိုယ္အုပ္ခ်ဳပ္ဖို႔ ထိုက္တန္တဲ့သတၱဝါအျဖစ္ တန္ဖိုးထားတဲ့စနစ္က မထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္တဲ့ျပႆနာမရွိဘူး ဆိုတာကို ဒီ ကမၻာ့အႀကီးဆံုးဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံႀကီးက အေကာင္းဆံုးသက္ေသျပေနပါတယ္။ က်မတို႔ႏိုင္ငံလည္း မေဝးေတာ့တဲ့တေန႔မွာ ျပည္သူလူထုရဲ႕ဆႏၵသေဘာထား က ေရွ႕ေဆာင္လမ္းျပၿပီး ဓမၼ နဲ႔ အဘယ တို႔စိုးမိုးတဲ့ ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံ ျဖစ္လာလိမ့္မယ္လို႔ ျမန္မာျပည္သူအမ်ားတကာ့ အမ်ားစုႀကီးက ႏွစ္ႏွစ္ကာကာေမွ်ာ္လင့္ေနပါတယ္။
အိႏၵိယႏိုင္ငံနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံတို႔ဟာ နယ္ေျမခ်င္းစပ္ေန႐ံုမကပါဘူး။ ျမန္မာ့ယဥ္ေက်းမႈရဲ႕ ေက်ာ႐ိုးျဖစ္တဲ့ ဗုဒၶ ဘာသာဟာ အိႏၵိယေျမေပၚက ထြက္ေပၚလာတာျဖစ္ပါတယ္။ က်မတို႔ေခတ္ကာလရဲ႕ ဧရာမနည္းပညာတုိးတက္မႈ ေတြေၾကာင့္ ကမၻာႀကီးဟာ ပိုၿပီးေသးငယ္လာေပမဲ့ ပို႐ႈပ္ေထြးၿပီး အင္မတန္အႏၱရာယ္ႀကီးႏိုင္စရာ ျဖစ္လာပါတယ္။ ဒီလိုကမၻာႀကီးမွာ ဗုဒၶဝါဒကသင္ၾကားေပးတဲ့ ေမတၱာ၊ က႐ုဏာ၊ သည္းခံခြင့္လႊတ္မႈ နဲ႔ မိမိကိုယ္မိမိထိန္းခ်ဳပ္မႈတို႔ဟာ တန္ဖိုးရွိလွတဲ့ အရည္အေသြးေတြျဖစ္ပါတယ္။ လူမ်ဳိးအားလံုး လူအားလံုးကို ဘံုလူသားႏြယ္ျဖစ္မႈက စည္းေႏွာင္ထား တာကို အသိအမွတ္ျပဳဖို႔၊ တေယာက္ကိုတေယာက္ ပိုနားလည္ေစတဲ့ အရည္အေသြးေတြကို ေျမေတာင္ေျမႇာက္ေပးဖို႔ တခါမွမၾကံဳဖူးေအာင္ကို လိုအပ္ေနပါၿပီ။ သူတို႔ရဲ႕အေျမာ္အျမင္က်ယ္ေျပာမႈနဲ႔ တစိမ္းတရံစာႏွလံုးသားေတြကို သိမ္းက်ဳံးယူႏိုင္ခဲ့တဲ့ မဟတၱမဂႏၵီ နဲ႔ ပန္ဒစ္ေန႐ူးတို႔လို ႀကီးက်ယ္ျမင့္မားမႈ တခါမွမၾကံဳဖူးေအာင္ကို လိုအပ္ေနပါၿပီ။
ဒီကေန႔ အိႏၵိယႏိုင္ငံဟာ သူ႔ရဲ႕ႀကီးျမတ္တဲ့ေခါင္းေဆာင္ႀကီးေတြရဲ႕ အစဥ္အလာအတိုင္း ဆက္လက္ေလွ်ာက္ လွမ္းေနပါတယ္။ က်မရဲ႕ႏွလံုးသားနဲ႔ အင္မတန္႔ကိုရင္းႏွီးလွတဲ့ ဒီႏိုင္ငံကေန ႏိုင္ငံတကာ့နားလည္မႈဆိုင္ရာဆု လက္ခံ ယူဖို႔ ေရြးခ်ယ္ခံရတာဟာ တကယ့္ကိုဂုဏ္ယူစရာျဖစ္ပါတယ္။
သမတႀကီးနဲ႔ ေန႐ူးဆုေကာ္မတီဝင္မ်ားရွင့္၊ က်မရဲ႕တိုင္းျပည္၊ က်မရဲ႕ျပည္သူေတြနဲ႔ က်မကိုယ္တိုင္ကို ဂုဏ္ျပဳ တဲ့အတြက္ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။
(ေဒၚသန္းေအးက သမတႀကီး ေဒါက္တာရွန္ကာဒါယားရွားမ ထံမွ ေဒၚစုကိုယ္စား ဆုလက္ခံယူခဲ့သည္။)
Subscribe to:
Posts (Atom)